Caritas Polska prezentuje raport z ostatnich 2 lat działalności

Blisko 14 tys. ton żywności przekazanych każdego roku ubogim w Polsce, prawie 93 mln. złotych, które trafiły na pomoc dla potrzebujących w Europie, Azji, Afryce i Ameryce Południowej, ok. 1000 ośrodków pomocy na terenie całego kraju i 100 tys. wolontariuszy działających w 44 Caritas diecezjalnych – takie m. in. dane zawarte zostały w raporcie z działalności Caritas Polska od lipca 2017 do sierpnia 2019 r. Raport z działalności instytucji w okresie, gdy funkcję jej dyrektora sprawuje ks. Marcin Iżycki przekazany został polskim biskupom podczas 384. Zebrania Plenarnego KEP.

Działania Caritas Polska to kilkaset projektów realizowanych każdego dnia w Polsce i na całym świecie, w bardzo wielu obszarach życia społecznego. Za hasłami i liczbami stoi jednak zawsze konkretny człowiek potrzebujący pomocy, którego życie – dzięki innym konkretnym ludziom – ma szanse się zmienić. Bezdomny Pan Marek, niepełnosprawny 4- letni Michałek, uzdolnione muzycznie dziewczynki z niezamożnej wielodzietnej rodziny, czy Salim z Aleppo – to bohaterowie, których historie przedstawione zostały w raporcie Caritas.

Raport zwraca uwagę na jedną z nowopodjętych inicjatyw – ogólnopolską kampanię „Polska Pomaga”, realizowaną razem z TVP po to, by pokazać bogactwo działań pomocowych Caritas i zachęcić Polaków do pomagania. Symbolem pomocowych działań w Polsce stała się od lat Świeca Caritas i Wigilijne Dzieło Pomocy Dzieciom – inicjatywy podejmowane przez Caritas w okresie Świąt Bożego Narodzenia. „Polska Pomaga” to również organizowane 2 razy do roku koncerty charytatywne, które są gestem międzynarodowej solidarności wobec kryzysów humanitarnych w świecie a jednocześnie – formą podziękowania dla darczyńców.

Raport systematyzuje obszary zaangażowania Caritas Polska w kraju a także omawia liczne projekty realizowane przez tę instytucję zagranicą.

Działania w Polsce

Walka z ubóstwem

W ramach walki z ubóstwem Caritas Polska jako instytucja partnerska realizuje m. in. unijny Program Operacyjny Pomoc Żywnościowa 2014-2020. Jest to program ogólnopolski, w który włączonych jest 26 Caritas diecezjalnych. W ostatnim roku działania programu wydano niemal 14 tys. ton żywności dla ponad 280 tys. osób.

Dwa razy do roku – przed świętami Bożego Narodzenia i Wielkanocy odbywa się zbiórka żywności. „Tak. Pomagam!”. W wyniku każdej z nich, przy udziale ok. 25 tys. wolontariuszy pomoc żywnościowa trafia średnio do 60 tys. osób.

Pomoc potrzebującym a zarazem przeciwdziałanie marnowaniu żywności to cel programu „Spiżarnia Caritas”, realizowanego od marca 2017 r. Program polega na odbieraniu ze sklepów i dystrybucji pełnowartościowej żywności wśród potrzebujących. Żywność rozprowadzana jest w ok. 500 punktach w całej Polsce. W 2018 r. była to żywność o wartości 40 mln. zł.

Wsparcie dla seniorów i osób zagrożonych wykluczeniem

„Karta na zakupy dla seniorów” – to program Caritas realizowany już od 2 lat we współpracy z Jeronimo Martins Polska SA, właścicielem sieci „Biedronka”. Jest to konkretna pomoc finansowa (150 zł miesięcznie na zakupy w „Biedronce”) skierowana do seniorów w najtrudniejszej sytuacji materialnej. W ciągu 2 lat pomocą objętych zostało ponad 10 tys. osób.

Oprócz tego – również we współpracy z Jeronimo Martins – realizowany jest program aktywizacji społecznej seniorów „Senior Caritas”. W programie zaplanowano ponad 1000 działań i wydarzeń dla ok. 4 tys. seniorów i 1600 wolontariuszy. Polegają one na szeroko rozumianej aktywizacji oraz tworzeniu międzypokoleniowych więzi.

„Kromka chleba dla sąsiada” to doroczna inicjatywa polegająca na organizowanym przez Caritas diecezjalne wspólnym wypiekaniu chleba, który trafia do potrzebujących. Akcji dzielenia się chlebem towarzyszy zbiórka żywności. W 2017 i 2018 r. przygotowano z niej paczki dla 13 tys. potrzebujących seniorów.

