Bp Jędraszewski nagrodzony

Za wybitne osiągnięcia w dziedzinie antropologii filozoficznej oraz pracę historyczno-dokumentalną nt. prześladowanego przez UB abp. Antoniego Baraniaka kapituła Nagrody im. Włodzimierza Pietrzaka uhonorowała bp Marka Jędraszewskiego.

Laureat odebrał wyróżnienie na gali w Muzeum Kolekcji Jana Pawła II im. Porczyńskich w Warszawie. Biskup jest członkiem rady programowej KAI.

Biskup Jędraszewski został uhonorowany za wybitne osiągnięcia w dziedzinie antropologii filozoficznej i ukazywanie dla niej transcendentnej perspektywy, a także za monumentalną pracę historyczno-dokumentacyjną poświęconą prześladowanemu przez UB arcybiskupowi Antoniemu Baraniakowi.

W rozmowie z KAI bp Jędraszewski nawiązywał właśnie do postaci abp. Baraniaka. – To postać nieco zapomniana, ale niezwykle ważna w historii Kościoła w Polsce – powiedział, podkreślając, że nagrodę im. Pietrzaka otrzymał za całokształt swojej pracy naukowej, ale ze szczególnym uwzględnieniem monografii o arcybiskupie. Dodał, że w roku poświęconym kard. Wyszyńskiemu, warto pamiętać o jego bliskim współpracowniku. Pracujący w sekretariacie Prymasa Polski, bp Baraniak został aresztowany przez komunistów tej samej nocy, której aresztowano kard. Wyszyńskiego. Trafił do więzienia śledczego na Mokotowie, gdzie przetrzymywano go przez 3 lata. Mimo tortur, nie załamał się. Zwolniono go ze względu na stan zdrowia, nie chcąc, by umarł w więzieniu. Spodziewano się, ze nie przeżyje więcej niż parę tygodni. A jednak odzyskał siły, został arcybiskupem poznańskim i rządził metropolią przez następne 20 lat, ciągle prześladowany i inwigilowany, ale zawsze niezłomny i odważny.

Jak przypominał bp Jędraszewski, abp Baraniak był niezwykle ważną postacią w polskim Episkopacie, ale też niezwykle skromną. Na jego pogrzebie w 1977 roku kard. Wyszyński powiedział, że choć wątły na ciele, to jednak arcybiskup osłonił Prymasa w okresie prześladowania komunistycznego, okazał się bohaterem. – Cieszę się, że mogłem, jako ktoś kto sam mu wiele zawdzięcza, odwdzięczyć się w skromnej formie za dobro dla Kościoła, Polski i Poznania – powiedział bp Jędraszewski, który przyjmował święcenia kapłańskie z rąk abp. Baraniaka.

Książka o arcybiskupie nie ma charakteru wspomnień, jest zbiorem dokumentów na temat prześladowań, jakich doświadczył abp Baraniak. – W domu mam kopię fotografii, na której abp Baraniak stoi pomiędzy kard. Wyszyńskim a kard. Wojtyłą, którzy go obejmują, to bardzo symboliczne zdjęcie – powiedział biskup.

Podczas gali bp Jędraszewski wspominał, ze kard. Wojtyła odwiedził abp. Baraniaka w szpitalu na tydzień przed jego śmiercią i zapewnił go, ze Kościół w Polsce nie zapomni jego zasług. Po latach już jako Jan Paweł II zapytał bp. Jędraszewskiego co robi się by pamiętać o arcybiskupie.
W laudacji na cześć laureata nagrody naukowej im. Pietrzaka bp łowicki Andrzej Dziuba przypomniał iż główne obszary badań bp. Jędraszewskiego to antropologia filozoficzna, filozofia dialogu, historia filozofii nowożytnej i współczesnej. Dodał, że jest on autorem ponad 140 artykułów naukowych, licznych szkiców, opracowań, prezentacji i recenzji. Brał także udział w wielu kongresach i sympozjach wygłaszając referaty oraz uczestnicząc w dyskusjach.

Inspiracją dla naukowej działalności bp. Jędraszewskiego jest filozofia Emmanuela Levinasa, a także spuścizna Jana Pawła II. Bp Dziuba w szczególny sposób wskazał na monumentalną publikację bp. Jędraszewskiego „Teczki na Baraniaka”. Opracowanie to stanowi zbiór dokumentów oraz ich interpretację. „Autor w sposób niezwykle odpowiedzialny pochyla się nad samą osobą abp. Antoniego Baraniaka, długoletniego sekretarza kardynałów Augusta Hlonda i Stefana Wyszyńskiego a później arcybiskupa metropolity poznańskiego. To niezwykły świadek historii Kościoła w Polsce, tym bardziej godny szacunku, że znaczony cierpieniem, torturami i prześladowaniami. Jest to ważny szczegół całej pracy” – zaznaczył bp Dziuba.

