Chmielnik: Żydzi i chrześcijanie dyskutowali podczas Dnia Judaizmu w Świętokrzyskim Sztetlu

Przedstawiciele judaizmu, duchowni chrześcijańscy, historycy, nauczyciele, uczniowie, studenci obradowali podczas obchodów Dnia Judaizmu w „Świętokrzyskim Sztetlu”, z udziałem m.in. prof. rabina Abrahama Skórki z Buenos Aires.

Rabin Skórka – rektor Latynoamerykańskiego Seminarium Rabinicznego w Buenos Aires, rabin gminy żydowskiej Benei Tikva i przyjaciel papieża Franciszka, mówił m.in. o swoich relacjach z chrześcijaństwem, podkreślał jak wiele zrobiono dla dialogu w ostatnich latach w Polsce i w Europie.

„Jestem pod wrażeniem inicjatywy Chmielnika i toczonej tutaj dzisiaj debaty. Ogromnie budująca jest obecność uczniów i studentów” – powiedział rabin w rozmowie z KAI.

Elementy wspólnej w wielu aspektach spuścizny historycznej i potrzebę budowania dobrych relacji podkreślali w swoich wystąpieniach wicewojewoda świętokrzyski – Andrzej Bętkowski, marszałek województwa świętokrzyskiego – Adam Jarubas, starosta kielecki – Michał Godowski. W imieniu biskupa kieleckiego wystąpił dr hab. prof. KUL ks. Przemysław Kantyka, podkreślając wspólnotę biblijnych korzeni.

Głównym punktem wydarzenia były wykłady dotyczące tegorocznego hasła Dnia Judaizmu, zaczerpniętego z Jeremiasza: „Uwiodłeś mnie Panie, a ja pozwoliłem się uwieść” (Jr 20,7 -9).

Mówili na ten temat: rabin Shalom Dov Ber Stambler z Warszawy, o. dr Piotr Nyk, karmelita z Krakowa, pastor Janusz Daszuta – metodysta z Kielc. Uczestnicy dyskusji podkreślali motyw „uwiedzenia przez Boga” oraz niezłomność prorocką w głoszeniu Słowa Bożego. Dyskutowano na temat tłumaczenia biblijnego zdania, które jest wyrazem posłuszeństwa woli Bożej. Mówiono o tym, jak realizowali je prorocy i Mojżesz, jak dzisiaj należy odczytywać Torę i Prawo.

Prof. Michał Galas, dyrektor Instytutu Judaistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego zauważył, że chrześcijaństwo wyrosło z judaizmu i czerpie z jego tradycji. Według niego, trzeba o tym pamiętać w relacjach chrześcijańsko-żydowskich i podczas wspólnych spotkań. Zauważył, że choć przez ostatnie 30 lat zrobiono w Polsce wiele, by kultywować pamięć o wspólnej tradycji, jednak jest jeszcze wiele do zrobienia, by poprawić wzajemne relacje.

Dzień Judaizmu był okazją do prezentacji historii sztetli i gmin dawnego województwa kieleckiego, co jest jednym z celów funkcjonowania Ośrodka Edukacyjno-Muzealnego „Świętokrzyski Sztetl” w Chmielniku.
Tym razem została przedstawiona Gmina żydowska w Będzinie w prezentacji Karoliny Jakoweńko z Fundacji Brama Cukermana w Będzinie.

Nastąpiło także ogłoszenie V edycji konkursu „Nasi sąsiedzi – Żydzi”, realizowanego przez „Świętokrzyski Sztetl”, Instytut Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego oraz kielecką Delegaturę Instytutu Pamięci Narodowej.

Podczas spotkania zaprezentowało się także Koło Naukowe Instytutu Judaistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Aktor Zbigniew Waleryś, znany m.in. z roli Pawła z Tarsu w filmie „Quo vadis” Jerzego Kawalerowicza, odczytał fragmenty tekstów z Księgi Jeremiasza i „Tryptyku rzymskiego” Jana Pawła II.

Na babińcu synagogi nastąpiło otwarcie wystawy „Przeminęły cieniem” prof. Władysława Szczepańskiego. Wystawa powstała wskutek inspiracji artysty zabudową dawnych sztetli Polski południowej i wschodniej. Prace artysta przygotowywał od lat 90 XX wieku.

Dzień Judaizmu w Kościele katolickim został ustanowiony z inicjatywy Episkopatu Polski w 1997 r. w celu rozwoju dialogu chrześcijańsko-żydowskiego. Po raz pierwszy Dzień Judaizmu obchodzono w 1998 roku. Rokrocznie jest on obchodzony w innym mieście Polski – w tym roku w Kielcach.