Drukuj Powrót do artykułu

Bp Balcerek: Powstanie Wielkopolskie jednym z fenomenów w dziejach narodu

27 grudnia 2015 | 15:47 | msz Ⓒ Ⓟ

Powstanie Wielkopolskie jest jednym z fenomenów w dziejach narodu tragicznego okresu zaborów − powiedział w homilii bp Grzegorz Balcerek. W poznańskiej bazylice kolegiackiej przewodniczył on uroczystej Mszy św., sprawowanej w 97. rocznicę wybuchu jednego z nielicznych zwycięskich powstań niepodległościowych narodu polskiego.

W Eucharystii uczestniczyli m.in. ks. ppłk Mariusz Stolarczyk, proboszcz kościoła garnizonowego w Poznaniu, szef MON Antoni Macierewicz, Andrzej Dera, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP, władze województwa wielkopolskiego, przedstawiciele wojska, policji, parlamentarzyści ziemi wielkopolskiej, a także harcerze, zarząd i członkowie Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego, młodzież, poczty sztandarowe i licznie zgromadzeni Wielkopolanie.

W homilii biskup pomocniczy archidiecezji poznańskiej zwrócił uwagę, że Powstanie Wielkopolskie w 1918 r. w ludzkiej kalkulacji nie powinno się powieść, bo oddziały powstańcze polskich patriotów nic nie znaczyły wobec potęgi państwa pruskiego. Jednak − jak zauważył bp Balcerek – dla Boga nie ma nic niemożliwego. − Bóg chciał, by przed 1050 laty przez sakrament chrztu św. ukształtował się naród i państwo polskie. Jednym ze znaków Opatrzności Bożej było zwycięskie Powstanie Wielkopolskie − zaznaczył kaznodzieja.

Przypomniał, że germanizacja Wielkopolski, zwłaszcza do 1870 r., odniosła znaczne zwycięstwo. Na północy Wielkopolanie odchodzili od polskości, sytuację pogarszał też prowadzony kulturkampf. Bp Balcerek zwrócił też uwagę na prześladowanie Kościoła wyrażone m.in. aresztowaniem kard. Mieczysława Ledóchowskiego, odsuwaniem księży proboszczów od parafii, które jednak przyniosły odwrotny skutek od zamierzonego.

− Kościół stał się zarzewiem rozkwitu patriotyzmu i przywiązania do polskości. Stał się ostoją tego co polskie i narodowe. Postawa wyrażająca się w słowach „Bóg i ojczyzna” ocaliła ducha polskości na naszych ziemiach − zaznaczył bp Balcerek.

Kaznodzieja podkreślił rolę, jaką od 1895 r. odgrywał w polskich rodzinach „Przewodnik Katolicki” − najstarszy tygodnik katolicki. Przypomniał też postać Henryka Sienkiewicza, który w szczególny sposób interesował się niedolą Wielkopolan, udzielał różnym dziełom patriotycznym wsparcia materialnego, pomagał finansowo w działalności tajnego seminarium nauczycielskiego, prowadzonego w języku polskim.

Bp Balcerek podkreślił, że Msza św. żałobna odprawiana w listopadzie 1916 r. za zmarłego pisarza w poznańskiej farze zgromadziła tłumy Polaków i stała się wielką patriotyczną manifestacją. − Już wtedy niewiele brakowało, by rozpoczął się zryw patriotyczny − stwierdził biskup.

Nawiązując do obchodzonej dziś Niedzieli Świętej Rodziny, zwrócił uwagę na wartości obecne w wielkopolskich rodzinach okresu zaborów, a tak bardzo potrzebne współczesnej rodzinie. − Umiłowanie Boga, wytrwałość i wierność, zdolność do ofiary i poświęcenia − w takich rodzinach nietrudno o trzeźwość i czystość, i tylko tacy ludzie są zdolni do pełni cnót i najwyższego dobra − stwierdził kaznodzieja.

