Białystok: sesja o duszpasterstwie w jednoczącej się Europie

O duszpasterstwie wojskowym, polonijnym i prowadzonym przez zakony w kontekście integrującej się Europy mówiono w Białymstoku podczas konferencji naukowej „Różne oblicza jednoczącej się Europy”.

Otwierając sesję kierownik katedry Teologii Katolickiej ks. biskup Edward Ozorowski stwierdził, że Kościół jest świadom, że jedność Europy ma aspekt duchowy i nie zamyka się wyłącznie w granicach geograficznych i nie sprowadza do wymiany ekonomicznej.
Matka generalna urszulanek szarych Jolanta Olech mówiła o dużym wkładzie zakonów w budowanie współczesnego oblicza Europy: „We wszystkich niemal dziedzinach, od uprawy roli, rzemiosła, poprzez ekonomię, szkolnictwo, naukę, sztukę, pomocy społeczną, zakony były z reguły na pierwszym froncie. Co więcej, często nowatorskimi rozwiązaniami wyprzedzały współczesne sobie społeczeństwa”. Obecnie w Europie prawie 450 tysięcy mężczyzn i kobiet żyje we wspólnotach zakonnych. Co prawda liczebność ich spada, ale powstają wciąż nowe zgromadzenia, zwłaszcza wewnątrz ruchów odnowy Kościoła, które są pełne dynamizmu i zapału. Ciekawą też sytuacją jest przyrost powołań w zakonach kontemplacyjnych. Matka Olech uważa, że zmniejszanie się liczebności zakonów tzw. czynnych nie musi oznaczać kryzysu w sensie negatywnym: „Może to być wezwaniem do odnowy, do przemyślenia na nowo swego miejsca i zadań, a przede wszystkim odnowienia zapału i odwagi w podejmowaniu wyzwań współczesności na wzór założycieli” – zauważyła.

O działalności ordynariatu polowego mówił biskup polowy WP Sławoj Leszek Głódź. Posługą kapelańską są objęci żołnierze Polacy uczestniczący w operacjach wojskowych nie tylko na naszym kontynencie, ale i na świecie. Misje te są często uciążliwe, a życie kapelana wojskowego, takie same jak żołnierzy. „Plebania w tych misjach wojskowych wygląda często w ten sposób: łóżko polowe, pod nim kamizelka kuloodporna, a na ścianie namiotu obraz Jezusa Miłosiernego” – mówił Biskup Polowy. Spośród 187 polskich kapelanów wojskowych, 47 pełni służbę za granicą. Towarzyszą żołnierzom m.in. w Iraku, Bośni, w siłach międzynarodowych „KFOR” w Kosowie, w Libanie i Syrii (Wzgórza Golan) oraz w Polskim Przedstawicielstwie Wojskowym przy Komitecie Wojskowym Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego w Brukseli. „Gdy polscy urzędnicy pojadą do Brukseli zastaną tam 300 polskich wojskowych z rodzinami i jednego kapelana. Niedawno udzieliłem tam sakramentu bierzmowania trzydziestu polskim dzieciom” – poinformował bp Głódź.

Odmiennie niż w wojsku, gdzie biskup jest duszpasterzem żołnierzy i ich rodzin, gdziekolwiek się znajdują, wygląda sytuacja biskupa Polonii, który pełni tylko rolę pomocniczą. Emigranci podlegają ordynariuszowi miejsca w którym przebywają – tłumaczył bp Ryszard Karpiński, delegat Episkopatu Polski ds. Polonii i Polaków za granicą. Wśród Polonii zagranicznej na świecie pracuje ponad 500 polskich kapłanów. Najstarsze duszpasterstwo Polonii istnieje od 200 lat we Francji. Dziś w samym tylko Paryżu mieszka obecnie co najmniej 100 tys. Polaków. Jedne z duszpasterstw już okrzepły, np. w Anglii, Niemczech, Szwecji, krajach Beneluksu, ale są takie, które właściwie zaczynają się organizować jak np. w Hiszpanii i Włoszech. Jest jeszcze grupa „rezydentów”, Polaków, którzy od wieków mieszkają w byłym Związku Radzieckim, w krajach nadbałtyckich. „Oni nie chcą mówić, że są emigrantami, ponieważ nigdzie nie wyjeżdżali. Powiadają, że to granica do Ojczyzny od nich się oddaliła” – mówił bp Karpiński. Wyraził on zadowolenie z utworzenia na tych terenach struktur i hierarchii kościelnej, ale stwierdził jednocześnie, że jeszcze wielu nie ma tam dostępu do posługi kapłana.
Kolędowe spotkanie duszpasterzy, katechetów i alumnów seminarium duchownego zorganizowała Katedra Teologii Katolickiej przy Uniwersytecie w Białymstoku.