Czescy biskupi z uznaniem o restytucji

Konferencja Biskupów Czeskich opublikowała 14 lipca wieczorem na swojej stronie internetowej krótkie stanowisko w sprawie decyzji parlamentu czeskiego o zwrocie mienia kościelnego i majątku gmin żydowskich.

„To decyzja historyczna, bowiem dochodzi do niej po ponad 20 latach dyskusji w parlamencie” – stwierdzili biskupi.
„Jeśli ustawa zostanie uchwalona, będzie stanowiła mocną podstawę dla pracy Kościołów i wspólnot religijnych” – stwierdził episkopat Czech Przypomniał jednocześnie, że ustawa wymaga jeszcze zgody Senatu, którego nastawienie wobec niej „nie jest pozytywne”.

Po wielogodzinnej, burzliwej debacie, Izba Poselska – niższa Izba czeskiego parlamentu – zatwierdziła 14 lipca rządową propozycję zwrotu mienia kościelnego i majątku gmin żydowskich o łącznej wartości 5,5 mld euro. Uchwalono również, że w 2030 r. państwo przestanie finansować działalność Kościołów. Za wnioskiem rządowym głosowało 93 deputowanych centroprawicowej koalicji, przeciw było 89 posłów.

W 21 lat po upadku komunizmu państwo zwróci Kościołom i gminom żydowskim zagrabiony i znacjonalizowany majątek, oceniany na 3 mld euro oraz wypłaci odszkodowania w wysokości 2,5 mld euro.

Ustawa przewiduje zwrot 56 proc. zagrabionych przez komunistów własności o ogólnej wartości 75 miliardów koron (2,95 miliarda euro). Pozostała kwota 59 miliardów koron (2,3 miliarda euro) odszkodowanie za obiekty, których nie da się odzyskać, ma być spłacana w ciągu 30 lat., z uwzględnieniem stopnia inflacji.

Projekt ustawy przewiduje także roczne zmniejszanie przejętego po 1945 roku „Kongrua”, a pochodzącego jeszcze z czasów Pierwszej Republiki Czeskiej (1918-1938) – wypłacanego przez państwo dodatku do uposażeń księży jako konsekwencji zaboru dóbr kościelnych przez cesarza Józefa II) . Stopniowa redukcja „Kongrua” ma wynosić 5 procent rocznie aż do momentu osiągnięcia przez Kościół samofinansowania.

Teraz ustawą zajmie się Senat, który prawdopodobnie ją odrzuci, gdyż w tej Izbie większość mają partie lewicowe – socjaldemokraci (CSSD) i komuniści (KSCM). Ich zdaniem restytucja „przebrała miarę”.

Może się jednak zdarzyć, że Izba Poselska przegłosuje weto Senatu. W głosowaniu na tym forum koalicja będzie potrzebowała większości wszystkich posłów bez względu na liczbę obecnych.

Zwrot własności kościelnych planowany jest w Czechach od czasu “aksamitnej rewolucji” 1989 roku. Dotychczas jednak sprawa ta nie miała w kraju dostatecznego politycznego wsparcia.