Centrum Ochrony Dziecka przeciwdziała wykorzystywaniu osób z niepełnosprawnością

„Wyniki badań empirycznych wskazują dość jednoznacznie, iż problem krzywdzenia przez rodziców i innych dorosłych dotyczy dzieci z niepełnosprawnością ok. 2 – 3 razy częściej niż dzieci zdrowych. Natomiast obszar profilaktyki, która kształtowałaby postawy chroniące osoby z niepełnosprawnością przed przemocą seksualną jest niezagospodarowany” – mówi KAI s. Anna Papierz z Centrum Ochrony Dziecka, koordynująca projektu prewencji wykorzystywania seksualnego osób z niepełnosprawnością.

– Bezbronność, podatność na krzywdę, przemoc, nierzadko są udziałem osób doświadczonych różnorakimi formami niepełnosprawności. Wyniki badań empirycznych wskazują dość jednoznacznie, iż problem krzywdzenia przez rodziców i innych dorosłych dotyczy dzieci z niepełnosprawnością ok. 2 – 3 razy częściej niż dzieci zdrowych. Natomiast obszar profilaktyki, która kształtowałaby postawy chroniące osoby z niepełnosprawnością przed przemocą seksualną jest niezagospodarowany. Brakuje też materiałów, które dostarczyłyby wiedzy i praktycznych umiejętności w tej dziedzinie oraz osób przygotowanych do szkolenia rodziców i opiekunów osób z niepełnosprawnością, pracowników różnych instytucji pomocowych itp. Konieczne wydawało się zatem podjęcie działań prowadzących do zwiększenia świadomości społecznej i przerwania bariery milczenia wokół nadużyć seksualnych względem osób z niepełnosprawnością – wyjaśnia s. Anna Papierz z Centrum Ochrony Dziecka.

W ramach działalności krakowskiego Centrum Ochrony Dziecka realizowany jest projekt, którego celem jest opracowanie strategii prewencyjnych, polegających na przygotowaniu odpowiednich narzędzi dostarczających wiedzy i umiejętności oraz edukacji rodziców, opiekunów, wolontariuszy i osób zajmujących się zawodowo pracą z osobami zależnymi.

W ramach projektu planowane jest opracowanie broszury informacyjnej skierowanej do rodziców, opiekunów, wolontariuszy pracujących z osobami z niepełnosprawnością, opracowanie i publikacja scenariuszy szkoleń i warsztatów dotyczących problemu wykorzystania seksualnego osób z niepełnosprawnością skierowanych do pracowników różnorodnych ośrodków, wolontariuszy zaangażowanych w różnoraką pomoc, w tym w pracę duszpasterską.

W celu uświadomienia i uwrażliwienia szerokich kręgów społeczeństwa na problematykę ochrony przed przemocą wobec osób zależnych oraz aby zmobilizować do reagowania na zauważone niewłaściwe zachowania względem osób niepełnosprawnych, na zakończenie projektu planowane jest przeprowadzenie w różnych mediach kampanii społecznej.

– Na dziś mamy zasadniczo przygotowany poradnik dla rodziców i opiekunów osób z niepełnosprawnością intelektualną. Opracowanie to w sposób przystępny dostarcza podstawowe informacje dotyczące seksualności osób z niepełnosprawnością, wskazuje czynniki ryzyka i czynniki ochronne względem przemocy. Będzie można dowiedzieć się z niego, jakie zachowania podopiecznego powinny zaniepokoić, jak zareagować, jak komunikować się z podopiecznym, gdzie szukać pomocy w przypadku podejrzenia wykorzystania seksualnego. W poradniku poruszony jest również aspekt sprawców wykorzystania seksualnego, mamy praktyczne wskazówki, na jakie zachowania osób z najbliższego otoczenia zwrócić uwagę, jak chronić dziecko – opowiada s. Papierz, która koordynuje projekt.

W zaawansowanym stanie są również prace na scenariuszami szkoleń. Gotowe scenariusze zostaną opublikowane w Internecie. Będą one stanowiły bazę materiałów dydaktycznych, które dostarczą niezbędnych narzędzi do prowadzenia cyklicznych szkoleń z zakresu seksualności, zapewnienia bezpieczeństwa oraz właściwych procedur reagowania w przypadku podejrzenia wykorzystania seksualnego osób zależnych.

Zespół projektowy stanowią: pracownicy i współpracownicy Centrum Ochrony Dziecka przy Akademii Ignatianum w Krakowie oraz pracownicy naukowi AIK, dyrektorka DPS, członkowie wspólnoty L’Arche, pedagog pracujący w szkole specjalnej, a jednocześnie członek wspólnoty Wiara i Światło oraz osoba z niepełnosprawnościami. W pracę projektową włączyły się również osoby, które są psychologami, a jednocześnie rodziną zastępczą dla dzieci z niepełnosprawnością. W realizacji projektu korzysta się również ze wsparcia profesjonalistów z dziedziny seksuologii.

Realizacja projektu finansowana jest w ramach grantu uzyskanego z Fundacji Świętego Józefa. Opracowane materiały będą dostępne bezpłatnie.