ComECE: chrześcijaństwo siłą jedności Europy

Wiara chrześcijańska pomagała jednoczyć Europę w przeszłości i może nadal być siłą wiodącą do jedności dzisiaj – stwierdza komunikat ze spotkania członków Komisji Episkopatów Wspólnoty Europejskiej (ComECE).

Obradowało ono w Brukseli w dniach 30-31 października.

Biskupi omawiali prace niedawnej Konferencji Międzyrządowej, która przygotowuje przyszły Traktat Konstytucyjny Unii Europejskiej, oparty na propozycjach przedłożonych przez Konwent Europejski. Jednocześnie ponowiono apel do uczestników Konferencji Międzyrządowej o wprowadzenie odniesienia do chrześcijaństwa do preambuły Traktatu.

„Uznanie ważności chrześcijańskich korzeni Europy jest tylko potwierdzeniem prawdy historycznej, która nie pomniejsza w żadnym wypadku wkładu innych religii i tradycji filozoficznych, również jasno wspomnianych w preambule” – podkreśla oświadczenie. Dodaje, że „odniesienie do chrześcijaństwa i jego znaczenia nie oznacza wcale, że Europa ma tylko jedną religię, nie podważa zasady rozdziału Kościoła od państwa ani neutralności instytucji UE, które to zasady Kościół katolicki popiera bez zastrzeżeń”.

Po przypomnieniu licznych wojen i doświadczeń reżymów totalitarnych biskupi uznali za zachęcający fakt, iż dzisiejsza Europa stała się miejscem, w którym obywatele różnych przekonań – wierzący i niewierzący – żyją razem i współpracują dla wspólnego dobra.

Podczas obrad omawiano też z dwóch punktów widzenia – religijnego i świeckiego – najnowszą adhortację apostolską Jana Pawła II „Ecclesia in Europa” z czerwca br. Prymas Belgii kard. Godfried Danneels podkreślił, że „rola chrześcijaństwa w kształtowaniu się Europy jest niepodważalnym faktem historycznym, a każdy, to temu zaprzecza, czyni to tylko z powodów ideologicznych”. Dodał, że „jeśli nawet nie wszystkie wartości, przyjmowane powszechnie, są wyłącznie chrześcijańskie, to wszystkie przeszły przez matrycę chrześcijaństwa”.

Uczestniczący w spotkaniu biskupów z ComECE ambasador Francji w Watykanie Pierre Morel ze swej strony zwrócił uwagę, że stanowisko jego kraju w sprawie odniesienia do chrześcijaństwa w przyszłej konstytucji Unii jest „nie negatywne, ale rozważne”. – Prośba o wzmiankę o chrześcijaństwie prowadzi do próśb o wymienienie innych źródeł, co zneutralizowałoby wkład chrześcijaństwa lub doprowadziłoby do niekończącej się debaty nt. odpowiedniej selekcji tych źródeł – oświadczył dyplomata.

Biskupi omawiali też stosunki między Unią a jej nowymi sąsiadami po przystąpieniu do niej 1 maja 2004 r. 10 nowych krajów. Szefowie niektórych jednostek UE przedstawili problemy i wyzwania, jakie pojawią się wówczas przed tą organizacją w zakresie energetyki, transportu, bezpieczeństwa i wymiany kulturalnej z takimi krajami jak Rosja, Ukraina, Białoruś czy Mołdawia.

Z zadowoleniem przyjęto inicjatywę „Rozszerzanie Europy”, podkreślając zarazem, że „ten końcowy krok wiodący do zerwania »żelaznej kurtyny« nie może prowadzić do nowej »kurtyny«: żelaznej czy nawet »srebrnej« dalej na wschód”. Uczestnicy obrad wyrazili nadzieję, że „Rozszerzanie Europy” nie będzie oznaczało utrwalania na zawsze granic Unii. Powitali z zadowoleniem plany Komisji Europejskiej rozszerzenia dialogu z kulturami i religiami z krajami Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej.

Na koniec komunikat zapowiada, że w kwietniu przyszłego roku, u progu przyjęcia 10 nowych państw członkowskich, ComECE zorganizuje serię wydarzeń, których ośrodkiem będzie Santiago de Compostela. Omówiono plany pielgrzymki w dniach 17-21 kwietnia 2004 do tego sanktuarium z Santo Domingo de Silos szlakiem, który przemierzali w ciągu wieków pątnicy z całej Europy. Przewiduje się, że w planowanej pielgrzymce weźmie udział ok. 300 osób, w tym przedstawiciele różnych Kościołów i instytucji politycznych UE, którzy przejdą tę trasę pieszo i autobusami z Burgos, Leonu i innych miast.

W dniach 22-23 kwietnia 2004 biskupi odbędą kongres w Santiago nt. „Odpowiedzialność katolików a projekt europejski” z udziałem teologów, politologów i innych specjalistów. W ramach przygotowań do tego wydarzenia ogłoszono w czerwcu br. tekst „Otwórzmy nasze serca”, zapraszający do wnoszenia własnego wkładu do kongresu w terminie do 15 listopada. Dokument ten jest dostępny na stronie internetowej ComECE.

Zakończeniem obu wydarzeń w Santiago będzie wiosenna sesja plenarna ComECE 24 kwietnia przyszłego roku, w którym wezmą udział jako pełnoprawni członkowie także biskupi nowych krajów członkowskich Unii.

*ComECE* powstała w 1980 i skupia obecnie konferencje biskupie 15 krajów członkowskich Unii Europejskiej. Ponadto episkopaty 10 krajów ubiegających się o przystąpienie mają w niej status członków stowarzyszonych. Na czele organizacji stoi niemiecki biskup Joseph Homeyer z Hildesheim.