Benedykt XVI dodał wiatru w żagle zaangażowanym w dialog międzyreligijny

Benedykt XVI dodał „wiatru w żagle” środowiskom zaangażowanym w dialog międzyreligijny – mówi KAI o. Marek Nowak, zastępca przewodniczącego Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów. „Papież zaapelował, aby włączać się w ten dialog bez uczucia niechęci, z zaufaniem do partnerów dialogu oraz z miłością” – wyjaśnia ekspert.

Zdaniem o. Nowaka Benedykt XVI zadeklarował dziś chęć nieodwołalnego kroczenia drogą, która została wybrana przez Kościół katolicki na Soborze Watykańskim II, a zdefiniowana została w pamiętnej w deklaracji „Nostra aetate”. „Papież pokazuje, że nauka Soboru Watykańskiego II ma być dla nas dalej światłem. Podkreśla na tej drodze rolę „braterskiego dialogu”, który jest ważnym wyzwaniem.

O. Nowak stwierdza, ze oba dzisiejsze spotkania Benedykta XVI z wyznawcami islamu oraz judaizmu potwierdzają potrzebę zdecydowanej ciągłości dialogu – jest to ostrzeżenie przed pokusą nieciągłości. A pokusę takiej „nieciągłości” widzieliśmy w wielu komentarzach np. po zniesieniu ekskomuniki wobec biskupów z Bractwa św. Piusa X, twierdzących, że uprawniony jest krytycyzm wobec dokumentów Soboru Watykańskiego II. Dziś w Jerozolimie papież przypomniał, że jest zachowana ciągłość i to nas zobowiązuje.

Ważne – zdaniem dominikanina – były także słowa Benedykta XVI, jakie padły w czasie dzisiejszego spotkania z muzułmanami przed Meczetem Skały. Papież ostrzegał wyraźnie przed pokusą przystępowania do dialogu miedzyreligijnego z uczuciami niechęci lub wątpliwości co do możliwości jego prowadzenia.

„Jest to wezwanie do dialogu jak najbardziej autentycznego – komentuje o. Nowak. – Benedyktowi XVI chodzi o dialog, do którego przystępują ludzie będąc autentycznymi wyznawcami swoich religii. Partnerzy, którzy nie chcą bynajmniej brać swojej religii w nawias. Z ufnością, że dialog jest możliwy. Papież zapewnia, że możliwe jest powodzenie w dialogu. To jest podstawowe przesłanie ze Wzgórza Świątynnego”.

O. Nowak wyjaśnia, że podczas dzisiejszego spotkania z rabinami Benedykt XVI mówił o dobrej woli do omawiania nie tylko punktów zbieżnych, ale także rozbieżności, jakie istnieją miedzy oboma religiami. „Jest to podstawa rzetelnego dialogu” – konstatuje.

Zdaniem o. Nowaka papież wskazał, ze rzetelnie prowadzony dialog toruje także drogę do rzetelniej współpracy w życiu publicznym. „Bardzo ważne jest – wyjaśnia dominikanin – że papież zwraca uwagę na współpracę w dziedzinie promocji zasad moralnych. Mówi o wspólnie podzielanym przez nas zatroskaniu w obliczu relatywizmu moralnego i zniewag, jakich dopuszcza się w obliczu godności osoby ludzkiej”. Dodaje, że – jego zdaniem – dotyczy to także spraw związanych z bioetyką czy innymi wyzwaniami, przed jakimi stawia nas współczesna medycyna.

Papież wskazuje, że jest to przestrzeń, która może jednoczyć wysiłki żydów i chrześcijan. Zwraca też uwagę, ze rozpoznawanie norm etycznych musi się dokonywać na poziomie dobrej woli i rozumu. Podkreśla przy tym rolę wspólnego religijnego fundamentu w rozpoznawaniu wartości moralnych.

O. Nowak wyjaśnia przy okazji, ze dialog z islamem i dialog z judaizmem mają inny charakter. Dialog z judaizmem należy odczytywać w świetle słów Jana Pawła II wygłoszonych w rzymskiej synagodze w 1986 r., że judaizm dla chrześcijan nie jest rzeczywistością zewnętrzną lecz wewnętrzną.

„Dialog chrześcijaństwa z judaizmem jest to dialog ze starszymi braćmi w ramach jednej rodziny, dialog między dwoma częściami Pisma Świętego” – wyjaśnia. Dlatego też komisja watykańska, która zajmuje się dialogiem z judaizmem, umiejscowiona została w ramach papieskiej Rady ds. Popierania Jedności Chrześcijan, a nie Rady ds. Dialogu Międzyreligijnego. „Jest to dialog na pograniczu dialogu miedzyreligijnego i dialogu ekumenicznego. Łączą nas przecież wspólne korzenie Starego Testamentu” – wyjaśnia.