Bp Bryl: alumni muszą nauczyć się dawać siebie wspólnocie

Konieczne jest przezwyciężenie wszelkich indywidualizmów, koncentracji na sobie, żeby nasi kandydaci do kapłaństwa byli gotowi do dawania siebie dla wspólnoty – powiedział KAI bp Damian Bryl, który podczas 378. Zebrania Plenarnego KEP zaprezentował stan prac nad dokumentem „Ratio Institutionis Sacerdotalis pro Polonia”, krajowym planem formacji dla kandydatów do kapłaństwa i kapłanów.

– Dzisiaj jest pierwsze otwarcie tematu, czyli pokazanie, że jest dokument Kongregacji ds. Duchowieństwa z 2016 r., który obliguje poszczególne konferencje episkopatów do przygotowania narodowego dokumentu. Zaprezentowałem również księżom biskupom pewną metodę, którą przyjęliśmy w pracy, czyli zaproszenie do współpracy wszystkich formatorów w Polsce i tych, którzy zajmują się formacją w seminariach: ojców duchownych, przełożonych, rektorów. Tych, którzy zajmują się formacją stałą, a odpowiedzialnych za duszpasterstwo powołań – powiedział KAI bp Damian Bryl, członek Komisji Duchowieństwa KEP.

Biskup wskazał, że dokument uczy spojrzenia na formację jako na rzeczywistość, która towarzyszy kapłanowi przez całe życie: „Czyli myślimy o kapłanie, którego chcemy wspierać w jego rozwoju, ze szczególnym uwzględnieniem pierwszego etapu jego przygotowania się do kapłaństwa. Chcemy zmienić optykę z myślenia o formacji stałej jako procesie po zakończeniu seminarium, na dostrzeżenie w seminarium początkowej fazy formacji stałej. To bardzo ważne. Chcemy też dokładnie badać, jacy są dziś kandydaci do kapłaństwa i szukać sposobów, jak im pomóc w rozwoju”.

W dokumencie Kongregacji zaznaczono, że rok propedeutyczny jest bardzo potrzebny w seminaryjnej formacji oraz zobligowano biskupów do wprowadzenia takiego okresu.

– Szukamy odpowiedniej formy takiego czasu przygotowawczego. Mamy doświadczenia trzech ośrodków, gdzie jest to bardzo dobrze rozwinięte i są dobre doświadczenia, czyli dla diecezji warszawskich w Urlach, dla katowickiej w Brennej i dla koszalińsko-kołobrzeskiej w Szczecinku. Bazujemy na tych doświadczeniach, szukamy takich elementów, które warto, żeby zaistniały w każdej diecezji. Trzeba jednak pamiętać, że każda diecezja ma swoją specyfikę, którą należy uwzględniać już od samego początku. Rok propedeutyczny ma być poza studiami teologicznym. Powinien również mieć charakter wprowadzający w życie duchowe i w kulturę, ponieważ nasi kandydaci przychodzą z różnym doświadczeniem – powiedział bp Bryl.

Hierarcha wspomniał o potrzebie większego skupienia na konkretnym człowieku: „Kandydat wnosi wiele swoich doświadczeń dobrych i trudnych, które są też wyzwaniem dla formacji. Oczywiście jego formacja dokonuje się we wspólnocie i ten wątek wspólnotowy jest ważny, ale nie można zgubić konkretnego człowieka, którego historia jest dzisiaj bardzo często złożona. I żeby tę historię też uszanować, ale jednocześnie zobaczyć co z tej historii może mu przeszkadzać w rozwoju. Chcemy formować ludzi, którzy już formują się we wspólnocie i wspólnocie będą służyć, dlatego konieczne jest przezwyciężenie wszelkich indywidualizmów, koncentracji na sobie, żeby nasi kandydaci do kapłaństwa byli gotowi do dawania siebie dla wspólnoty”.

Wśród trudności, z jakimi przychodzą kandydaci do seminariów, biskup wymienił DDA (Dorosłe Dzieci Alkoholików), trudne doświadczenia rodzinne, a także zaangażowanie w świat wirtualny, które nie zawsze jest dobre, a często jest uzależniające. – Chcemy im towarzyszyć, chcemy zmierzyć się z tymi doświadczeniami, żeby w wolności mogli odpowiedzieć na wezwanie Chrystusa – powiedział bp Bryl i zaznaczył, że te problemy wymagają również współpracy z psychologami i pedagogami.

– Bardzo istotne jest, że ten dokument kładzie mocny akcent na osobistą relację z Chrystusem. Rozwój tej relacji jest drogą rozwoju kandydata. Czyli najpierw droga usłyszenia Dobrej Nowiny, potem droga uczniostwa, towarzyszenia Chrystusowi, wreszcie droga utożsamiania się z Chrystusem. Innym akcentem jest też silna formacja postpastoralna, duszpasterska, by nasi kandydaci byli gotowi do tego, by być uczniami i misjonarzami. Żeby umacniać tych, którzy są w Kościele i szukać tych, którzy się pogubili, są daleko. Chodzi o specyficzne powołanie pasterza, czyli tego, który tej misji poświęca się całkowicie – wskazał delegat członek Komisji Duchowieństwa KEP.

Kongregacja ds. Duchowieństwa 8. 12. 2016 r. opublikowała dokument „Dar powołania do kapłaństwa. Ratio fundamentalis institutionis sacerdotalis”. Ostatnie wydanie „Ratio fundamentalis” ukazało się w 1970 r. (zaktualizowane w 1985 r.), a w Polsce aktualnie obowiązuje krajowe „Ratio” z 1999 r. Papież Franciszek 8.12.2017 r. podpisał Konstytucję Apostolską „Veritatis Gaudium”, dotyczącą Uniwersytetów i Wydziałów Kościelnych, regulującą m.in. studia teologiczne kandydatów do kapłaństwa.