Duchowni, przedstawiciele władz różnych szczebli oraz licznie przybyli wierni wzięli udział w uroczystościach 75. rocznicy zbrodni katyńskiej, które zainaugurowano Mszą św. w Sanktuarium Nowych Męczenników na bydgoskich Wyżynach.

W wygłoszonym słowie ks. prałat Józef Kubalewski podkreślił, że Katyń w świadomości historycznej Polaków jest miejscem przeklętym. Dodał, że prawda o zamordowaniu tysięcy polskich oficerów przez długi czas była konsekwentnie ukrywana i fałszowana. – Choć po latach ujrzała światło dzienne, to jednak po dziś dzień rodziny ofiar nie doczekały się szczerych przeprosin ani rehabilitacji. Pojawia się więc dramatyczne pytanie, dlaczego tak jest, dlaczego tak długo trwa odkrywanie pełnej prawdy o tamtej zbrodni? Dlaczego czas odzyskanej wolności wyjaśnił tak niewiele polskich problemów, których wyjaśnienia i rozwiązania domaga się poczucie sprawiedliwości i pamięć o niewinnych ofiarach? Dlaczego zło nie potrafi być jednoznacznie nazwane złem, a zbrodnia zbrodnią? – pytał proboszcz parafii Świętych Polskich Braci Męczenników, a zarazem kustosz sanktuarium.

Na zakończenie ks. prałat Józef Kubalewski podkreślił, że w 75. rocznicę tej potwornej zbrodni z wiarą modlimy się za wspaniałych polskich patriotów, którzy miłość do ojczyzny przypieczętowali krwią i własnym życiem.

Ważnym momentem uroczystości było poświęcenie odnowionych symbolicznych kwater ofiar mordu katyńskiego, które znajdują się przed sanktuarium. – Spotykamy się kolejny raz przy krzyżu katyńskim i symbolicznym cmentarzu naszych bliskich ojców, braci i krewnych, aby oddać im hołd, uczcić ich pamięć i modlić się. Nazwa „Katyń” do dziś budzi grozę, jest symbolem zbrodni ludobójstwa popełnionego na jeńcach wojennych na mocy decyzji członków Biura Politycznego Wszechrosyjskiej Komunistycznej Partii (bolszewików) z 5 marca 1940 roku – powiedziała Izabella Montowska.

Prezes Rodziny Katyńskiej w Bydgoszczy przy Klubie Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych RP dodała, że sprawa Katynia była dla wojennej Polski punktem zwrotnym, „a dla wielkiej polityki próbą, z której mordercy wyszli zwycięsko, bo ważniejsze były wojenne sojusze”. – Dzisiaj z Europy znikają powoli ostatnie relikty totalitaryzmu i wyzwolona pamięć o przeszłości dopomina się o należne jej miejsce. Wywabianie białych plam z historii jest zabiegiem delikatnym i długotrwałym, bo przecież za słowami, które fałszowano lub przemilczano tak długo, stoją losy konkretnych ludzi – naszych bliskich. Ból prawdziwy naszych osieroconych rodzin – dodała.

Izabella Montowska podziękowała urzędom, przedsiębiorstwom, firmom, indywidualnym darczyńcom za wsparcie finansowe, dzięki któremu była możliwa rekonstrukcja oraz modernizacja cmentarza katyńskiego. Symboliczną nekropolię zaprojektował i wykonał artysta plastyk Jan Kaja, wnuk katyńczyka. Natomiast autorami elementów rzeźbiarskich są Alina i Gracjan Kaja.

Z udziałem członków „Rodziny Katyńskiej” w bydgoskim Sanktuarium Nowych Męczenników obchodzono dziś 72. rocznicę tej okrutnej zbrodni.

Gospodarz miejsca, ks prałat Józef Kubalewski podkreślił ważność prawdy, która w tym przypadku zyskuje szczególną rangę. – Głównie dlatego, że przez wiele lat ta prawda była zakłamywana. Musiało upłynąć dużo czasu, by mogła przebić się do świadomości społecznej – powiedział. – Znaczenie tego mordu jest ogromne. Tam zginęła elita społeczeństwa. Stąd tak wielka „wyrwa” w narodzie – dodał.

Znaczenie i wagę modlitwy podkreśliła wiceprezes Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Bydgoszczy Izabella Montowska. Jej ojciec był jeńcem Starobielska. Został zamordowany w Charkowie. – Tak długo jak istniejemy – jako Rodzina Katyńska – zawsze spotykamy się na uroczystościach w kościele. Dopóki żyjemy, będziemy zawsze starali się dochodzić prawdy. Wierzymy, że kiedyś to wszystko się rozwikła – dodała.

Po wspólnej Eucharystii uczestnicy złożyli wiązanki kwiatów oraz zapalili znicze pod krzyżem katyńskim.

W Bydgoszczy uczczono pamięć oficerów, którzy zginęli w lesie katyńskim. Z okazji 71. rocznicy tej zbrodni w bydgoskiej katedrze spotkali się w sobotę wieczorem przedstawiciele władz, mundurowi, a także członkowie m.in. Rodziny Katyńskiej.

