Cieszyn: ciało dowódcy polskich kryptologów spocznie w polskiej ziemi

Z wojskowymi honorami pochowany zostanie jutro, 10 grudnia, w Cieszynie płk. Gwido Langer, szef polskich kryptologów, którzy złamali tajemnicę niemieckiej Enigmy. Ciało wojskowego przewieziono ze Szkocji do Polski po wcześniejszej ekshumacji zwłok. Procedurę wszczęto na prośbę rodziny.

Msza żałobna w intencji śp. płk. Langera odbędzie się w kościele pw. św. Elżbiety w Cieszynie. Proboszcz cieszyńskiej parafii, ks. Andrzej Rdest podkreśla, że piątkowa ceremonia może być wzruszającą chwilą, służącą edukacji patriotycznej. „To jednak przede wszystkim okazja, by pomodlić się za duszę pułkownika i za wszystkich tych, którzy oddali życie za ojczyznę” – dodał kapłan w rozmowie z KAI.

Po Mszy św. kondukt żałobny wyruszy z kościoła na pobliski cmentarz komunalny. W uroczystości weźmie udział m.in. rodzina płk. Langera. Uczestniczyć będą przedstawiciele władz państwowych i wojskowych. Przewidziano okolicznościowe przemówienia.

Gwido Karol Langer urodził się 2 września 1894 r. w Żylinie. Młodość spędził w Cieszynie, z którego pochodziła jego rodzina. W czasie I wojny światowej był oficerem w armii austriackiej, następnie służył w polskiej dywizji syberyjskiej. Po ucieczce z sowieckiego obozu wrócił do Polski, do służby w Wojsku Polskim. Po ukończeniu Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie powierzono mu kierowanie referatem mobilizacji w Sztabie Generalnym, a następnie został powołany na stanowisko szefa sztabu 1. Dywizji Piechoty Legionów.

W 1930 r. objął kierownictwo Biura Szyfrów, które pod jego zwierzchnictwem odniosło największe sukcesy, łamiąc w 1932 r. szyfry niemieckiej Enigmy. W lipcu 1939 r. przekazał sekret łamania szyfrów Enigmy aliantom. Dzięki temu państwa alianckie uzyskały narzędzie w sposób istotny przyczyniające się do ich zwycięstwa w nadchodzącej wojnie.

Po 1939 r. płk Gwido Langer kierował ekipą kryptologów we Francji i Afryce Północnej. W 1943 r. został aresztowany przez Niemców i do maja 1945 r. przebywał w niewoli. Przesłuchiwany przez Niemców nie ujawnił faktu złamania szyfrów Enigmy. Po wyzwoleniu z obozu wyjechał do Londynu, gdzie – pomimo ogromnych zasług – przyjęto go bardzo chłodno. W 1947 r. został zdemobilizowany.

Zmarł 30 marca 1948 r. w szkockim Kinross. Pochowany został w niedalekim Perth. Tamtejszy sędzia wydał zgodę na ekshumację ciała Langera i przewiezienie go do Polski.