Częstochowa: księga pamiątkowa na 90-lecie tygodnika „Niedziela”

„90 lat. Dla nieba i dla chleba. 1926–2016” – to tytuł księgi pamiątkowej, która ukazała się w serii Biblioteki „Niedzieli” z okazji 90-lecia tygodnika. Publikacja licząca ponad 400 stron zawiera bogaty opis historii periodyku i informacje dotyczące jego obecnego kształtu.

– W tę Wielkanoc zamykamy rok 90-lecia naszego tygodnika, który trwał od 4 kwietnia 2016 r. Na jego otwarcie, redakcja wraz z czytelnikami odbyła pielgrzymkę do Watykanu. Podczas spotkania z papieżem Franciszkiem usłyszeliśmy, że „Niedziela” jest wielkim darem Bożej Opatrzności dla narodu. Kolejnym etapem świętowania 90-lecia tygodnika, była pielgrzymka na Jasną Górę. Prezydent RP Andrzej Duda w przekazanym z tej okazji przesłaniu wskazał, jak w swojej długiej historii „Niedziela” wpływała i nadal wpływa na duchową i patriotyczną formację Polaków. Obchody 90-lecia „Niedzieli” kończymy wydaniem księgi pamiątkowej pt. „Dla nieba i dla chleba” – podkreśla Lidia Dudkiewicz, redaktor naczelna „Niedzieli”.

Księga prezentuje działalność „Niedzieli”, na które składają się dziś nie tylko tygodnik, ale również radio, telewizja, publikacje książkowe oraz internetowe.

W pierwszej części publikacji znajduje się m.in. relacja z pielgrzymki redaktorów i czytelników „Niedzieli” do Watykanu i spotkania z papieżem Franciszkiem, w kwietniu 2016 r. W Księdze zamieszczone jest przesłanie Ojca Świętego Franciszka do „Niedzieli”, listy biskupów i list prezydenta RP Andrzeja Dudy. Polscy hierarchowie piszą o roli i znaczeniu „Niedzieli” w życiu Kościoła w Polsce i lokalnie. Prezydent Andrzej Duda napisał o wpływie tygodnika na duchową i patriotyczną formację Polaków, a Prymas Polski abp Wojciech Polak o tym, że działalność pisma wykracza daleko poza przedsięwzięcia redakcyjne, tworząc szczególne miejsce spotkania współczesnego człowieka z Ewangelią. Z kolei abp Wacław Depo metropolita częstochowski i przewodniczący Rady KEP ds. Środków Społecznego Przekazu nazwał pracowników i dziennikarzy „Niedzieli” apostołami prawdy.

W księdze pamiątkowej znajdują się również wypowiedzi dziennikarzy, medioznawców m.in. Pawła Zuchniewicza, Antonio Gaspariego, do stycznia 2017 r. dyrektora Międzynarodowej Agencji Informacyjnej „Zenit”, aktualnie dyrektora miesięcznika i portalu informacyjnego „Frammenti di pace”, Karola Klauzy i Krzysztofa Tadeja.

Księga przedstawia historię tygodnika, sylwetki redaktorów naczelnych: ks. Wojciecha Mondrego, ks. Stanisława Gałązki, ks. Antoniego Marchewki, ks. inf. Ireneusza Skubisia, Lidii Dudkiewicz oraz ks. Mariana Rzeszewskiego i ks. Władysława Sobonia, którzy pełnili tę funkcję w okresie uwięzienia przez władze komunistyczne ks. Antoniego Marchewki.

Opis historyczny został uzupełniony licznymi fotografiami. Redakcja podjęła się niełatwego zadania opisania 9 dekad tworzenia tygodnika wiernego Kościołowi i Polsce, wpisanego mocno w meandry burzliwej historii i trudnej współczesności. Na kartach Księgi znajdują się sylwetki ludzi, którzy „Niedzielę” budowali, tworzyli, oddali jej wiele lat swojego życia, dla których redakcja stała się drugim domem. Na kartach Księgi znajduje też wspomnienie o tych, którzy odeszli do wieczności, a mieli bezcenny wkład w rozwój pisma i czasem bohaterską postawę, gdy przychodziło bronić tygodnika. Czytelnik znajdzie biogramy takich osób jak m.in. Zofia Kossak-Szczucka, br. Romuald Stanisław Rybicki, ks. Ludwik Warzybok, Krzysztof Wielgut, Helena Orpych, Adam Banaszkiewicz.

