Benedykt XVI : korzystajmy z pieniędzy dzieląc się nimi

Najlepszym sposobem korzystania z pieniędzy i materialnego bogactwa jest dzielenie się nimi z ubogimi – powiedział Benedykt XVI w rozważaniu przed modlitwą „Anioł Pański” w Castel Gandolfo.

Według Ojca Świętego, „pieniądze nie są «nieuczciwe» same w sobie, ale bardziej niż cokolwiek mogą zamknąć człowieka w ślepym egoizmie”. Dlatego konieczne jest „dokonanie swego rodzaju «nawrócenia» dóbr ekonomicznych: zamiast używać ich wyłącznie dla własnego interesu, należy myśleć także o potrzebach ubogich, naśladując samego Chrystusa” – wskazał papież.

Drodzy bracia i siostry!
Dziś rano złożyłem wizytę w diecezji Velletri, której przez wiele lat byłem kardynałem tytularnym. Było to spotkanie rodzinne, które pozwoliło mi przeżyć na nowo chwile z przeszłości, bogate w doświadczenia duchowe i pasterskie. W trakcie uroczystej celebracji eucharystycznej, komentując teksty liturgiczne, miałem możność zastanowić się nad właściwym użytkiem z dóbr ziemskich, temat, na który w ostatnie niedziele Ewangelista Łukasz na rozmaite sposoby zwrócił naszą uwagę. Opowiadając przypowieść o nieuczciwym, ale bardzo przebiegłym zarządcy, Chrystus uczy swoich uczniów, jaki jest najlepszy sposób korzystania z pieniędzy i materialnego bogactwa, to znaczy dzielenie się nimi z ubogimi, zaskarbiając sobie w ten sposób ich przyjaźń w perspektywie Królestwa niebieskiego. „Pozyskujcie sobie przyjaciół niegodziwą mamoną, aby gdy wszystko się skończy, przyjęto was do wiecznych przybytków” (Łk 16, 9).

Pieniądze nie są „nieuczciwe” same w sobie, ale bardziej niż cokolwiek mogą zamknąć człowieka w ślepym egoizmie. Chodzi więc o dokonanie swego rodzaju „nawrócenia” dóbr ekonomicznych: zamiast używać ich wyłącznie dla własnego interesu, należy myśleć także o potrzebach ubogich, naśladując samego Chrystusa, który – jak pisze św. Paweł – „będąc bogaty, dla was stał się ubogi, aby was ubóstwem swoim ubogacić” (2 Kor 8, 9). Wygląda to na paradoks: Chrystus nie ubogacił nas swoim bogactwem, lecz swoim ubóstwem, to jest swoją miłością, która popchnęła Go do całkowitego oddania się nam.

Otwiera się tu szerokie i złożone pole do refleksji na temat bogactwa i ubóstwa, także na skalę światową, w którym konfrontują się dwie logiki ekonomii: logika zysku i logika sprawiedliwego podziału dóbr, które nie pozostają z sobą w sprzeczności, jeśli tylko ich relacje będą właściwie uregulowane. Katolicka nauka społeczna zawsze utrzymywała, że sprawiedliwy podział dóbr stanowi priorytet. Naturalnie zysk jest legalny i we właściwej mierze niezbędny dla rozwoju gospodarczego. Jan Paweł II tak pisał w encyklice „Centesimus annus”: „Współczesna ekonomia przedsiębiorstwa zawiera aspekty pozytywne, których korzeniem jest wolność osoby, wyrażająca się w wielu dziedzinach, między innymi w dziedzinie gospodarczej” (n. 32). Jednakże, dodał, kapitalizmu nie można uznać za jedyny model organizacji ekonomii (por. n. 35). Kryzys głodu i kryzys ekologiczny ujawniają z rosnącą oczywistością, że logika zysku, jeśli bierze górę, pogłębia dysproporcję między bogatymi i biednymi oraz wyzysk rujnujący planetę. Kiedy natomiast dominuje logika dzielenia się i solidarności, możliwe jest skorygowanie kursu i nastawienie go na rozwój sprawiedliwy i zrównoważony.

Niechaj Najświętsza Maryja, która w Magnificat powiada: Pan „głodnych nasyca dobrami, a bogatych z niczym odprawia” (Łk 1, 53), pomaga chrześcijanom z mądrością ewangeliczną, to jest z wielkoduszną solidarnością, korzystać z dóbr ziemskich i natchnie rządzących i ekonomistów do dalekowzrocznych strategii, które sprzyjać będą autentycznemu postępowi wszystkich narodów.

Pragnę również przypomnieć, że we Włoszech stowarzyszenie św. Wincentego a Paulo prowadzi dziś kampanię przeciwko analfabetyzmowi, poważnej pladze społecznej, która dotyka jeszcze wielu osób w różnych regionach świata. Życzę powodzenia tej inicjatywy i korzystam z okazji, aby skierować serdeczne pozdrowienie do dzieci i młodzieży, którzy niedawno rozpoczęli nowy rok szkolny, jak oczywiście i do nauczycieli. Dobrej nauki wszystkim!
[po polsku:] Pozdrawiam Polaków. Dziś w Ewangelii Pan Jezus uczy jak dobrze korzystać z własności materialnych. Mówi, że mają one służyć pozyskiwaniu sobie przyjaciół. Blisko i daleko wielu jest tych, którzy mogą stać się naszymi przyjaciółmi, jeśli potrafimy ofiarnie odpowiedzieć na ich potrzeby. Niech nie zabraknie wyobraźni miłosierdzia. Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus.