Bydgoszcz: modlitwa w intencji więźniów obozu Smukała

Z udziałem pocztów sztandarowych, kompanii honorowej i wiernych z różnych stron Polski obchodzono w Bydgoszczy „Dzień pamięci spoczywających więźniów obozu Smukała”. Na cmentarzu, gdzie zostało pochowanych kilkaset osób – ofiar hitlerowskiego obozu, została odprawiona Msza św.

Przewodniczył jej ks. Grzegorz Roman, proboszcz parafii Przemienienia Pańskiego, na terenie której znajdowało się miejsce kaźni wielu osób. Kapłan podkreślił, że pamięć o tamtych wydarzeniach jest bardzo ważna – poprzez nią "kultywujemy tradycje i podtrzymujemy korzenie, z których wyrastamy". – To jest historia, to są nasi przodkowie, którzy kiedyś na tej ziemi byli, pracowali. To są bohaterowie, którzy nie wyrzekli się polskości. To za nią ponieśli cenę więzienia i utraty życia. Dlatego o nich pamiętamy i wciąż się za nich modlimy. Dla Bydgoszczy jest to miejsce martyrologii – powiedział.

Prezes Oddziału Okręgu Kujawsko-Pomorskiego Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych, Michał Sypniewski, podkreślił, że świadkowie tamtych trudnych chwil starają się, aby pamięć o tym okresie nie zaginęła. – Z całą rodziną zostałem wywieziony najpierw do Potulic, następnie do Smukały. Po miesiącu rozstrzelano mojego ojca. Także dla mnie są to przykre wspomnienia. Warunki w tym obozie były straszne – głód, brak higieny. Wszyscy byli traktowani jak zwierzęta – podkreślił.

Obóz przejściowy dla wysiedlonych został utworzony na terenie byłej fabryki „Karbid Wielkopolski” we wsi Smukała pod Bydgoszczą 1 września 1941 roku, a zlikwidowany 20 lutego 1943. Początkowo podlegał Centrali Przesiedleńczej w Gdańsku, a następnie został przejęty przez gestapo. Między październikiem 1941 a styczniem 1942 był podporządkowany komendantowi obozu Stutthof, a od września 1942 roku pełnił funkcję filii obozu w Potulicach.

W sumie na obu nekropoliach w Smukale i Opławcu spoczywa 800 osób.