Bp Ryszard Karpiński otrzymał Medal za Zasługi dla KUL

Medal za Zasługi dla KUL otrzymał 30 maja bp Ryszard Karpiński. Odznaczenie delegatowi Episkopatu Polski ds. duszpasterstwa emigracji przyznał Senat uczelni za promocję uniwersytetu w środowiskach polonijnych.

Uroczystość wręczenia medalu poprzedziła Msza święta w kościele akademickim KUL, której przewodniczył bp Karpiński oraz sesja naukowa dotycząca kwestii Polonii i duszpasterstwa emigracji. O działaniach Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii i Cudzoziemców UMCS mówił prof. Jan Mazur z UMCS. Ks. prof. Roman Dzwonkowski przybliżył tematykę przemówień Jana Pawła II do Polonii i Polaków za granicą. O znaczeniu Kościoła katolickiego dla Polonii i Polaków na świecie, a zwłaszcza na Wschodzie, mówił ks. prof. Edward Walewander, a o skali oddziaływania duszpasterstwa polonijnego w Europie i obu Amerykach – ks. dr Józef Szymański.
Laudację dla „charyzmatycznego pasterza Polonii” przedstawił ks. prof. Edward Walewander.
Podkreślał, że już w czasie rzymskich studiów laureata ujawniła się jego „wielka umiejętność nawiązywania żywych kontaktów zarówno z Polakami żyjącymi w różnych krajach, jak i z obcokrajowcami, pielgrzymującymi do Rzymu”. – Niezauważenie stawał się łącznikiem między Rzymem i Polską a Polakami na całym świecie. Polonusi mieli wówczas bardzo utrudniony dostęp do kraju swego pochodzenia, do ojczyzny, od kilku dziesięcioleci oddzielonej od wolnego świata żelazną kurtyną. Tak więc działalność ks. Ryszarda Karpińskiego w Rzymie miała w jakimś sensie charakter instytucjonalny – mówił. Dodał, że dzięki jego aktywności w Rzymie, także już w czasie pracy w Papieskiej Komisji ds. Duszpasterstwa Migracji i Podróżujących dokonywało się „pewnego rodzaju wprowadzanie duszpasterstwa polskiego w cały wielki nurt emigracji”.
Ks. prof. Walewander przyrównał duszpasterską posługę bpa Karpińskiego do apostołowania św. Pawła. – Można nawet powiedzieć, że pod jednym względem go prześcignął. Apostołowi Narodów i jego towarzyszom „Duch Święty zabronił głosić słowo w Azji”, a ks. bp Karpiński otrzymał polecenie głoszenia słowa Bożego także w Azji. Jest biskupem w Polsce, a zarazem apostołem na całym świecie – mówił. Zauważał, że bpa Karpińskiego charakteryzuje umiejętność neutralizowania napięć i kontrowersji. – Umie słuchać drugiego człowieka, co Polonusi bardzo cenią. Chętnie pomaga innym. Gdy pracował w Rzymie, udzielał hojnej pomocy licznym pielgrzymom – wyliczał.
Podkreślił też, że laureat przypomina stale, że Polaków można spotkać na całym świecie i potrzebują pamięci rodaków w kraju. – W swoich licznych reportażach podkreśla, iż wszyscy Polacy, niezależnie od tego, gdzie mieszkają, często w wyniku dziejowych wydarzeń, „posiadają wspólność wobec naszego serca i pamięci”. Często prawie ich nie znamy, w ogóle za mało się nimi interesujemy. Jako delegat Episkopatu Polski ds. Emigracji Polskiej słusznie uważa, że trzeba nam, żyjącym w wolnym kraju, przynajmniej od czasu do czasu coś od nich i o nich usłyszeć, a tym samym podtrzymywać z nimi więź, by nie została ona zerwana – mówił.
