Biskupi śląscy o problemach rodziny na Górnym Śląsku i Opolszczyźnie (dokumentacja)

Biskupi metropolii górnośląskiej, abp Wiktor Skworc, bp Andrzej Czaja oraz bp Jan Kopiec, we wspólnym liście pasterskim, ogłaszają Rok Rodziny, który rozpocznie się w 1 grudnia w I niedzielę Adwentu, a zakończy 28 grudnia 2014 roku w Niedzielę Świętej Rodziny.

Publikujemy treść listu pasterskiego:

List pasterski biskupów diecezjalnych metropolii górnośląskiej
ogłaszający Rok Rodziny w metropolii
Rodzina Miłością Wielka

Umiłowani Siostry i Bracia naszej górnośląskiej metropolii,
Drodzy Duszpasterze!

1. Czas, w którym żyjemy, niesie wiele wyzwań. Jako chrześcijanie za najważniejsze uznajemy wyzwania związane ze stanem wiary i sytuacją rodziny na Śląsku, w naszych lokalnych Kościołach. Dlatego po zakończonym w Kościele Powszechnym Roku Wiary, chcemy w naszej górnośląskiej metropolii więcej uwagi poświęcić właśnie rodzinie.

Z coraz większym niepokojem patrzymy na zgubne skutki materializmu praktycznego i, z drugiej strony, na niesprzyjające warunki ekonomiczne życia wielu rodzin naszej metropolii, na niski wskaźnik dzietności i problem tzw. „eurosieroctwa”. Jako duszpasterze zauważamy również – w wielu rodzinach na Górnym Śląsku i na Śląsku Opolskim – brak należytej troski o żywą wiarę i religijne wychowanie dzieci. Słabnie praktyka regularnego uczestnictwa w niedzielnej Eucharystii, rodzinne świętowanie Dnia Pańskiego i powszechny kiedyś udział w nabożeństwach majowych i różańcowych, bo codzienny pośpiech zabija ducha oraz niszczy tradycyjny rytm modlitwy.

Wzrasta też liczba rozpadających się małżeństw, często z braku dojrzałości i właściwego przygotowania do zawarcia małżeństwa oraz wskutek zaniku ducha ofiary. Z różnych przyczyn wielu młodych nie potrafi dziś podjąć wiążącej decyzji o zawarciu sakramentalnego związku małżeńskiego. W konsekwencji, tworząc nieformalne związki, odkładają zawarcie ślubu na bliżej nieokreśloną przyszłość. Zwycięża mentalność budowania związków i całego życia „na próbę”, bez poczucia odpowiedzialności.

Istnieje jednak w młodym pokoleniu fundamentalna świadomość wartości rodziny, która w wielu sondażach wskazywana jest jako cenna wartość i cel do osiągnięcia. Mając na uwadze te opinie, a przede wszystkim niezmienną naukę Kościoła o małżeństwie i rodzinie, ogłaszamy dziś: 1 grudnia 2013 roku, w I Niedzielę Adwentu, rozpoczęcie w naszej górnośląskiej metropolii Roku Rodziny. Będzie trwał do 28 grudnia 2014 r. tj. do Niedzieli Świętej Rodziny. Do takiego kroku mobilizuje nas również papież Franciszek, który zapowiedział zwołanie jesienią 2014 r. Nadzwyczajnego Zgromadzenia Synodu Biskupów. Przedmiotem synodalnej debaty będą: „wyzwania duszpasterskie związane z rodziną w kontekście ewangelizacji”.

2. Rok Rodziny w naszej metropolii będziemy przeżywać pod hasłem: Rodzina Miłością Wielka. Rodzina chrześcijańska to komunia-wspólnota osób zanurzona przez sakrament małżeństwa w miłości Bożej i urzeczywistniająca się we wzajemnej miłości męża i żony, rodziców i dzieci. Jej doskonałym wzorem jest Święta Rodzina z Nazaretu, którą obieramy na patrona Roku.

Obchodząc Rok Rodziny nie chcemy mnożyć nowych akcji i dzieł. Zależy nam na przypomnieniu i pokazaniu bogactwa działań formacyjnych, profilaktycznych i terapeutycznych, które w ramach duszpasterstwa rodzin podejmowane są w diecezji gliwickiej, archidiecezji katowickiej i diecezji opolskiej. Żeby lepiej z nich korzystać, trzeba wiedzieć o bogatej ofercie służby małżeństwu i rodzinie na każdym etapie, nawet w sytuacji kryzysu. By kościelne instytucje wspierania małżeństw i rodzin mogły jeszcze lepiej służyć, powinny współpracować ze szkołami, mediami i samorządami lokalnymi. Widzimy w nich naturalnych sprzymierzeńców w trosce o rodzinę, od której zależy jutro społeczeństwa, Kościoła i naszej Ojcowizny.

W ostatnich 6-ciu latach wyrazem naszych wspólnych działań było m.in. Metropolitalne Święto Rodziny, a jego treścią radosne świętowanie rodzinnej, wiarygodnej wspólnoty, której nic nie zastąpi.
Drodzy Bracia i Siostry!