Eucharystii przewodniczył ks. prałat Stanisław Kotowski, a słowo wygłosił żołnierz Wojska Polskiego ks. płk Tadeusz Łukaszczyk. – Dla mnie to jest prawdziwa i najbardziej dramatyczna historia, której szczegóły mogłem zrozumieć po bardzo troskliwej i wszechstronnej analizie faktów – powiedział. Kapłan podkreślił, że jest to odpowiedź na to, czym kiedyś była Polska.

Stwierdził, że ojczyzna była krajem ludzi pięknych, wspaniałych. Ludzi o wysokim etosie moralnym, którzy mogli budować kraj, zmierzający ku temu, by był krajem wielkim, wspaniałym, gospodarczo rozwijającym się. – I to całe dobro runęło. Znakiem tego wydarzenia jest dla mnie Katyń. Dlatego oglądam, słucham, przypatruję się, analizuję i modlę. Myślę, że w narodzie to zostało. Tylko trzeba to odkryć, rozjaśnić prawdę – powiedział kapłan.

Obchody rozpoczęły się najpierw na Starym Rynku od otwarcia wystawy „Charków, Katyń, Twer, Bykownia”. – Był taki okres w naszej kochanej ojczyźnie, gdy mówienie o Katyniu, o zbrodni można było czynić tylko w domowym zaciszu. Ówczesne władze miały swoją rację i wpajały ją innym. Czy to komuś dało szczęście? Byłem kilka razy w Charkowie, gdzie zamordowano mojego ojca. Dzisiaj to musi być nagłaśniane, ale nie przez polityków – powiedział Zdzisław Dąbrowski ze Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Bydgoszczy.

Po Mszy św. na Starym Rynku, Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki „Stara Ochronka” zaprezentował w scenerii pochodni, sowieckiego wagonu kolejowego oraz krzyży inscenizację teatralną „Katyń – listy z…”. Następnie żołnierze z Pomorskiego Okręgu Wojskowego odczytali apel poległych. Równolegle do obchodów w Filharmonii Pomorskiej odbył się koncert bydgoskich muzyków oraz Chóru Berliner Cappella „Pamięci tych, których kochamy”.

Od odsłonięcia i poświęcenia Krzyża Katyńskiego rozpoczęto 25 kwietnia w Bydgoszczy uroczystości 70. rocznicy zbrodni katyńskiej. Nowy krucyfiks stanął przed Sanktuarium Nowych Męczenników, w miejscu, w którym od lat znajdują się symboliczne groby wielu Polaków.

W homilii bp Jan Tyrawa powiedział, że uroczystości 70. rocznicy zbrodni katyńskiej są wezwaniem do tego, aby nigdy nie zapomnieć o smutnych wydarzeniach minionej historii. – Ta pamięć jest ważnym elementem naszej tożsamości i narodowej świadomości. Bowiem prawdą jest, że naród, który gubi pamięć, przestaje być narodem – podkreślił. Dodał, że Katyń jest symbolem tego, o czym mówił Chrystusa na krzyżu: „nie wiedzą, co czynią”.

Proboszcz parafii Świętych Polskich Braci Męczenników w Bydgoszczy, kustosz sanktuarium i opiekun duchowy Rodziny Katyńskiej ks. prałat Romuald Biniak podkreślił, że o Katyniu mówiło się w domu rodzinnym. – Katyń nie był dla mnie tajemnicą. Wiedziałem, kto był sprawcą. Jak dorastałem, przekonałem się także, że o Katyniu nie wolno mówić. Pierwszy raz oficjalnie usłyszałem o tej zbrodni z ust bp. Jana Michalskiego przed bazyliką przy okazji nawiedzenia obrazu Matki Bożej – wspomina.

Ks. prałat Biniak dodał, że każda uroczystość upamiętniająca okrutne karty historii jest wołaniem o prawdę i sprawiedliwość. – Okazało się, że prawdy nie da się zakłamać. Prawda zawsze zwycięży i domaga się sprawiedliwości – przypomniał.

Na placu po poświęceniu krzyża odbył się Apel Poległych. Swoje wieńce złożyli członkowie Rodziny Katyńskiej, a także władze wojewódzkie i samorządowe. – Straciłam w Charkowie ojca. Dzisiaj nie wolno nam zapomnieć o wielkiej ofierze tysięcy osób. I na tej ofierze powinniśmy budować patriotyzm – powiedziała wiceprezes Rodziny Katyńskiej w Bydgoszczy Izabela Montowska.

Po Mszy św. otwarto wystawę „Katyń – walka o prawdę”. W drugiej części uroczystości wręczono pośmiertne nominacje na wyższe stopnie wojskowe i służbowe, nadane jeszcze przez prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego.

Krzyż przed Sanktuarium Nowych Męczenników stanął dzięki wsparciu m.in. tragicznie zmarłego pod Smoleńskiem Andrzeja Przewoźnika, sekretarza generalnego Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.