Bydgoszcz: na murach Exploseum poświęcono tablicę upamiętniającą żołnierzy AK

W bydgoskim lesie na terenie Exploseum Centrum Techniki Wojennej DAG Fabrik Bromberg miało dzisiaj miejsce uroczyste odsłonięcie i poświęcenie tablicy, upamiętniającej żołnierzy Armii Krajowej.

Exploseum to oddział Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego otwarty w ubiegłym roku, na terenie dawnej fabryki Dynamit-Aktien Gesellschaft Fabrik Bromberg. To unikalny na skalę światową przykład architektury przemysłowej zachowanej w praktycznie niezmienionym kształcie od czasów II wojny światowej. Tablica ta upamiętnia żołnierzy AK związanych z fabryką, którzy zajmowali się organizacją ucieczek pilotów brytyjskiego RAF ze Stalagu XX A.

Oddział Armii Krajowej działający na tym terenie, pod dowództwem Henryka Szymanowicza „Marka”, był jednym z największych w obecnym województwie kujawsko-pomorskim. – To była jedna z kluczowych fabryk dla obsługiwania frontu wschodniego. Ci żołnierze w warunkach ciągłego zagrożenia życia swojego i rodzin, prowadzili działalność konspiracyjną, która polegała przede wszystkim na dywersji, sabotażu, a także na przekazywaniu wszelkich informacji poprzez struktury AK do Londynu – mówił dyrektor Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy, dr Michał Woźniak.

Na odsłoniętej i poświęconej tablicy widnieją nazwiska cichych bohaterów, którzy walczyli w ten sposób o wolną i niepodległą Polskę – Czesława Gorynia, Józefa Dąbrowskiego, Pawła Piotra Kotzbacha oraz Edmunda Ziółkowskiego. – Dzisiaj przychodzi nam wspomnieć pamięć żołnierzy Armii Krajowej. Tych, którzy tutaj pod mocnym pręgierzem hitlerowskim, w konfrontacji z przeważającymi siłami, nie szczędzili swego życia, byśmy my dzisiaj żyli w wolnym kraju – podkreślił ks. Leszek Chudziński, który dokonał aktu poświęcenia.

Wnuk żołnierza AK Pawła Piotra Kotzbacha – Dariusz Fedorowicz – podkreślił, że bohaterami byli młodzi i normalni ludzie, którzy wszystko mieli do stracenia. – Jednak się nie zawahali, aby bronić ojczyzny. Dlatego takie miejsca pamięci są niezmiernie ważne. Nie jest to tylko pusty symbol, czy ciekawa nauka w plenerze, ale rdzeń polskości – powiedział.

To w tym bydgoskim lesie 250 konspiratorów podzielonych na tzw. „ogniwa trójkowe” zajmowało się pozyskiwaniem informacji wywiadowczych, przekazywanych następnie do Komendy Głównej AK, opracowaniem planów sytuacyjnych zakładów, zdobywaniem szeregu tajnych dokumentów oraz działalnością sabotażową. Dzisiaj Exploseum to nowoczesne połączenie muzeum typu narracyjnego, w którym multimedia idealnie współgrają z tradycyjnymi formami ekspozycyjnymi. Trasa zwiedzania licząca około 2 kilometrów wiedzie przez 8 budynków ekspozycyjnych połączonych podziemnymi korytarzami.