Bydgoszcz: „Seminarium w Castel Gandolfo: niektóre aspekty relacji nauka a wiara”

W Wyższym Seminarium Duchownym Diecezji Bydgoskiej gościł we wtorek wieczorem prof. Zbigniew Jacyna-Onyszkiewicz. Naukowiec przyjechał do Bydgoszczy na zaproszenie biskupa Jana Tyrawy, by podjąć temat „Seminarium w Castel Gandolfo: niektóre aspekty relacji nauka a wiara”.

Jacyna-Onyszkiewicz jest m.in. profesorem zwyczajnym w Zakładzie Fizyki Kwantowej na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, a także autorem prawie dwustu artykułów i książek głównie z zakresu fizyki teoretycznej, termodynamiki kwantowej i kosmologii.

Historia tych spotkań ma swój początek w styczniu 1953 roku, kiedy to do grupy młodych fizyków z Uniwersytetu Jagiellońskiego dotarły wieści, że w parafii św. Floriana w Krakowie pracuje niezwykły wikary ks. Karol Wojtyła. – Postanowili oni wówczas nawiązać z Nim kontakt i zaprosili Go na dwudniową wycieczkę narciarską do Poronina, Bukowiny i Zakopanego. Zaproszenie zapoczątkowało całą serię wypraw – wspomina prof. Zbigniew Jacyna-Onyszkiewicz.

Wyprawy i wspólne przebywanie ze sobą stały się okazją do długich dyskusji. – Pomimo tego, że w rozmowach dominowali fizycy, dzięki księdzu Wojtyle zagadnienia naukowe kierowane były także w stronę problemów metafizyki, etyki i moralności – dodał.

Po latach, kiedy już kardynał Karol Wojtyła został powołany na Stolicę Apostolską, wybitny fizyk prof. Jerzy Janik wysłał do Jana Pawła II list z gratulacjami, wyrażając jednocześnie żal, że to nadzwyczajne wydarzenie odebrało krakowskim fizykom możliwość dalszych z Nim dyskusji. – Odpowiedź z Watykanu przyszła bardzo szybko. Ojciec Święty napisał, że nie widzi żadnego powodu, aby mieli zaprzestać dyskusji. Zaproponował, aby nadać im kształt seminariów odbywanych latem w Castel Gandolfo – powiedział prof. Zbigniew Jacyna-Onyszkiewicz.

Pierwsze seminarium, już nie w ścisłym gronie fizyków i krakowskich naukowców, odbyło się w sierpniu 1980 roku. W sumie tych spotkań seminaryjnych pod ogólnym tytułem „Nauka-Religia-Dzieje” do roku 2003 w Castel Gandolfo odbyło się dwanaście. – Wraz z żoną Ireną, doktorem fizyki, uczestniczyłem oraz wygłaszałem referaty na tych niezapomnianych seminariach. W moim odczuciu największą zdobyczą tych spotkań było przełamywanie barier pomiędzy „myślą kościelną”, a naukami przyrodniczymi – podkreślił profesor.

W swoim bydgoskim wystąpieniu, w nawiązaniu do seminariów w Castel Gandolfo, starał się wykazać, że współczesna fizyka, badająca mikroświat oraz wszechświat, zmienia swój dotychczasowy charakter i wkracza na obszary będące do niedawna domeną metafizyki.

Biskup Jan Tyrawa podkreślił, że bł. Jan Paweł II był „jednocześnie uczestnikiem dwóch światów – nauki i religii, czy nauki i wiary”. – Doskonale wiedział, że są to rzeczywistości „po jednej stronie barykady” – powiedział. Hierarcha przypomniał, że odzwierciedleniem tego nauczania i pokazania owego związku nauki i wiary jest encyklika bł. Jana Pawła II „Fides et ratio”. – Po drugie, nauka jak i religia są zasadniczymi filarami kultury europejskiej. Właśnie Ojciec Święty dokładał wielkiej troski, abyśmy na nowo zrozumieli, czym jest owa kultura, jaka siła i moc w niej tkwią – stwierdził.

W sumie prof. Zbigniew Jacyna-Onyszkiewicz wygłosił ponad sto naukowych referatów na konferencjach krajowych i zagranicznych. W latach 1993-2003 na zaproszenie i w obecności Ojca Świętego Jana Pawła II uczynił to pięciokrotnie.

Kolejny wykład zatytułowany „Kościół – stereotypy, uprzedzenia i manipulacje” odbędzie się 7 lutego w auli Wyższego Seminarium Duchownego w Bydgoszczy. Na zaproszenie biskupa przyjedzie prezes KAI Marcin Przeciszewski.