Białystok: 13 tys. osób przeszło w X Marszu Żywej Pamięci Polskiego Sybiru

X Międzynarodowy Marsz Żywej Pamięci Polskiego Sybiru odbył się w piątek w Białymstoku Na jubileuszowy marsz przybyli wraz z rodzinami Sybiracy z całej Polski oraz spoza jej granic. W uroczystościach patriotyczno-religijnych upamiętniających Polaków wywiezionych na Wschód uczestniczyło ponad 13 tys. osób.

W obchodach wzięła udział Karolina Kaczorowska, żona zmarłego w katastrofie smoleńskiej prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego, najwyżsi przedstawiciele władz lokalnych, służby mundurowe, młodzież szkolna, harcerze, poczty sztandarowe oraz liczni mieszkańcy Białegostoku.

Uroczystości rozpoczęły się przy Pomniku Katyńskim. Następnie uczestnicy przeszli ulicami Białegostoku do kościoła pw. Ducha Świętego, gdzie została odprawiona Msza św. w intencji Sybiraków. Przewodniczył jej abp Stanisław Szymecki.

W homilii ks. Zdzisław Banaś, krajowy duszpasterz Sybiraków, przedstawił kontekst polityczny i społeczny, w którym odbywa się tegoroczny marsz. Przypominał, że "krzyż nie jest prywatnym symbolem religijnym – jak pragnie dziś wielu, którzy domagają się, aby został usunięty z przestrzeni publicznej – ale mówi do Polaków całym sobą o nadziei i miłości, o wyzwoleniu z ucisku bez używania przemocy, mówi o Bogu podnoszącym maluczkich, umacniającym słabych, usuwającym podziały i zwyciężającym nienawiść miłością".

Kaznodzieja podkreślił znaczenie cierpienia polskich zesłańców, ich cnoty oraz wyznawane przez nich wartości. Wyraził wdzięczność Sybirakom, którzy przetrwali zesłanie i do dziś przekazują młodzieży wartości narodowe i religijne, prawdę o latach zsyłek i o Golgocie Wschodu.

Na zakończenie liturgii abp Szymecki dziękując organizatorom uroczystości powiedział, że wspominana dziś nieludzka ziemia jest „dwukrotnie nieludzka: Katyń i Smoleńsk. „Dlaczego nieludzką? Gdyż tam są ofiary miejsc zbrodni. Dlaczego nieludzką? Bo bezbożną. Tam gdzie nie ma Boga, tam też nie ma szacunku dla człowieka" – wyjaśniał. . Zwracając się do uczestników marszu, a zwłaszcza młodych ludzi, zaapelował, by zawsze kierowali się w życiu prawdą o Bogu i o drugim człowieku, pielęgnując w sobie najcenniejsze tradycje patriotyczne.

Obchody zakończyły się przy Grobie Nieznanego Sybiraka, gdzie odmówiono ekumeniczną modlitwę za zmarłych Sybiraków w obrządku prawosławnym i katolickim oraz odczytano apel pamięci. Odsłonięto również tablice upamiętniające dwie ofiary katastrofy: ostatniego prezydenta RP na uchodźstwie – Ryszarda Kaczorowskiego, sekretarza generalnego Związku Sybiraków – Edwarda Duchnowskiego, a także tablicę poświęcona pamięci wieloletniego prezesa związku, Ryszarda Reiffa.

W przeddzień głównych obchodów, w kościele pw. Ducha Świętego odbyła się część oficjalna i artystyczna. Część uczestników otrzymała odznaczenia państwowe i Związku Sybiraków. Wieczorem na placu miejskim miał miejsce koncert poświęcony ofiarom deportacji na Sybir. Została również otwarta wystawa zatytułowana: „Golgotę Wschodu Pamiętaj”.

Doroczny Marsz Żywej Pamięci Polskiego Sybiru odbywa się w celu upamiętnienia tych, którzy nie wrócili z zesłania. Marsz organizowany jest w Białymstoku, gdyż z tych terenów wywieziono na Syberię prawie pół miliona osób, z ponad miliona, których po agresji sowieckiej na Polskę deportowano w głąb ZSRR.

W Białymstoku znajduje się też jedyny w Polsce Grób Nieznanego Sybiraka, w którym złożone są prochy tych, którzy zginęli na Wschodzie. Do muru okalającego pomnik przytwierdzone są tablice z kilkuset nazwiskami ofiar "nieludzkiej ziemi". W podziemiach znajdującego się obok kościoła pw. Ducha Świętego od wielu lat funkcjonuje Muzeum Sybiraków. Na Białostocczyźnie żyje obecnie 6 tys. Sybiraków, w całym kraju jest ich ponad 60 tys.