Pomoc dzieciom i rodzinom

Programy stypendialne „Skrzydła” i „Dwa talenty” polegają na długoterminowej pomocy dla uczniów w złej sytuacji materialnej oraz dla tych szczególnie uzdolnionych. W roku szkolnym 2018/2019 w ramach programu „Skrzydła” ufundowano 350 stypendiów na kwotę 525 tys. zł. oraz w ramach programu „Dwa talenty” -118 stypendiów na kwotę 236 tys. zł.

Jedną z najstarszych inicjatyw Caritas w Polsce jest Wakacyjna Akcja Caritas – wsparcie wypoczynku letniego dla dzieci, których rodziców na to nie stać. Od kilku lat na kolonie Caritas przyjeżdżają do Polski również dzieci polskie, głównie ze Wschodu. W 2019 r. z akcji skorzystało w sumie ok. 25 tys. dzieci.

Tornister pełen uśmiechów – to zbiórka wyprawek szkolnych. Każdego roku z pomocy korzysta ok. 20 tys. najmłodszych. Od 2 lat wiele tornistrów wędruje do uczniów zza wschodniej granicy. Od początku trwania akcji wyposażono w sumie ok. 170 tys. tornistrów.

Wigilijne Dzieło Pomocy Dzieciom to najbardziej rozpoznawalna inicjatywa Caritas w Polsce, o charakterze ekumenicznym. W ubiegłym roku odbyła się jej jubileuszowa, 25. edycja.

Wsparcie dla osób chorych i starszych

W kwietniu 2019 r. wystartował program i serwis crowdfundingowy „Uratuję cię”. Poprzez serwis organizowane są zbiórki internetowe dla osób potrzebujących szybkiego wsparcia. Projekt polega również na aktywizowaniu najbliższego otoczenia beneficjentów. Dotychczas ze wsparcia skorzystało 130 potrzebujących na łączną kwotę 4 635 000 zł.

Caritas realizowała też ekumeniczną akcję charytatywną Jałmużna Wielkopostna. Łączna liczba beneficjentów, którym udzielono wsparcia w ramach tej inicjatywy to 232 tys. osób

Pomoc migrantom i uchodźcom

W okresie, którego dotyczy raport, Caritas Polska realizuje równolegle 4 projekty skierowane do migrantów i uchodźców – na terenie województwa zachodniopomorskiego, w Wielkopolsce, na Mazowszu i na terenie województwa warmińsko – mazurskiego. Polegają one na pomocy oraz wsparciu integracji. Korzysta z nich w sumie prawie 10 tys. osób. Kwota wsparcia to ok 8,5 mln. zł.

Pomoc wykluczonym społecznie

W ramach wsparcia dla wykluczonych Caritas Polska realizuje kilka programów, głównie na terenie stolicy. Program wychodzenia z bezdomności i uzależnień dla mężczyzn „Damy radę!” prowadzony jest w Warszawie. To program 3 – letni, ze wsparcia skorzystało 30 osób. 3 otrzymały już własne mieszkania. Usamodzielnieniu służy też inicjatywa „Kto rano wstaje” – umożliwiająca podjęcie pracy i zarobkowanie osobom bezdomnym. Rowerowy streetworking „Damy radę”, Uliczny Patrol Medyczny oraz „Trochę ciepła dla bezdomnego” to kolejne inicjatywy podejmowane w stolicy w celu docierania do najbardziej potrzebujących, których życie może być zagrożone.

Od kwietnia 2017 r. działa program „Dwa kroki”, pierwszy program kompleksowego wsparcia dla więźniów i ich rodzin. Realizowany jest pilotażowo przez Caritas Diecezji Siedleckiej. Na terenie zakładu karnego w Siedlcach uczestniczyło w nim ok. 100 osadzonych.

Ekologia integralna

Caritas Polska włącza się w promocję proekologicznego nauczania Kościoła. Wśród podjętych w ostatnim czasie inicjatyw raport wymienia m.in. „Mobliną Ambasadę Laudato Si’”, czyli elektryczny bus jeżdżący po całej Polsce i promujący ekologiczne postawy. Caritas podejmuje też współpracę z podmiotami takimi jak Światowy Ruch Katolików na Rzecz Środowiska, organizuje kampanie medialne, konferencje i warsztaty. Warto przypomnieć, że 7 października 2018 w ramach „Niedzieli Świętego Franciszka” równolegle w 4 miastach w Polsce – Toruniu, Gdańsku, Poznaniu i Krakowie – odbyły konferencje pt. „Przebudzenie ekologiczne. Krok pierwszy – nie marnuję żywności”. Konferencje połączone były z warsztatami kulinarnymi food waste oraz kiermaszami zdrowych produktów.

