Drukuj Powrót do artykułu

Beskidzkie zwyczaje andrzejkowe

30 listopada 2018 | 17:31 | rk | Istebna Ⓒ Ⓟ

Sample Fot. Pixabay

Dla górali mieszkających na pograniczu polsko-czesko-słowackim „andrzejki” nie kojarzą się z popularnym w innych rejonach laniem wosku. Jak zauważa etnograf z Wisły Małgorzata Kiereś, to tradycja znacznie późniejsza.

Św. Andrzeja Apostoła, brata św. Piotra, rybaka, pierwszego powołanego przez Chrystusa ucznia, ukrzyżowanego przez pogan, wspomina Kościół katolicki 30 listopada. W tradycji ludowej dzień ten związany jest z wróżbami i przepowiedniami dotyczącymi szczególnie zamążpójścia lub ożenku.

Według tradycji, góralki z Beskidu Śląskiego w dzień św. Andrzeja śnią o przyszłych mężach. W wigilię tego dnia dziewczyny kładły pod poduszkę karteczki z imionami wybranych chłopców. Rano zanim wyciągnęły karteczkę z imieniem przyszłego męża, nie mogły popatrzeć w okno, by nie zapomnieć treści proroczego snu.

Karteczki z imieniem męskim wkładano także do środka gotowanych klusek. Niekiedy dodawano do nich czosnku, żeby przyszły mąż był zdrowy. „Zwyczaje tego dnia miały swoje uzasadnienie w ludowej kulturze, w której naganne było pozostawanie w stanie panieńskim czy kawalerskim” – wyjaśnia Kiereś.

W dzień św. Andrzeja panny przynoszą także w tym regionie ułamany kawałek gałązki czereśni lub wiśni, którą wkładają do wody i obserwują, czy zakwitnie do świąt Bożego Narodzenia. Jeśli tak się stanie, panna może być pewna zamążpójścia – podaje góralska tradycja ludowa.

Kiereś zauważa, że 30 listopada to dzień specyficznej łączności duchowej ze zmarłymi Andrzejami. Jednak „andrzejkowe Zaduszki” są tu rzadkością. Powodem tego jest m.in. fakt, że Andrzej (Óndrzej) to mało popularne imię wśród górali Beskidu Śląskiego.

Drogi Czytelniku,
cieszymy się, że odwiedzasz nasz portal. Jesteśmy tu dla Ciebie!
Każdego dnia publikujemy najważniejsze informacje z życia Kościoła w Polsce i na świecie. Jednak bez Twojej pomocy sprostanie temu zadaniu będzie coraz trudniejsze.
Dlatego prosimy Cię o wsparcie portalu eKAI.pl za pośrednictwem serwisu Patronite.
Dzięki Tobie będziemy mogli realizować naszą misję. Więcej informacji znajdziesz tutaj.
Wersja do druku
Nasza strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych, reklamowych oraz funkcjonalnych. Możesz określić warunki przechowywania cookies na Twoim urządzeniu za pomocą ustawień przeglądarki internetowej.
Administratorem danych osobowych użytkowników Serwisu jest Katolicka Agencja Informacyjna sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (KAI). Dane osobowe przetwarzamy m.in. w celu wykonania umowy pomiędzy KAI a użytkownikiem Serwisu, wypełnienia obowiązków prawnych ciążących na Administratorze, a także w celach kontaktowych i marketingowych. Masz prawo dostępu do treści swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, wniesienia sprzeciwu, a także prawo do przenoszenia danych. Szczegóły w naszej Polityce prywatności.