Częstochowa: stanął nowy krzyż przy rampie kolejowej na Stradomiu

Przy rampie kolejowej, na terenie dworca Stradom w miejscu, gdzie spoczywają prochy bezimiennych ofiar II wojny światowej i więźniów zmarłych w kolejowych transportach do obozów zagłady 12 września został ustawiony i poświęcony nowy krzyż.

– Poprzez ten krzyż, to miejsce pozostanie w pamięci pokoleń. Będzie nam on przypominał, że tutaj spoczywają szczątki Polaków, który poświęcili swoje życie za naszą Ojczyznę – mówił ks. Tadeusz Zawierucha, proboszcz parafii pw. Narodzenia Pańskiego w Częstochowie, kapelan częstochowskiego oddziału Katolickiego Stowarzyszenia Kolejarzy Polskich i duszpasterz w kaplicy na dworcu PKP w Częstochowie.

W uroczystości poświęcenia krzyża wzięli udział m.in. przedstawiciele Polskich Linii Kolejowych w Częstochowie: Helmut Klabis, dyrektor Zakładu PLK w Częstochowie, Maciej Siorak, prezes częstochowskiego oddziału Katolickiego Stowarzyszenia Kolejarzy, Zbigniew Cichuta, naczelnik Działu Nawierzchni, Obiektów Inżynieryjnych, Budynków i Budowli Zakładu Polskich Linii Kolejowych w Częstochowie oraz Fryderyk Kątny, prezes Towarzystwa Przyjaciół Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej w Częstochowie.

Helmut Klabis, dyrektor Zakładu Polskich Linii Kolejowych w Częstochowie dziekując kolejarzom za inicjatywę postawienia nowego krzyża przypomniał, że „potrzebna jest nam pamięć o tamtych tragicznych wydarzeniach”.

Historię tego miejsca przybliżył Zbigniew Cichuta, naczelnik Działu Nawierzchni, Obiektów Inżynieryjnych, Budynków i Budowli Zakładu Polskich Linii Kolejowych w Częstochowie.

W rozmowie z KAI Fryderyk Kątny, prezes Towarzystwa Przyjaciół Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej w Częstochowie podkreślił, że „potrzebna jest pamięć o ludziach, którzy zginęli”. – To jest bardzo ważna historia. Krzyże i kapliczki kolejowe wpisują się w tę historię – dodał Kątny.

Teren dworca Stradom w Częstochowie wykorzystywany był do zakopywania ciał ofiar II wojny światowej – prawdopodobnie żołnierzy września 1939 r., będących w niewoli radzieckiej i przekazanych Niemcom, Żydów z transportów do obozów zagłady, Polaków wywożonych na roboty do Niemiec, jeńców radzieckich oraz powstańców i mieszkańców Warszawy po pacyfikacji Powstania Warszawskiego, wywożonych do obozu w Łambinowicach.

Śledczy katowickiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej 10 maja 2010 r. rozpoczęli prace wykopaliskowe w rejonie rampy dworca PKP Częstochowa-Stradom. Prace trwały do sierpnia 2010 r.

Celem wówczas prac prowadzonych pod nadzorem prokuratora Piotra Nalepy z Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu przy katowickim oddziale IPN była ekshumacja i badanie ciał ofiar II wojny światowej.

Przypuszcza się również, że na stradomskiej rampie znajdować się mogą także ciała żołnierzy ukraińskich i białoruskich internowanych w 1920 r. i mieszkających w pobliskich, dziś już nieistniejących barakach. Mogły się tam także znajdować zwłoki ofiar działań wojennych w styczniu 1945 r.

Według ustaleń IPN, przez całą wojnę w pobliżu dworca Stradom zakopywano ciała osób, które zmarły na skutek nieludzkich warunków w czasie transportu kolejowego.

Po zakończeniu badań odkryte szczątki ofiar zostały pochowane w mogile na cmentarzu komunalnym w Częstochowie. Przy rampie pozostały jednak jeszcze inne prochy bezimiennych ofiar II wojny światowej.

Od końca II wojny światowej aż lat 60. ub. wieku na rampie zapalane były znicze przez osoby, które były świadkami tamtych dramatycznych wydarzeń. Pierwszy krzyż przy rampie kolejarze z Częstochowy ustawili 1 września 2009 r.