Pozostałe programy

Nie sposób nie wspomnieć o wolontariacie Caritas – 100 tysięcznej rzeszy osób chcących pomagać innym, zgromadzonych wokół Centrów Wolontariatu, Parafialnych Zespołów Caritas i Szkolnych Kół Caritas. We wszystkich diecezjach organizowane są różnorodne spotkania, zjazdy lub rekolekcje, które umożliwiają wolontariuszom integrację, modlitwę oraz pogłębienie religijnego wymiaru ich życia i działania. Caritas Polska stawia też na rozwój wolontariatu młodych poprzez włączenie się w europejską sieć Young Caritas.

Caritas Polska organizuje też szybką pomoc dla ofiar kataklizmów i klęsk żywiołowych a także współpracuje z redakcją programu Telewizji Polskiej S.A. „Sprawa dla reportera”, zbierając środki na rzecz potrzebujących bohaterów programu.

W marcu 2018 r. Caritas Polska zaprosiła Caritas diecezjalne do składania wniosków na realizację projektów w ramach konkursu pod hasłem„100 projektów na 100 –lecie odzyskania niepodległości Polski”. Wybrano 100 projektów, które zostały dofinansowane na kwotę ponad 2 mln. zł.

Działania na rzecz potrzebujących zagranicą

Caritas Polska pomaga potrzebującym na 4 kontynentach poprzez ponad 100 konkretnych projektów.

Afryka

W Afryce Caritas Polska realizuje w ostatnim czasie 38 projektów, każdy o wartości od ok. 4 tys. do 224 tys. zł. Podejmuje m.in. projekty dożywiania, czy zapewnienia wody pitnej. Wiele projektów związanych jest z ochroną zdrowia. Dzięki Caritas Polska rozbudowuje się m.in. ośrodek zdrowia w Kithatu w Kenii, przychodnię zdrowia w Dimako w Kamerunie, hospicjum w Kabuga w Rwandzie, czy ośrodek w Befasy na Madagaskarze. Caritas pomaga też w edukacji dzieci i młodzieży, m.in. wspierające edukację dzieci uchodźców z Erytrei. Część projektów dotyczy wsparcia działalności parafii, zakonów i misjonarzy, pomocy poszkodowanym w klęskach żywiołowych i uchodźcom.

Ameryka Południowa

W Ameryce Południowej Caritas Polska realizuje 17 projektów, każdy o wartości od ok. 5 tys. do ponad 70 tys. zł. Związane są z dożywianiem, ochroną zdrowia, zapewnianiem odpowiedniej infrastruktury dla potrzebujących, edukacją czy pomocą doraźną. W Canoa w Ekwadorze Caritas Polska dofinansowuje budowę laboratorium klinicznego. W Ekwadorze prowadzi też akcję „Tornister pełen uśmiechów”.

Azja

W Azji wsparcie Caritas Polska skoncentrowane jest na Syrii, którą powoli świat przestaje się interesować. Warto przypomnieć, że Caritas Polska jest jedną z niewielu instytucji pomocowych kontynuujących wsparcie dla tego kraju, począwszy od unikalnego programu „Rodzina Rodzinie” docierającego poprzez lokalne parafie do 8700 rodzin w Aleppo. Caritas wspiera też uchodźców syryjskich i ubogich Jordańczyków w Jordanii, pomaga mikroprzedsiębiorcom w Syrii i odpowiada na potrzeby edukacyjne syryjskich dzieci poprzez projekt „Szkoła szkole”.

W sumie raport omawia 69 projektów realizowanych przez Caritas Polska w Azji, z czego 28 to projekty pomocowe dla Syrii. Poza tym pomocą objęci są również potrzebujący w Irackim Kurdystanie, na Filipinach, w Nepalu, na Sri Lance, w Indiach w Strefie Gazy i w rejonie Betlejem, w Kazachstanie, Kirgistanie, Bangladeszu, Iranie, Jemenie, w Indonezji i w syberyjskiej Rosji.

Wartość wsparcia przekazanego w ramach programu „Rodzina Rodzinie” to 47 mln. zł. Wiele projektów realizowanych przez Caritas Polska to projekty o budżecie powyżej 1 mln. zł.

Europa

Pomoc Caritas Polska dla krajów europejskich to przede wszystkim pomoc dla ogarniętej wojną Ukrainy. Z 47 projektów realizowanych w Europie Ukrainy dotyczą 34. To dożywianie osób potrzebujących, dofinansowywanie wypoczynku letniego, czy funkcjonowania świetlic i innych placówek dla dzieci, wsparcie medyczne dla konkretnych osób i kilka programów stypendialnych dla ukraińskich studentów. To również projekty budowlane i modernizacyjne. Warto także wspomnieć o utworzeniu Centrum Wsparcia Rodziny jako modelu integracji osób przesiedlonych i społeczności przyjmujących na Ukrainie.

W Europie Caritas Polska angażuje się m.in. także w pomoc uchodźcom przebywającym na terenie Grecji i Włoch.