Godna podkreślenia jest cała baza interpretacyjna, której bp. Jędraszewski wykorzystuje wiele elementów metodologicznych. Czyni z nich narzędzie badawcze, mając jednocześnie świadomość oraz już dziś także wiedzę co do mechanizmów tworzenia tzw. teczek. Obnaża to dramatyzm systemu totalitarnego, a zwłaszcza ludzi w niego zaangażowanych i czerpiący z tego korzyści, zazwyczaj za cenę niszczenia innych.

Nagroda im. Włodzimierza Pietrzaka przyznawana jest od 1948 r., początkowo przez środowisko „Dziś i Jutro”, następnie przez Stowarzyszenie PAX, obecnie przez Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana”. Jej laureaci wyróżniani są za wybitną twórczość naukową, artystyczną, literacką, osiągnięcia w pracy formacyjnej, kulturalno-społecznej i edukacyjnej, będące świadectwem postaw chrześcijańskich i patriotycznych. Spełniała zawsze rolę inspirującą wobec twórczości, działalności i postaw mających swe źródło w chrześcijańskim humanizmie.

Biskup Jędraszewski ma 62 lata. w latach 1967-1973, studiował w Arcybiskupim Seminarium Duchownym w Poznaniu i na tamtejszym Papieskim Wydziale Teologicznym. W 1973 przyjął święcenia kapłańskie z rąk abp. Antoniego Baraniaka. W roku 1974 uzyskał licencjat z teologii na Papieskim Wydziale Teologicznym w Poznaniu na podstawie pracy „Problematyka osoby w filozofii Gabriela Marcela”.

W roku 1975 abp Baraniak skierował go na studia specjalistyczne, które odbył na Wydziale Filozofii Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie. W czerwcu 1977 roku uzyskał licencjat z filozofii na podstawie pracy „La filosofia del simbolo religioso di Paul Ricoeur” (wyróżniona złotym medalem Uniwersytetu Gregoriańskiego), natomiast 20 grudnia 1979 roku obronił pracę doktorską „Le relazioni intersoggettive nella filosofia di Levinas” (promotor: prof. Simon Decloux SJ, praca nagrodzona złotym medalem Ojca Świętego Jana Pawła II).

Po powrocie do kraju w latach 1980-1996 był adiunktem na Papieskim Wydziale Teologicznym w Poznaniu. Jednocześnie, w latach 1980-1987 był prefektem Arcybiskupiego Seminarium Duchownego w Poznaniu, a w latach 1987-1996 redaktorem, od 1990 redaktorem naczelnym „Przewodnika Katolickiego”.

W roku 1991 habilitował się na Wydziale Filozoficznym Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie na podstawie rozprawy „ Jean-Paul Sartre i Emmanuel Levinas – w poszukiwaniu nowego humanizmu. Studium analityczno-porównawcze” (rozprawa opublikowana pod tytułem „W poszukiwaniu nowego humanizmu. J.-P. Sartre – E.Levinas”, Kraków 1994). W roku 1996 otrzymał nominację na docenta na Papieskim Wydziale Teologicznym w Poznaniu.

W roku 1996 otrzymał nominację arcybiskupa Juliusza Paetza na wikariusza biskupiego ds. nauki i kultury w Archidiecezji Poznańskiej oraz na przewodniczącego Wydziału Duszpasterstwa Akademickiego w Kurii Arcybiskupiej w Poznaniu. 284 Zebranie Plenarne Konferencji Episkopatu Polski obradujące w Rzeszowie w dniach 13-14 września 1996 roku powołało go na konsultora Komisji Nauki Wiary Episkopatu Polski. W tym samym czasie został mianowany visiting professor Papieskiego Uniwersytetu Laterańskiego w Rzymie.

17 maja 1997 roku Jan Paweł II mianował go biskupem pomocniczym Archidiecezji Poznańskiej. Święcenia biskupie otrzymał z rąk arcybiskupa Juliusza Paetza 29 czerwca 1997 roku w Poznaniu. Współkonsekratorami byli: arcybiskup Zenon Grocholewski, sekretarz Sygnatury Apostolskiej (dzisiaj kardynał, prefekt Kongregacji Wychowania Katolickiego), oraz arcybiskup Marian Przykucki, metropolita szczecińsko-kamieński.

W związku z powstaniem Wydziału Teologicznego na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 26 listopada 1998 roku otrzymał nominację na stanowisko profesora nadzwyczajnego UAM, a 7 grudnia tegoż roku nominację na kierownika Zakładu Filozofii Chrześcijańskiej na Wydziale Teologicznym UAM.

W 2002 roku otrzymał tytuł naukowy profesora nauk teologicznych.

320. Zebranie Plenarne KEP obradujące na Jasnej Górze w dniu 28 listopada 2002 roku powołało do na delegata KEP ds. Duszpasterstwa Akademickiego. Jest członkiem Rady Programowej Katolickiej Agencji Informacyjnej.