Abp Józef Życiński, dziękując laureatowi za posługę duszpasterską zauważył, że „w sposób szczególny realizuje on to, o czym pisał Jan Paweł II w liście apostolskim poświęconym apostolskiemu szlakowi Cyryla i Metodego, gdzie Ewangelię apostołowie Słowian nieśli jako źródło wspólnoty wartości duchowych i źródło zespolenia trwalszego od wszelkich więzów”. Dodał, że sytuacja na emigracji przypomina często „kwadraturę koła”, gdy „nakładają się różnorodne czynniki i gdzie niejednokrotnie tęsknota za ojczyzną i zakorzenienie w wartościach religijnych ma swe przeciwstawienie w gorzkich konfliktach czy absurdalnych uwarunkowaniach, które bywają podniesione do pierwszego planu”. Jako przykład takich absurdów z przeszłości podał postawę tej części emigracji, która biskupów z paszportem PRL traktowała jako komunistów. – To były polskie absurdy, które wówczas gdy zostały podniesione do rangi naczelnego aksjomatu, rodziły konflikty, tam gdzie powinna być jedność. Te absurdy z upływem czasu otrzymują nową postać. Trudne zadania delegata Episkopatu Polski polega na tym, by jednoczyć ogień z wodą, przeciwstawiać się obiegowym półprawdom – mówił metropolita lubelski. Dodał, że zadanie to polega również na tym, by wśród tych Polaków widzieć nie tylko skłóconych i poszukujących, ale także przeżywających trudne problemy, również materialne, i potrzebujących ojcowskiego serca Kościoła.
Bp Ryszard Karpiński, mówiąc o swej „przygodzie z KUL” wspominał czas, gdy jeszcze przed studiami przychodził tu na wykłady. – Pamiętam szczególnie jeden wykład w starej auli, ks. prof. Dąbrowskiego, zatytułowany „Jezus z Nazaretu, mit czy historia?” To była odpowiedź na tezę z podręcznika do historii, z którego musieliśmy się uczyć. Wiele młodzieży akademickiej i nie tylko młodzieży przyszło, by dowiedzieć się prawdy – wspominał. Opisał także swoją drogę do momentu, w którym jest dziś, poprzez studia na KUL, pobyt w Rzymie i pracę duszpasterza Polonii. Jako biskup pomocniczy był w ramach duszpasterstwa polonijnego 163 razy za granicą, w tym 63 razy jako delegat Komisji Episkopatu Polski. Wszędzie pamiętał o lubelskim uniwersytecie. – Moje podróże zaowocowały także dla KUL. Między innymi przyczyniłem się do przeprowadzenia badań i opisu Polonii i Polaków w Szwajcarii – podkreślał.
W uroczystości na KUL wziął udział m.in. bp Henryk Tomasik oraz przedstawiciele emigracji z Meksyku. Gratulacje nadeszły m.in. z nuncjatury apostolskiej.
Ryszard Karpiński urodził się 28 grudnia 1935 r. w Rudzienku w diecezji lubelskiej. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1959 r. w Lublinie, licencjat biblijny na KUL w 1963 roku. Studiował w Rzymie w latach 1963-1969, najpierw w Papieskim Instytucie Biblijnym, uzyskując licencjat z nauk biblijnych, potem na Papieskim Uniwersytecie św. Tomasza, gdzie uzyskał doktorat z teologii.
Po powrocie był od 1969 r. prefektem w Wyższym Seminarium Duchownym w Lublinie. W 1971 r. Konferencja Episkopatu Polski skierowała go do pracy w Papieskiej Komisji ds. Duszpasterstwa Migracji i Podróżujących, pełnił tę funkcję przez 14 lat. Brał udział w międzynarodowych zjazdach poświęconych problemom migracji ludności. Kilkakrotnie towarzyszył delegatom Stolicy Apostolskiej w ich podróżach do Polski.
Jako pracownik Papieskiej Komisji 24 sierpnia 1985 r. ks. dr Ryszard Karpiński został biskupem tytularnym Minervino Murge i biskupem pomocniczym lubelskim. W herbie umieścił statek płynący po morzu i słowa „Viatoribus fer auxilium” – „Nieś pomoc ludziom w drodze”.
W ramach Konferencji Episkopatu Polski był przewodniczącym Komisji ds. Duszpasterstwa Turystycznego w latach 1988-1998. W latach 1991-2002 pełnił obowiązki przewodniczącego Zespołu ds. Pomocy Katolikom na Wschodzie. Od 1988 do 1993 r. był konsultorem Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Migracji i Podróżujących, 2 maja 2003 r. został delegatem KEP ds. Duszpasterstwa Emigracji Polskiej.