Przede wszystkim pragniemy jednak zachęcić Was i wszystkich ludzi dobrej woli do pogłębienia spojrzenia na rodzinę, która jest nie tylko podstawową komórką społeczną, ale również – zgodnie z Bożym zamysłem – właściwym środowiskiem osobowego rozwoju człowieka. Przez umacnianie wzajemnej miłości, pielęgnowanie wierności, uczciwości i otwartości na nowe życie, małżonkowie budują – jak powiedział św. Augustyn – „małe królestwo” i „dom Pana”. Dzieje się tak, gdy rodzina tworzy prawdziwą wspólnotę osób, szkołę komunii człowieka z Bogiem i ludzi między sobą; gdy służy życiu, angażuje się w dzieło rozwoju społeczeństwa, bierze czynny udział w posłannictwie Kościoła. Wówczas staje się „Kościołem domowym”, czyli wspólnotą dostępującą zbawienia i zdolną przekazywać zbawienie innym.

Jesteśmy przekonani, że realizacja tak rozumianego powołania do życia małżeńskiego i rodzinnego wymaga nieustannego wsparcia łaską sakramentu Eucharystii i słowa Bożego. W pracy duszpasterskiej zauważamy konieczność lepszego uświadomienia tej potrzeby i podjęcia intensywniejszej pracy formacyjnej, zwłaszcza wśród dzieci, młodzieży, narzeczonych i młodych małżonków. Chodzi o umocnienie przekonania, że sakramentalne małżeństwo i rodzina jest skarbem, dziecko błogosławieństwem, a wzajemna miłość sensem życia.

3. Realizacja tego zadania wymaga przypomnienia i rzetelnego wyjaśnienia czterech zasadniczych wezwań zawartych w Biblii, a mianowicie:

1. Co Bóg złączył, człowiek niech nie rozdziela;
2. Pamiętaj, abyś dzień święty święcił;
3. Czcij ojca swego i matkę swoją;
4. Kto przyjmuje dziecko, Mnie przyjmuje.

Niech w naszych rodzinach i kościołach będzie w tym Roku więcej modlitwy i refleksji dotyczących małżeństwa i rodziny. Zarówno duszpasterzy, jak i liderów ruchów, stowarzyszeń i wspólnot modlitewnych zachęcamy do podjęcia tematu małżeństwa i rodziny podczas katechez i spotkań parafialnych. Konkretnym wsparciem w tej pracy może być nauczanie papieży Franciszka i Benedykta XVI, zwłaszcza ich wspólna encyklika Lumen fidei, która pokazuje wartość i znaczenie wiary w kształtowaniu życia małżeńskiego i rodzinnego.

Niech naszym przewodnikiem na drodze ponownego odkrywania natury, godności i zadań chrześcijańskiej rodziny będzie bł. Jan Paweł II, nazywany często Papieżem Rodziny. Zbliżająca się kanonizacja mobilizuje nas, aby ponownie sięgnąć do Jego bogatego nauczania o małżeństwie i rodzinie. Przeczytajmy we wspólnotach rodzinnych słowa Jana Pawła II kierowane do rodzin w czasie pielgrzymek do Ojczyzny. Szczególnie zachęcamy wszystkich do poznania papieskiego dokumentu Familiaris consortio, co niech umożliwi nasz wspólny tygodnik „Gość Niedzielny” i nasze diecezjalne radia.

4. Siostry i Bracia!

Rozwińmy w parafiach jak najszerzej dzieło modlitwy w intencji młodego pokolenia, małżonków i wszystkich rodzin, zwłaszcza tych, które borykają się z trudnościami. Najbliższy rok niech będzie czasem naszego – jeszcze większego – otwarcia się na sprawy dzisiejszej rodziny, jej potrzeby i stojące przed nią wyzwania. Skorzystajmy z okazji, by odkryć na nowo wartość i znaczenie sakramentu małżeństwa i rolę chrześcijańskiej rodziny w społeczeństwie, a modlitwę za młode pokolenie włączmy do naszego codziennego pacierza. Przede wszystkim otoczmy troską nasze rodziny: te które sami tworzymy. Niech jej wyrazem będzie rodzinna modlitwa i szczery, rodzinny dialog o kondycji rodziny, o tym, co w niej dobre i szlachetne. Miejmy też odwagę mówić o słabościach i brakach, aby jeszcze lepiej budować własne wspólnoty rodzinne, aby je umacniać, aby były przestrzenią miłości, prawdy, pokoju, przebaczenia i bezpieczeństwa.

Tylko tak ukształtowana rodzina może się stać – w łańcuchu pokoleń – wiarygodną szkołą ofiarnych małżonków i rodziców.

Zjawisko migracji zarobkowej mobilizuje nas do modlitwy i troski o tych, którzy z braku pracy i warunków do godnego życia, poczuli się zmuszeni do opuszczenia Ojcowizny. Wszyscy migranci potrzebują modlitwy najbliższych, pamięci oraz duchowego wsparcia ze strony wspólnoty parafialnej i jej duszpasterzy. Niech czas Adwentu i Bożego Narodzenia będzie okazją do odnowienia z nimi kontaktów i duszpasterskich spotkań, kiedy w świąteczne dni powrócą na Ojcowiznę, której ważnym elementem jest parafialny kościół i parafialna wspólnota.

Wszystkie Rodziny górnośląskiej metropolii zapewniamy o modlitwie i na Rok Rodziny udzielamy pasterskiego błogosławieństwa: w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego!

Niech mocą Bożego błogosławieństwa – i naszego wspólnego zaangażowania – każda Rodzina będzie Miłością Wielka!

Podpisali, biskupi diecezjalni metropolii górnośląskiej
† Wiktor Skworc, Arcybiskup Metropolita Katowicki
† Andrzej Czaja, Biskup Opolski
† Jan Kopiec, Biskup Gliwicki