Biskupi z Antyli postanowili zwołać Synod swego regionu

Na zakończenie swego posiedzenia plenarnego, przeprowadzonego za pośrednictwem internetu, członkowie Konferencji Biskupiej Antyli (AEC) postanowili zwołać synod biskupów regionu karaibskiego. Winien on „przyczyniać się do pogłębienia tożsamości regionalnej w łonie całego ludu Bożego” i będzie jedną z „największych inicjatyw przyszłościowych”, która wyznaczy misję miejscowego Kościoła na najbliższe lata. Tak cele i nadzieje, związane z przyszłym zgromadzeniem, przedstawił w rozmowie z watykańskim dziennikiem „L’Osservatore Romano” sekretarz generalny AEC ks. Donald Chambers z Jamajki.

W skład episkopatu Karaibów i Małych Antyli wchodzą biskupi 19 diecezji i 2 misji „sui iuris” w 28 krajach i terytoriach zależnych, położonych na wyspach. Ale są w tym gronie również dwa duże państwa na lądzie stałym: Gujana i Surinam na północy Ameryki Południowej. Ziemie te odznaczają się wielką rozmaitością języków i kultur: mieszkają tu rdzenni Amerykanie, Kreole, Murzyni. Mniej więcej połowa miejscowych katolików to mieszkańcy trzech departamentów zamorskich Francji: Gujany Francuskiej, Martyniki i Gwadelupy.

W rozmowie z dziennikiem watykańskim biskup Kajenny (stolicy Gujany Francuskiej) Emmanuel Lafont zwrócił uwagę, że na tych ziemiach bardzo wielu katolików żyje „prawie w warunkach autarchii [samowystarczalności] duchowej”, gdy ze względu na odległości i rozproszenie małych państewek „ktoś, kto nie ma do dyspozycji seminarium duchownego, klasztoru czy czegokolwiek innego, nie może liczyć na to, że znajdzie to w sąsiedniej diecezji”. Zaraz jednak zaznaczył, że mimo wszystko „mamy wiele wspólnego: historię z ludami tubylczymi, zwłaszcza Karaibami, Arawaczami i Tupi-Guaraní, kolonizację europejską, handel niewolnikami i niewolnictwo, klimat cyklonowy, wstrząsy sejsmiczne, powtarzające się klęski żywiołowe”.

Ale jednocześnie są tu niezliczone rajskie miejsca, o czym świadczy rozwój turystyki, która stała się istotną częścią gospodarek narodowych – przekonywał dalej bp Lafont. Dodał, że wspólne są także skutki „całej tej historii dla życia rodzinnego, które jest bardzo trudne, oraz przemoc, wypływająca z trudności gospodarczych i społecznych naszych narodów”.

Zdaniem biskupa z kolonii francuskiej region karaibski jest też pełen sprzeczności ze względu na różnorodność i przeplatanie się starych, tradycyjnych misyjnych wyznań chrześcijańskich z nowymi ruchami zielonoświątkowymi i ewangelikalnymi. „Odpowiadanie na wszystkie te zjawiska jest wielkim wyzwaniem, ale prawdopodobnie koncepcja ekologii całościowej, humanistycznej, społecznej i naturalnej przyczyni się do znalezienia nowych narzędzi” – nie krył nadziei rozmówca dziennika.

Wymienił następnie główne priorytety Kościoła na tym obszarze. Jest to przede wszystkim „konieczność ukazywania głównie własnych doświadczeń takich, jak poszukiwania duszpasterskie i misyjne w odpowiedzi na całkowicie nowe wyzwania naszych czasów”. Jednym z nich jest fakt, iż w niektórych diecezjach księża docierają do wiernych dopiero po kilku dniach podróżowania rzekami.

Biskupi postanowili spotykać się raz w miesiącu w formie wideokonferencji, ale okazało się to bardzo trudne, „gdyż każdy z nas ma już wypracowany program działalności w swojej diecezji, który niełatwo jest dopasować do spotkań wideo” – oświadczył bp Lafont. Zaznaczył, że w tej sytuacji zgodzono się, aby wydarzenia regionalne planować i uzgadniać przed ustalaniem własnych kalendarzy diecezjalnych i dodał, że te spotkania są bardzo ważne, „gdyż w praktyce jesteśmy od siebie odizolowani we właściwym znaczeniu tego słowa”.

Biskup Kajenny był jednym z czterech członków AEC, którzy uczestniczyli w ubiegłorocznym Synodzie Biskupim dla Amazonii; poza nim ojcami synodalnym byli biskupi: Francis Alleyne z Georgetown (stolicy Gujany), Karel Martinus Choennie z Paramaribo (stolicy Surinamu) i Gabriel Malzaire z Roseau (stolicy Dominiki), który od 4 maja 2017 stoi na czele episkopatu Antyli.

Owocem tamtych obrad w Watykanie było ich wspólne przesłanie do pozostałych biskupów tego regionu, wzywające miejscowy Kościół do szerzenia świadomości więzi między ekologią przyrodniczą a ekologią ludzką. Więź ta jest tam szczególnie odczuwalna ze względu na bliskość ich diecezji do Amazonii. Zdaniem biskupów konieczne jest również dalsze wspierania praw ubogich, ludności tubylczej, troska o zachowanie godności osób najbardziej bezradnych i ochrona ich bogatej kultury pierwotnej.

„Nie ulega wątpliwości, że postawione przez Synod akcenty i marzenia: społeczne, kulturalne, ekologiczne, duszpastersko-misyjne mają na celu rozjaśnienie naszej refleksji oraz naszych wyborów misyjnych i duszpasterskich” – stwierdził na zakończenie bp Lafont. Zapewnił, że „wszystkie kraje karaibskie pragną czerpać z tego natchnienie”.