„…co w Ostrej świecisz Bramie”

Ma twarz pociągłą, smukłą szyję, oczy półprzymknięte i ręce skrzyżowane na piersiach. Sprawia wrażenie, jakby kogoś przytulała. 16 listopada Kościół wspomina Matkę Bożą Ostrobramską – Matkę Miłosierdzia.

Ostra Brama jest jedną z dziewięciu bram fortyfikacji dawnego Wilna. Ponoć w tym miejscu miasto posiadało jakby ostry koniec. W 1626 r. założyli w tym miejscu swój klasztor ojcowie karmelici, a w samej bramie zbudowali niewielką kaplicę, w której umieścili obraz Matki Bożej – Matki Miłosierdzia.
Dnia 12 kwietnia 1671 r. odbyło się uroczyste poświęcenie obrazu Matki Bożej przez biskupa wileńskiego, w obecności najwyższych dostojników świeckich Wielkiego Księstwa Litewskiego, profesorów i studentów Akademii Wileńskiej, magistratu miasta i Wilnian.
Bardzo szybko wierni otoczyli obraz wielkim kultem. Ulica prowadząca przez Ostrą Bramę była ruchliwą arterią miasta. Umieszczenie tam obrazu czyniło ze zwykłej ulicy miejsce modlitwy.
To tu modlili się Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Józef Ignacy Kraszewski, a Ostra Brama była przez wieki – obok Jasnej Góry – sanktuarium maryjnym słynącym licznymi łaskami.
I właśnie do faktu uzdrowienia za pośrednictwem Maryi Ostrobramskiej nawiązał Mickiewicz w inwokacji „Pana Tadeusza”.
Czczony w Ostrej Bramie wizerunek Madonny, pędzla nieznanego artysty, namalowany został na dwóch dębowych deskach najprawdopodobniej około roku 1620. Przedstawia Maryję bez Dzieciątka, z głową lekko pochyloną w prawo i rękami skrzyżowanymi na piersi. Twarz Bogurodzicy wydaje się żywa, zmienia wyraz zależnie od światła i miejsca, z którego się na Nią patrzy. Nad głową Maryi artysta zatoczył złocistą aureolę o 42 promieniach, z 12 srebrnymi gwiazdami.