Autorzy publikacji ukazują duchowość, misję i przesłanie „Niedzieli”, historię i rolę edycji diecezjalnych tygodnika, działalność studia radiowego i telewizyjnego „Niedzieli” oraz działu internetowego. Opisana została również działalność wydawnicza „Niedzieli”, historia serii wydawniczej Biblioteka „Niedzieli”, dzieje i znaczenie „Mojego Pisma Tęcza” oraz działalność charytatywna i kulturalna tygodnika. Osobny rozdział Księgi poświęcony został spotkaniom św. Jana Pawła II z „Niedzielą” i jej redaktorami oraz wkładowi tygodnika w opisanie wielkiego pontyfikatu papieża Polaka.

Księgę zamyka kalendarium tygodnika obejmujące lata 1926-2017.

4 kwietnia 1926 r., ukazał się pierwszy numer tygodnika katolickiego „Niedziela”. Pismo powstało niedługo po tym, jak papież Pius XI bullą „Vixdum Poloniae unitas” powołał do istnienia diecezję częstochowską. Jej pierwszym biskupem został ks. Teodor Filip Kubina (1880–1951), działacz społeczny, popularyzator Akcji Katolickiej, publicysta, redaktor „Gościa Niedzielnego”.

Jedną z pierwszych decyzji, jaką podjął bp Kubina, było powołanie tygodnika katolickiego. Funkcję pierwszego redaktora „Niedzieli” powierzył ks. Wojciechowi Mondremu, który był redaktorem naczelnym do 1937 roku.

W historii pisma redaktorami naczelnymi „Niedzieli” byli: ks. Wojciech Mondry (1926-37), ks. Stanisław Gałązka (1937-39), ks. Antoni Marchewka (1945-53), ks. Ireneusz Skubiś (1981-2014). Od 1 lipca 2014 r. jego obowiązki przejęła red. Lidia Dudkiewicz.

Po aresztowaniu przez władze komunistyczne w 1947 r. ks. Antoniego Marchewki zastępowali go na stanowisku redaktora naczelnego „Niedzieli” ks. Marian Rzeszewski i ks. Władysław Soboń.

W ciągu 90 lat istnienia „Niedziela” była zmuszona trzykrotnie zawiesić swoją działalność: w okresie II wojny światowej (1939-45), w okresie PRL (1953-81) oraz w stanie wojennym (grudzień 1981) Szczególną rolę w dziejach „Niedzieli” odegrała również znana pisarka katolicka Zofia Kossak-Szczucka, która współredagowała pismo w 1945 r.

Po 28 latach milczenia spowodowanego decyzją komunistycznej władzy, bp Stefan Bareła w 1981 r. wznowił działalności tygodnika „Niedziela”. Pierwszy numer ukazał się 7 czerwca. Redaktorem naczelnym został ks. Ireneusz Skubiś.

Po wprowadzeniu stanu wojennego czasopismo zostało ponownie zawieszone. Wznowienie wydawania pisma nastąpiło 21 marca 1982 r. W czasie pierwszych częściowo wolnych wyborów w 1989 r. redakcja wspierała kandydatów „Solidarności”. W latach 90. nastąpił rozwój czasopisma, które zaczęło wydawać dodatki diecezjalne, „Moje Pismo Tęcza” dla dzieci oraz dwie serie wydawnicze: „Biblioteka Niedzieli” (od 1993) oraz „Zeszyty Niedzieli” (od 1996).

Dzisiaj „Niedziela” to tygodnik katolicki o zasięgu ogólnopolskim i polonijnym, to instytucja multimedialna z własnym studiem internetowym, radiowym i telewizyjnym. To tygodnik posiadający własną serię wydawniczą „Biblioteki Niedzieli”.

Aktualnie nakład „Niedzieli” wynosi ok. 130 tys. egzemplarzy, natomiast na święta nakład wyniósł 170 tys. egzemplarzy. „Niedziela” posiada 19 edycji diecezjalnych.