Centralna uroczystość Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych

Na pl. Marszałka Józefa Piłsudskiego odbyła się centralna uroczystość Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych, podczas której odczytany został apel pamięci, wręczono awanse generalskie oficerom Wojska Polskiego, a przysięgę wojskową złożyło ponad 2 tys. żołnierzy służby przygotowawczej. Błogosławieństwo nowym żołnierzom Wojska Polskiego udzielił biskup polowy Józef Guzdek.

Uroczystość rozpoczęła się od wciągnięcia na maszt proporca prezydenckiego i flagi państwowej oraz odśpiewania Mazurka Dąbrowskiego. Odczytany został apel pamięci, w którym wymieniono niektórych bohaterów powojennego podziemia niepodległościowego. Oddano salwę honorową. Rotę przysięgi, w obecności sztandaru Pułku Reprezentacyjnego Wojska Polskiego wypowiedziało ponad 2 tys. elewów. Następnie błogosławieństwa na czas służby udzielił nowym żołnierzom biskup polowy Józef Guzdek. Modlitwę błogosławieństwa odmówili także przedstawiciela duszpasterstw wojskowych: prawosławnego i ewangelickiego. W czasie uroczystości na pl. Piłsudskiego prezydent Andrzej Duda wręczył nominacje na pierwszy lub wyższe stopnie generalskie ośmiu oficerom Wojska Polskiego.

– Stoimy tutaj na pl. Marszałka Józefa Piłsudskiego, tak ważnym dla naszej historii, przede wszystkim tej najnowszej; na placu, gdzie jest święte dla wszystkich Polaków miejsce – Grób Nieznanego Żołnierza. Stoimy wraz polskimi żołnierzami, którzy oddają dzisiaj wraz z całym naszym narodem hołd Żołnierzom Niezłomnym w narodowych dniu ich pamięci ustanowionym przez polski parlament na wniosek prezydenta Rzeczypospolitej profesora Lecha Kaczyńskiego – powiedział prezydent. Dodał, że święto Żołnierzy Niezłomnych jest w pewnym sensie także świętem polskich żołnierzy.

Zdaniem Zwierzchnika Sił Zbrojnych przysięga i nominacje generalskie w tym dniu są „świadectwem tego, jak bardzo zmieniła się Rzeczpospolita od czasów, kiedy Zbigniew Herbert pisał swój wiersz »Wilki«”. – „Historia głucho o nich milczy” – tak wtedy pisał nasz narodowy, wybitny poeta o Żołnierzach Niezłomnych, o żołnierzach tamtych dni, o żołnierzach, którzy nigdy się nie poddali, nie złożyli broni, nie chcieli żyć w państwie, w którym nie ma prawdziwej wolność, suwerenności niepodległości, w którym rządzi tak naprawdę wróg śmiertelny, bo przecież takim przed II wojną była Rosja sowiecka – powiedział prezydent.

Prezydent podkreślił, że cena jaką zapłacili Żołnierze Niezłomni za wierność była straszliwa, a pamięć o nich miała zostać zadeptana. – Historia miała o nich głucho milczeć na zawsze; tego chcieli komuniści. Chcieli ich zadeptać, dlatego chowali ich rzucając do dołów bezimiennych, często poubieranych w hitlerowskie, niemiecki mundury, by dodatkowo ich upodlić i upokorzyć, ale także by zatrzeć ich ślad, by nawet odnalezionych nie traktowano jako polskich bohaterów. Ale historia przestała milczeć, głośno krzyknęła ustami patriotów, przed wszystkim ustami młodych – powiedział prezydent.

Prezydent wraz z kombatantami złożył wieniec na płycie Grobu Nieznanego Żołnierza. Zabrzmiała Pieśń Reprezentacyjna Wojska Polskiego a oddziały reprezentacyjne przedefilowały przed trybuną honorową.

Po uroczystości na przed Grobem Nieznanego Żołnierza uczestnicy przeszli ulicami gen. Tokarzewskiego-Karaszewicza, Krakowskim Przedmieściem, Świętojańską do archikatedry św. Jana Chrzciciela, gdzie odprawiona zostanie Msza św. w intencji Żołnierzy Niezłomnych.

Inicjatywę ustawodawczą w zakresie uchwalenia święta upamiętniającego żołnierzy podziemia niepodległościowego podjął w 2010 r. prezydent Lech Kaczyński. Po jego śmierci prezydent Bronisław Komorowski podtrzymał projekt. Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych został ustanowiony świętem państwowym przez Sejm 3 lutego 2011 r.

Data święta nie jest przypadkowa. 1 marca 1951 r. wykonany został wyrok śmierci na kierownictwie IV Komendy Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość: Łukaszu Cieplińskim, Mieczysławie Kawalcu, Józefie Batorym, Adamie Lazarowiczu, Franciszku Błażeju, Karolu Chmielu i Józefie Rzepce.