Barbara Gancarczyk, która pomogła uratować Cudowny Krucyfiks Baryczkowski, Honorową Obywatelką Warszawy

W tym roku wśród uhonorowanych tytułem Honorowego Obywatela Warszawy znalazło się czworo Powstańców. Jest wśród nich Barbara Gancarczyk – architektka i projektantka warszawskich osiedli mieszkaniowych. Podczas ciężkich walk o Katedrę św. Jana przy ul. Świętojańskiej, wraz z koleżanką pomogła wynieść Cudowny Krucyfiks Baryczkowski z Kaplicy Baryczków.

W przeddzień 80. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego odbyła się uroczysta sesja Rady m.st. Warszawy. Tytuł Honorowego Obywatela Warszawy w tym roku otrzymali Powstańcy Warszawscy: Barbara Gancarczyk, Stefan Meissner, Anna Stupnicka-Bando, Zbigniew Rylski oraz Andrzej Poczobut – polsko-białoruski dziennikarz i opozycjonista. Nagrodami m.st. Warszawy odznaczono 36 osób i organizacji.

W tym roku wśród uhonorowanych tytułem Honorowego Obywatela Warszawy znalazło się czworo Powstańców. Jest wśród nich Barbara Gancarczyk – architektka i projektantka warszawskich osiedli mieszkaniowych. Maturę zdała na tajnych kompletach, a następnie rozpoczęła studia u prof. Stefana Bryły, dziekana tajnego Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. W czasie Powstania Warszawskiego walczyła m.in. w rejonie ulic: Świętojańskiej, Dziekanii, Jezuickiej, Brzozowej. Podczas ciężkich walk o Katedrę św. Jana przy ul. Świętojańskiej, wraz z koleżanką pomogła wynieść Cudowny Krucyfiks Baryczkowski z Kaplicy Baryczków.

Krucyfiks Baryczkowski to jeden z nielicznych zachowanych późnośredniowiecznych zabytków Warszawy.

Ofiarodawcą krucyfiksu był najprawdopodobniej rajca miejski Jerzy Baryczka, który, według legendy, a także relacji księdza Sebastiana Neumaniego, przywiózł go z Norymbergi w 1539, ratując przed zniszczeniem przez luteran. Krzyż umieszczony został w warszawskim kościele św. Jana. Na początku XVIII w. zawisł w wybudowanej dla niego kaplicy Cudownego Pana Jezusa (Baryczków), znajdującej się w przedłużeniu lewej nawy kościoła. Otoczony był szczególną czcią mieszkańców, a wokół niego wieszano liczne wota.

W tym miejscu pozostał aż do 16 sierpnia 1944 r. kiedy podczas Powstania Warszawskiego wyniesiony został z płonącej świątyni przez sanitariuszki z batalionu „Wigry” Barbarę Gancarczyk i Teresę Potulicką-Łatyńską. Krucyfiks został przeniesiony do podziemi kościoła św. Jacka. Figura została położona wśród rannych powstańców, gdzie przez pomyłkę ks. Henryk Cybulski namaścił ją świętymi olejami.

Krucyfiks powrócił do katedry w uroczystej procesji w 1948 r., jeszcze przed ukończeniem odbudowy świątyni.