Bielsko-Biała: oratorium o św. Wojciechu H. M. Góreckiego zainaugurowało Festiwal Kompozytorów Polskich

Oratorium „Sanctus Adalbertus” Henryka Mikołaja Góreckiego w wykonaniu Orkiestry Symfonicznej i Chóru Filharmonii Śląskiej w Katowicach zainaugurowało 5 października w bielskim kościele pallotynów 22. Festiwal Kompozytorów Polskich. To najważniejsza muzyczna impreza w stolicy Podbeskidzia. Pomysłodawcą i patronem festiwalu jest nieżyjący już Henryk Mikołaj Górecki.

Wśród publiczności, obok prezydenta Bielska-Białej Jacka Krywulta, zasiedli m.in. ordynariusz bielsko-żywiecki bp Roman Pindel, bp senior Jan Szarek z Kościoła ewangelicko-augsburskiego, syn kompozytora Mikołaj Górecki, przedstawiciele parlamentu RP oraz władz samorządowych.

W słowie przed koncertem bp Pindel przypomniał, że utwór Henryka Mikołaja Góreckiego, poświęcony postaci św. Wojciecha, został pierwotnie napisany, by uczcić 1000. rocznicę śmierci tego biskupa Pragi, mnicha benedyktyńskiego i misjonarza Prus.

„Jednak utwór został odnaleziony dopiero po śmierci kompozytora. Dziś, w roku, w którym wypada 1020. rocznica śmierci tego pierwszego patrona Polski, usłyszymy ostatnie już dzieło Henryka Mikołaja Góreckiego” – zauważył duchowny, cytując obszerne fragmenty średniowiecznego utworu hagiograficznego, opisującego moment śmierci św. Wojciecha. Biskup wyjaśnił, że utwór ten powstał w opactwie na Awentynie w Rzymie, na podstawie relacji zaczerpniętych od towarzyszy św. Wojciecha – Radzima i Boguszy.

Monumentalne oratorium „Sanctus Adalbertus” op. 71 na sopran, baryton, chór mieszany i orkiestrę to ostatnie dzieło Henryka Mikołaja Góreckiego, niewykonane za jego życia. Dzieło poświęcone postaci św. Wojciecha powstawało w latach 1997-1998. Partyturę kompletnej, czteroczęściowej kompozycji odnalazł w pozostawionych przez kompozytora materiałach jego syn Mikołaj Górecki. Prawykonanie oratorium odbyło się 4 listopada 2015 roku w Centrum Kongresowym ICE w Krakowie podczas koncertu jubileuszowego z okazji 70-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.

Utwór zabrzmiał w kościele pw. św. Andrzeja Boboli w wykonaniu Orkiestry Symfonicznej i Chóru Filharmonii Śląskiej w Katowicach pod dyr. Mirosława Jacka Błaszczyka. Wśród solistów pojawili się Joanna Woś – sopran, Mariusz Godlewski – baryton. Za przygotowanie chóru odpowiadał Jarosław Wolanin.

W kolejne dni festiwalowe zabrzmi muzyka Mikołaja Góreckiego. Orkiestra „Aukso” pod dyrekcją Marka Mosia wykona „Orfeusza” i „Eurydykę”, Trio Concerto oraz I Symfonię. Podczas finału Festiwalu upamiętniona zostanie twórczość Feliksa Nowowiejskiego w 140. rocznicę jego urodzin. Oratorium „Quo Vadis” op. 30 do słów Henryka Sienkiewicza w adaptacji Antonii Jungst w oryginalnej, niemieckiej wersji językowej, wykonają Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej oraz Górecki Chamber Choir.

Podczas piątkowego koncertu dla młodzieży zabrzmi Symfonia Organowa op. 9 Nowowiejskiego w wykonaniu Bielskiej Orkiestry Kameralnej.

Pomysłodawcą i patronem tej najważniejszej muzycznej imprezy w stolicy Podbeskidzia jest zmarły 7 lat temu Henryk Mikołaj Górecki. W 2003 przyznano mu honorowe obywatelstwo Bielska-Białej. W 1996 roku w bielskiej świątyni kompozytor po raz pierwszy dyrygował wykonaniem swej słynnej III Symfonii.

15 października 2005 roku w bielskim kościele pw. św. Maksymiliana odbyła się światowa premiera III Kwartetu Smyczkowego „Pieśni śpiewają” Góreckiego w wykonaniu Kronos Quartet. W tym samym roku podczas Festiwalu Górecki spotkał się z Krzysztofem Pendereckim, co zapoczątkowało wielką przyjaźń między nimi.

Kompozytor został wyróżniony m.in. Orderem św. Grzegorza Wielkiego – najwyższym odznaczeniem papieskim, które jest przyznawane osobom świeckim. Zmarł 12 listopada 2010 roku w wieku 77 lat.

Dotychczasowe edycje festiwalu bielskiego poświęcone były m.in. muzyce Lutosławskiego, Chopina, Kilara, Szymanowskiego, Pendereckiego, Bacewicz i Preisnera.