Częstochowa: warsztaty plecenia palm i wystawa „Palmy wileńskie” (zapowiedź)

Trudno wyobrazić sobie udział w uroczystości Niedzieli Palmowej bez poświęcenia przygotowanych na tę okazję specjalnie ustrojonych gałązek. Niewielu wie, że zwyczaj ten narodził się prawdopodobnie z początkiem XX w. na Wileńszczyźnie. To tam do dzisiaj wykonuje się najpiękniejsze ozdoby. I właśnie mieszkańcy okolic Wilna poprowadzą w częstochowskiej Dolinie Miłosierdzia sobotę 9 kwietnia bezpłatne warsztaty plecenia palm. Wydarzenie połączone będzie z otwarciem wystawy „Palmy wileńskie”.

„Wilno to ważne miejsce na Szlaku Bożego Miłosierdzia. Chciałem przybliżyć mieszkańcom Częstochowy, i nie tylko, ważny element kultury tego regionu. Mam nadzieję, że to ważny krok w kierunku obustronnej współpracy na rzecz szerzenia kultu Bożego miłosierdzia” – tłumaczy ks. Mariusz Marszałek, posługujący wcześniej przez wiele lat w archidiecezji wileńskiej.

Sekretarz ds. Miłosierdzia Bożego przy częstochowskiej Dolinie Miłosierdzia dodaje również, że zarówno zorganizowanie warsztatów, jak otwarcie wystawy „Palmy wileńskie” będzie możliwe dzięki dużemu zaangażowaniu samorządu rejonu wileńskiego. Otwarcie interaktywnej wystawy, ukazującej nie tylko tradycyjnie uplecione palmy, ale również proces powstania rękodzieła, dokona Rita Tamasunienie, poseł na Sejm Republiki Litewskiej oraz Maria Rekść, mer Rejonu Wileńskiego. Całość uświetni swoim śpiewem litewski zespół „Cicha Nowinka”. Wystawę w częstochowskiej Dolinie Miłosierdzia będzie można oglądać, po wcześniejszej rezerwacji telefonicznej, do 30 maja.

Według źródeł sztuka uplatania palm wileńskich wywodzi się z Bujwidziszek i Suderwi, która później przeniosła się do innych podwileńskich wsi: Krawczun, Wilkieliszek, Sałat, Ciechanowiszek. Początkowo wyrabiane były z woskowanego papieru. Później papier zastąpiły kłosy zbóż, zasuszone kwiaty i zioła.

Barwne i ozdobne palmy wileńskie plecie się z ok. 50 gatunków suchych polnych, leśnych i ogrodowych kwiatów zbieranych o rożnych porach roku dla uzyskania odpowiedniej kolorystyki. Tradycyjne wileńskie palmy są uwijane na suchych drewnianych patykach, z jednej strony lub dookoła z farbowanego albo naturalnego suchotnika, mietliczki, krwawnika, dziurawca, tymotki chmielu, wrotyczy i kocanki piaskowej. Wierzchołek zaś robi się z 11 gatunków traw. W palmie wileńskiej wykorzystuje się kłosy zboża i owsa. Jest ona produktem spuścizny narodowej.

Najprawdziwsze wileńskie palmy to te niewielkie, najwyżej 65-ciocentymetrowe, wite wokół wierzbowego patyczka, z motywem zdobniczym w kształcie spirali czy pasków, z kwiatkami kocanki, krwawnika, tymotki, wiekuistki itp., zakończone wiechą z farbowanej lub naturalnej, szarej trawy mietlicy, zbieranej nad jeziorem.

Palmy wyplatane są na uroczystość Niedzieli Palmowej, czyli wspomnienie wjazdu Chrystusa do Jerozolimy.