Częstochowa: sympozjum naukowe z racji jubileuszu 100. rocznicy urodzin bp Zdzisława Golińskiego

Sympozjum naukowym nt. życia i działalności bp Zdzisława Golińskiego rozpoczęły się dzisiaj 6 grudnia w archidiecezji częstochowskiej uroczyste obchody 100. rocznicy urodzin bp Golińskiego drugiego biskupa częstochowskiego, w latach 1951-63.

Podczas sympozjum, które odbyło się w Auli Jana Pawła II Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Częstochowskiej, z inicjatywy Instytutu Teologicznego w Częstochowie, prelegenci, teolodzy i historycy Kościoła mówili o życiu i działalności bp. Zdzisława Golińskiego, który w latach 1951-1963 był drugim ordynariuszem częstochowskim. Przedstawili sylwetkę biskupa jako moralisty, jego działalność duszpasterską i administracyjną w diecezji.

W sympozjum wzięli udział m.in. abp Stanisław Nowak metropolita częstochowski, bp Jan Wątroba biskup pomocniczy archidiecezji częstochowskiej, prezydent Częstochowy Tadeusz Wrona, duchowieństwo, klerycy Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Częstochowskiej, alumni Niższego Seminarium Duchownego, studenci Instytutu Teologicznego w Częstochowie, a także władze Urzędowa, rodzinnej miejscowości bp Zdzisława Golińskiego i rodzina drugiego biskupa częstochowskiego.

W pierwszej części sympozjum, której przewodniczył ks. dr Andrzej Przybylski rektor Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji częstochowskiej, prelegenci przedstawili tło społeczno-polityczne życia i działalności drugiego biskupa częstochowskiego, jego rys biograficzny, jego działalność jako teologa moralisty i działalność pastoralną.

W tej części tło stosunków Kościół-państwo w Polsce Ludowej w latach 1951-1963 zaprezentował ks. prof. dr hab. Jan Związek. Przypomniał, że „biskupowi Golińskiemu przyszło działać w trudnych czasach, w latach ciężkich represji, był to okres stalinizmu w Polsce, a także czas uwiezienia Prymasa Tysiąclecia”.

Natomiast stan sytuacji społeczno-gospodarczej diecezji częstochowskiej, zmiany społeczno-demograficzne w latach PRL zaprezentował prof. dr hab. Andrzej J. Zakrzewski z Akademii Jana Długosza w Częstochowie. – Warto zwrócić uwagę, że w latach kiedy biskup Goliński podejmował swoją posługę duszpasterską w diecezji częstochowskiej było wiele problemów społecznych, ale także moralnych. Bp Goliński musiał stawić czoło takim problemom społecznym jak: pijaństwo, rozpad życia rodzinnego, brak szacunku do pracy, ale także rodzący się wówczas proces migracji ze wsi do miast, co zmieniało sytuację społeczną diecezji częstochowskiej – mówił prof. Andrzej Zakrzewski.

Rysowi biograficznemu bp. Zdzisława Golińskiego swoje wystąpienia poświęcili ks. dr Sławomir Zabraniak i ks. dr Jarosław Marczewski, który przybliżył lubelski okres działalności bp Z. Golińskiego.

Pierwszą część sympozjum zamknęły referaty dotyczące działalności teologicznej i pastoralnej bp. Golińskiego. Działalność bp Zdzisława Golińskiego jako moralisty omówił ks. prof. dr hab. Jan Kowalski, który przypomniał, że drugi biskup częstochowski w swojej spuściźnie teologicznej prezentował chrystocentryczną koncepcję teologii moralnej. – Bp Zdzisław Goliński zasługuje na ważne miejsce wśród polskich moralistów. Można go postawić w gronie wybitnych teologów moralistów polskich XX wieku – podkreślił ks. Jan Kowalski.

Natomiast działalność pastoralną bp. Golińskiego przybliżył ks. dr hab. Marian Duda rektor Instytutu Teologicznego w Częstochowie. Ukazał podstawowe cechy pasterskiej postawy drugiego biskupa częstochowskiego. – Bp Goliński był pasterzem radosnej nadziei wypływającej ze zwycięskiego Krzyża, pasterzem realizmu duszpasterskiego, pasterzem roztropnej odwagi duszpasterskiej, pasterzem szacunku do godności człowieka – mówił ks. Marian Duda.

Druga część sympozjum, której przewodniczył prof. Andrzej J. Zakrzewski miała charakter analityczny. W tej części swoje referaty zaprezentowali: o. prof. dr hab. Zachariasz Jabłoński- paulin, który mówił o Jasnej Górze w okresie działalności bp Golińskiego, ks. dr hab. Władysław Wlaźlak, który przedstawił działalność administarcyjno-terytorialną bp Zdzisława Golińskiego, ks. dr Paweł Wolnicki, który przybliżył materiały archiwalne dotyczące bp Golińskiego i ks. mgr-lic. Jacek Kapuściński, który zaprezentował dorobek piśmienniczy bp. Zdzisława Golińskiego.

Ważny referat tej części sympozjum wygłosił ks. dr Mariusz Trąba, który pokazał postać bp. Zdzisława Golińskiego w świetle akt IPN. – Wobec biskupa Golińskiego, który dla władzy komunistycznej PRL był osobą niebezpieczną, zastosowana różne metody operacyjne. Zastosowano m. in. kontrolę korespondencji, podsłuchy, stworzona siatkę informatorów. Biskup Goliński był dla władzy niebezpieczny bo był niezwykle inteligentny, dobrze wykształcony, dobrze znający soją diecezję i zawsze broniący Kościoła – zaznaczył Prelegent.

– Biskup Zdzisław Goliński zasługuje na to, by go lepiej i głębiej poznać. Dziś przed nami wyłoniła się piękna postać naszego biskupa. To był wspaniały pasterz, teolog osoby ludzkiej- powiedział na zakończenie sympozjum abp Stanisław Nowak metropolita częstochowski.

Obchody liturgiczne stulecia urodzin bp Zdzisława Golińskiego odbędą się 28 grudnia w archikatedrze św. Rodziny w Częstochowie. Jubileuszowej Mszy św. przewodniczył będzie abp Stanisław Nowak metropolita częstochowski.

Bp Zdzisław Goliński urodził się 27 grudnia 1908 r. w Urzędowie koło Kraśnika. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1931 r. w Lublinie. Następnie studiował teologię moralną na KUL oraz na papieskich uniwersytetach Gregorianum i Angelicum w Rzymie. Studiował także pedagogikę i psychologię wychowania. W 1947 r. ks. prof. Zdzisław Goliński został mianowany biskupem-koadiutorem w Lublinie. W latach 1951-63 był ordynariuszem częstochowskim. W herbie biskupim miał słowa „Crux Victoria” ( Krzyż Zwycięstwem).

W okresie jego posługiwania Kościołowi częstochowskiemu władze komunistyczne bardzo utrudniały tworzenie nowych parafii. Nie zdołał zapobiec zamknięciu przez władze tygodnika katolickiego „Niedziela” w 1953 r. Pod jego przewodnictwem odbył się 28 i 29 września 1954 r. I Synod Diecezji Częstochowskiej. Od października do grudnia 1962 r. brał udział w I Sesji Soboru Watykańskiego II. Zmarł nagle 6 lipca 1963 r.