Zauważył, że to nie Niemcy nauczyli nas pracowitości, oszczędności i punktualności, to konfrontacja polskich, katolickich rodzin z niemiecką agresją leżała u podstaw cnót podziwianych u Wielkopolan. − W Poznaniu pod koniec XIX w. rodziny polskie, choć żyły na niższym poziomie materialnym, były liczniejsze niż niemieckie − mówił biskup.

Przypomniał słowa św. Jana Pawła II, że przyszłość narodu zależy od dobrych i trwałych rodzin, których życie oparte jest na Bogu i Ewangelii. − Od naszej wiary zależy zbawienie i przyszłość Polski − podkreślił kaznodzieja.

Przed południem złożono kwiaty przy pomniku Powstańców Wielkopolskich i na grobie pierwszego przywódcy powstania wielkopolskiego gen. Stanisława Taczaka.

Rocznicowe obchody Powstania Wielkopolskiego odbyły się też na pl. Wolności, gdzie grupy rekonstrukcyjne odtworzyły wydarzenia sprzed 97 lat. W godzinę wybuchu zwycięskiego zrywu − o 16.40 – wystartowali uczestnicy biegu na 10 km. Trasa biegu nawiązywała do powstańczych wydarzeń.

Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. ok. godz. 16.40 jako odpowiedź na negatywne reakcje Niemców sprzeciwiających się wizycie w Poznaniu polskiego działacza niepodległościowego i pianisty Ignacego Jana Paderewskiego, który powracał do kraju.

Paderewski w drodze do Warszawy przybył 26 grudnia do Poznania, gdzie był owacyjnie witany. Tego samego dnia wygłosił przemówienie do swoich rodaków, licznie zgromadzonych przed hotelem Bazar. W odpowiedzi na patriotyczne nastroje Polaków, następnego dnia Niemcy urządzili na Świętym Marcinie swoją paradę wojskową. Zrywali polskie i koalicyjne flagi, napadali na polskie instytucje. Doszło do zamieszek, w wyniku których wywiązała się walka, podjęta następnie przez oddziały kierowane przez Polską Organizację Wojskową Zaboru Pruskiego.

Jednak powstańcy w krótkim czasie opanowali całą Prowincję Poznańską, z wyjątkiem jej północnych i południowo-wschodnich obrzeży. Powstanie zakończyło się rozejmem w Trewirze w 1919 r.

Powstanie wielkopolskie jest jednym z nielicznych zwycięskich powstań niepodległościowych narodu polskiego, obok powstania wielkopolskiego 1806 roku, powstania sejneńskiego w 1919 roku i II powstania śląskiego w 1920 roku. Wywarło wpływ na aktywność niepodległościową Polaków zamieszkałych w zaborze pruskim, na Śląsku i Pomorzu, a także na ideę walki o dostęp do Bałtyku.

Drogi Czytelniku,
cieszymy się, że odwiedzasz nasz portal. Jesteśmy tu dla Ciebie!
Każdego dnia publikujemy najważniejsze informacje z życia Kościoła w Polsce i na świecie. Jednak bez Twojej pomocy sprostanie temu zadaniu będzie coraz trudniejsze.
Dlatego prosimy Cię o wsparcie portalu eKAI.pl za pośrednictwem serwisu Patronite.
Dzięki Tobie będziemy mogli realizować naszą misję. Więcej informacji znajdziesz tutaj.
Wersja do druku
Nasza strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych, reklamowych oraz funkcjonalnych. Możesz określić warunki przechowywania cookies na Twoim urządzeniu za pomocą ustawień przeglądarki internetowej.
Administratorem danych osobowych użytkowników Serwisu jest Katolicka Agencja Informacyjna sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (KAI). Dane osobowe przetwarzamy m.in. w celu wykonania umowy pomiędzy KAI a użytkownikiem Serwisu, wypełnienia obowiązków prawnych ciążących na Administratorze, a także w celach kontaktowych i marketingowych. Masz prawo dostępu do treści swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, wniesienia sprzeciwu, a także prawo do przenoszenia danych. Szczegóły w naszej Polityce prywatności.