Audiencja ogólna: papież zachęca do dostrzeżenia piękna Kościoła

Do dostrzeżenia obecności Boga w Kościele i jego piękna zachęcił papież uczestników dzisiejszej audiencji ogólnej w Watykanie.

Na Placu św. Piotra zgromadziło się ponad 30 tys. pielgrzymów. Katechezę Benedykt XVI poświęcił postaci patriarchy Konstantynopola św. Germana I, który sprawował swą posługę w latach 715-730.

Ojciec Święty przypomniał, że patriarcha ten odgrywał istotną rolę w VIII wieku podczas kryzysu ikonoklastycznego. Potrafił oprzeć się naciskom cesarza Leona III, który był przekonany, że reforma imperium powinna rozpocząć się od reorganizacji przejawów wiary w obliczu niebezpieczeństwa idolatrii, na który jego zdaniem narażony był lud przez nadmierny kult ikon. Bezskutecznie przypominał tradycję Kościoła i znaczenie obrazów, uznanych za cudowne. Cesarz pozostał niezłomny. Około 730 German nie chciał ugiąć się przed imperatorem w sprawach które uznawał za istotne dla wiary. W konsekwencji musiał złożyć dymisję i schronić się w klasztorze, gdzie zmarł zapomniany niemal przez wszystkich. Jego imię pojawiło się ponownie przy okazji II soboru w Nicei w 787 r., gdy ojcowie prawosławni uznali jego zasługi. Patriarcha German wielką troską otaczał celebracje liturgiczne. Niektóre z jego dzieł znane są przede wszystkim ze względu na jego intuicje dotyczące mariologii. Wiele z jego wspaniałych homilii maryjnych głęboko wpłynęły na pobożność wiernych na Wschodzie i Zachodzie. Nadal zachowały aktualność.

Ojciec Święty zauważył, że w przesłaniu św. Germana I ważna jest intuicja, iż istnieje pewna widzialność Boga w świecie i Kościele. Powinniśmy nauczyć się dostrzegać, że choć Bóg stworzył człowieka na swój obraz, to jest on jednak pokryty tak wielkim brudem grzechu, że Bóg już niemal przez niego nie przenika. „Syn Boży stał się człowiekiem i jest doskonałym obrazem Boga. W Chrystusie, prawdziwym obrazie Boga możemy kontemplować oblicze Boga i uczyć się jak możemy być prawdziwym obrazem Boga” – stwierdził papież. Przypomniał, że Chrystus zachęca nas, abyśmy go naśladowali, aby w każdym człowieku na nowo ujawniało się oblicze Boga. „Bóg w Dekalogu zakazał czynienia obrazów w obliczu pokus pogaństwa ale stał się widzialny w Chrystusie. W każdym ze świętych ukazuje się Jego oblicze. Święte obrazy uczą nas dostrzegania Boga w obliczu Chrystusa, świętych i każdego człowieka” – powiedział Benedykt XVI.

Ojciec Święty zaznaczył, że drugim nadal aktualnym elementem przesłania św. Germana I jest piękno i godność liturgii. Chodzi o celebrowanie liturgii ze świadomością obecności Boga, godnie i pięknie, które pozwala nieco dostrzec wspaniałość Boga.

Trzecim nadal aktualnym elementem nauczania św. Germana jest miłość Kościoła. Papież zauważył, że być może często my ludzie dostrzegamy w Kościele głównie grzechy i aspekty negatywne. Ale z pomocą wiary i uzdolnieni do dobrego postrzegania rzeczywistości możemy dziś i zawsze odkryć w Kościele Boże piękno, gdyż w Kościele uobecnia się Bóg, ofiaruje się w Eucharystii i pozostaje obecny, by Go adorować. Pozostaje w Kościele aby z nami rozmawiać, przechadzać się – jak mówił św. German. „W Kościele otrzymujemy Boże przebaczenie i uczymy się przebaczania. Módlmy się, aby Bóg nauczył nas dostrzegać w Kościele swoją obecność, swoje piękno, swoją obecność w świecie, a także abyśmy byli przejrzyści na Jego światło” – powiedział – Benedykt XVI.

Papieską katechezę streścił po polsku prał. Paweł Ptasznik z watykańskiego sekretariatu stanu: „W dzisiejszej katechezie Ojciec Święty przedstawił sylwetkę Germana, patriarchy Konstantynopola. W VIII wieku odegrał on znaczącą rolę podczas tzw. kryzysu ikonoklastycznego, gdy imperator Leon III i jego poplecznicy usiłowali przeprowadzić reformę państwa, poczynając od zakazu chrześcijańskiego kultu obrazów i ikon świętych, który uważał za przejaw bałwochwalstwa. German zdecydowanie się temu przeciwstawił. Na jego postawę miało wpływ osobiste doświadczenie. Podczas oblężenia Konstantynopola przez Arabów na przełomie 717 i 718 roku German zorganizował uroczyste procesje, podczas których niesiono ikonę Matki Bożej Theotokos i relikwie Krzyża Świętego. Konstantynopol nie został zdobyty a patriarcha uznał ten fakt za dowód Bożej aprobaty dla pobożności ludu związanej z ikonami. Zasłynął także z troski o liturgię. Jako mówca i pisarz miął znaczący wpływ na rozwój wschodniej teologii maryjnej”.

W audiencji uczestniczyła liczna grupa Polaków, w tym kilkuset pielgrzymów z diecezji bielsko-żywieckiej z okazji obchodzonego w Kościele Roku św. Pawła z bpem Tadeuszem Rakoczym. Obecni byli także polscy harcerze z Wileńszczyzny. Zwracając się do nich Benedykt XVI powiedział:

„Witam polskich pielgrzymów! Pozdrawiam wszystkich, a szczególnie tak liczną delegację diecezji bielsko-żywieckiej. W Roku św. Pawła przybywacie do miejsc związanych z jego apostolską działalnością i męczeństwem, aby od niego uczyć się wiary i oddania Chrystusowi. Niech Bóg błogosławi wam w tej duchowej drodze! Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus”.

Posłuchaj słów Benedykta XVI do Polaków

Pełny tekst audiencji w dziale BIBLIOTEKA