Częstochowa: obchody 66. rocznicy śmierci kpt. Stanisława Sojczyńskiego „Warszyca”

Przychodzimy z intencją naszej modlitwy za Ojczyznę, by jej synowie nie popełnili grzechu zaniku pamięci o tych, którzy walczyli i jej wolność i niepodległość – mówił w homilii bp Jan Wątroba. Biskup pomocniczy archidiecezji częstochowskiej 19 lutego przewodniczył Mszy św. w kościele pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Częstochowie z okazji 66. rocznicy śmierci kpt. Stanisława Sojczyńskiego „Warszyca” (1910-1947) twórcy i dowódcy Konspiracyjnego Wojska Polskiego.

Biskup pomocniczy archidiecezji częstochowskiej podkreślił, że „nasza ojczysta ziemia jest ziemią krzyży, które przypominają o miłości i wskazują też na cel naszego życia, zmartwychwstanie”. Bp Wątroba przypomniał jak wielkie jest „powołanie do życia w wolnym i suwerennym domu.” – Dla takiej wolnej i suwerennej Polski trzeba żyć, pracować a nawet cierpieć – mówił kaznodzieja.

Biskup pomocniczy archidiecezji częstochowskiej przypomniał również słowa Jana Pawła II wypowiedziane w Polsce w 1979 r. : „Proszę Was, abyście całe to duchowe dziedzictwo, któremu na imię Polska, raz jeszcze przyjęli z wiarą, nadzieją i miłością- taką, jaką zaszczepia w nas Chrystus na chrzcie świętym”.

W czasie Mszy św. poświęcona została urna z prochami z Dołów Śmierci w Bąkowej Górze oraz z terenu więzienia w Radomsku, gdzie zakopano szczątki żołnierzy Konspiracyjnego Wojska Polskiego, rozstrzelanych przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. 18 maja w Częstochowie u zbiegu ulic Wręczyckiej i św. Rocha zostanie odsłonięty i poświęcony obelisk poświęcony pamięci kpt. Stanisława Sojczyńskiego „Warszyca”.

We Mszy św. wzięli udział przedstawiciele środowisk kombatanckich, społecznych i patriotycznych ziemi częstochowskiej m. in. Konspiracyjnego Wojska Polskiego, Stowarzyszenia Więzionych i Internowanych „WIR”, Solidarności Rolników Indywidualnych, Towarzystwa Patriotycznego z Radomska, Rycerzy Kolumba oraz członkowie Społecznego Komitetu Budowy Obelisku upamiętniającego kpt. Stanisława Sojczyńskiego, na czele z Mieczysławem Malikiem, Zbigniewem Bonarskim i Arturem Gawrońskim. Mszę św. wraz z biskupem koncelebrował m. in. ks. Andrzej Sobota, proboszcz parafii pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Częstochowie.

Stanisław Sojczyński „Warszyc” urodził się 30 marca 1910 r. w Rzejowicach w powiecie radomszczańskim. W czasie II wojny światowej jako podporucznik Wojska Polskiego trafił do punktu mobilizacyjnego w Łodzi, później walczył w okolicach Hrubieszowa w grupie "Kowel" dowodzonej przez płk. dypl. Leona Koca. Jesienią 1939 r. został zaprzysiężony przez swojego nauczyciela Aleksandra Stasińskiego "Kruka" na żołnierza Służby Zwycięstwu Polski pod pseudonimem "Wojnar" (później używał pseudonimów "Zbigniew" i "Warszyc").

W 1939 r. został komendantem Podobwodu Rzejowice, a od października 1942 r. pełnił także funkcję zastępcy komendanta Obwodu Radomsko AK, był równocześnie szefem Kierownictwa Dywersji w Obwodzie. W 1943 r. dwie akcje przeprowadzone przez żołnierzy por. Sojczyńskiego odbiły się głośnym echem w całej okupowanej Polsce. W maju 1943 r. gestapowcy i żandarmi dokonali publicznej egzekucji we wsi Dmenin. Powieszono 11 osób (w tym 12-letniego chłopca). 3 sierpnia 1943 r. Niemcy przeprowadzili pacyfikację Rzejowic – rodzinnej wsi Stanisława Sojczyńskiego. Zabito kilku mieszkańców, aresztowano i wywieziono do Radomska wielu członków podziemia. "Zbigniew" uzyskał zgodę komendanta obwodu mjr. Polkowskiego "Korsaka" na przeprowadzenie akcji uwolnienia więźniów. W nocy z 7 na 8 sierpnia 1943 r. stuosobowy oddział dowodzony przez por. Sojczyńskiego zaatakował więzienie w Radomsku. W wyniku przeprowadzonej bez strat akcji uwolniono ponad 40 Polaków i 11 Żydów. Po tej akcji por. Sojczyński utworzył pierwszy w Obwodzie Radomsko oddział partyzancki, którym dowodził do listopada 1943 r.

Po wojnie w 1945 r. kpt. Stanisław Sojczyński "Warszyc", sam poszukiwany przez komunistyczny aparat bezpieczeństwa, poczuł się odpowiedzialny za losy swoich byłych podwładnych. Wiosną 1945 r. "Warszyc" zaczął ponownie zbierać swoich dawnych żołnierzy, nawiązał także kontakty z innymi oddziałami zbrojnymi, stawiającymi opór komunistom. W maju 1945 r. w Radomsku odbyło się zaprzysiężenie pierwszych dowódców organizacji, która początkowo nosiła kryptonim "Manewr", następnie "Walka z Bezprawiem", a od 8 stycznia 1946 r. przyjęła nazwę "Samodzielna Grupa Konspiracyjnego Wojska Polskiego" o kryptonimie "Lasy", "Bory". W czerwcu 1946 r. „Warszyc” został ujęty przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. Proces "Warszyca" i jego 11 podkomendnych odbył się przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Łodzi w dniach 9-14 grudnia 1946 r. Wyrok w sprawie Stanisława Sojczyńskiego i jego towarzyszy został wydany 17 grudnia 1946 r. „Warszyc” został skazany na karę śmierci. Wyrok śmierci wykonano 19 lutego 1947 r.