Dar modlitwy z Jasnej Góry dla muzyków kościelnych

We wspomnienie św. Cecyli, patronki muzyki kościelnej, pozdrowienia i dar modlitwy z Jasnej Góry dla muzyków kościelnych przesyła ich krajowy duszpasterz o. Nikodem Kilnar, paulin. O godz. 18.30 w Kaplicy Matki Bożej w ich intencji odprawiona zostanie Msza św. Jasna Góra to od wieków jeden z najważniejszych ośrodków muzycznych w kraju. Jest tu m.in. jeden z największych w Europie Środkowej historyczny zbiór ponad 3 tys. kompozycji i unikatowa kolekcja dawnych instrumentów.

W specjalnym przesłaniu do muzyków kościelnych z racji dzisiejszego święta, przeżywanego we wspomnienie św. Cecylii o. Nikodem Kilnar przypomniał, że dzień ten stwarza sposobność, aby „pogłębić swoją relację z Bogiem, bo od tej relacji zależy nasze posługiwanie – jako sług świętej Liturgii w Kościele w którym Chrystus żyje, zbawia nas i okazuje nam swoje miłosierdzie”.

Krajowy duszpasterz muzyków kościelnych przypomniał, że 19 listopada na Jasnej Górze przeżywany był dzień modlitwy o beatyfikację Sługi Bożego Ks. Dolindo Ruotolo, który jest nazywany „świętym misjonarzem z Neapolu”.

– Jego przesłaniem były znamienne słowa „Jezu, Ty się tym zajmij !”. Ks. Dolindo, to człowiek bezgranicznie oddany Panu Bogu, zjednoczony z Nim w modlitwie i cierpieniu, oddany bez reszty ewangelizacji, głoszeniu Dobrej Nowiny o Zbawieniu. Wielki czciciel Matki Bożej, znakomity kompozytor i organista. Kiedy w tym trudnym czasie epidemii wiele chórów i zespołów przestało istnieć wołamy za ks. Dolindo – „Jezu, Ty się tym zajmij” – napisał o. Kilnar. Paulin przypomniał, że 11 lutego 1960 r. ks. Dolindo napisał: „Chciałbym zaśpiewać kantyk Matki Bożej – a czuję się taki nędzny. Piszę płacząc. Poryw gorliwości chciałby otworzyć niebo, chciałbym być gwałtownym wichrem, który rozwiewa ciemne chmury…”. Podkreśla, że „ to świadectwo życia świętego kapłana z Neapolu jest zaproszeniem i wezwaniem do pójścia za Chrystusem, abyśmy z podobną odwagą i zaangażowaniem pełnili służbę Bogu, Stwórcy Piękna i Dobra”.

– Niech Jasnogórska Królowa Polski ochrania nas wszystkich płaszczem swojej opieki – modli się krajowy duszpasterz muzyków kościelnych.

Jasna Góra przez wieki była jednym z najważniejszych ośrodków muzycznych w Polsce i centrum kultury muzycznej Zakonu Paulinów. Nawet podczas oblężenia szwedzkiego nie zamilkła tu muzyka.

Historyczny zbiór ponad 3 tys. kompozycji jest jednym z największych w Europie Środkowej. W jasnogórskim Muzeum 600-lecia zobaczyć można unikatową kolekcję dawnych instrumentów.

Troska o właściwy rozwój kultury muzycznej, przede wszystkim zaś o muzyczny wymiar celebracji eucharystycznych, była powszechna w całym zakonie paulińskim w różnych okresach jego rozwoju. Dowodzi tego np. sformułowane w 1628 r. i wielokrotnie powtarzane jeszcze w XIX stuleciu zarządzenie, by „nikt z braci profesów bez znajomości śpiewu chorałowego nie został dopuszczony do studiów lub święceń”.

Jasna Góra była także znaczącym ośrodkiem kompozytorskiej twórczości muzycznej. Od końca XVI w. do początków XX stulecia działała tu wokalno-instrumentalna kapela należąca do najznakomitszych tego rodzaju zespołów w Polsce. Sława kapeli sięgała także poza granice kraju. W jej skład wchodzili zarówno zakonnicy, jak i muzycy świeccy. Zespół składał się zazwyczaj z ok. 20 muzyków, kształconych na miejscu lub przyjmowanych z innych ośrodków muzycznych. Pod koniec XVIII-stulecia w chórze pojawiły się nawet kobiety (sopranistki), co na owe czasy było ewenementem.

W ciągu 300 lat kapela miała w sumie 588 członków. Stworzyli pewnego rodzaju szkołę muzyczną, zapraszali utalentowanych artystów z Polski i zagranicy, m.in. z Krakowa, Wrocławia, Ołomuńca, Pragi czy Drezna. Kapela formalnie istniała do 1914 roku.

Jasna Góra to także i obecnie ośrodek kształcący muzyków. Decyzją ministra kultury 15 lutego 2011 r. została powołana do istnienia Jasnogórska Publiczna Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I stopnia. W ramach codziennych zajęć w szkole dzieci uczęszczają na zajęcia ogólnokształcące oraz uczą się gry na instrumentach (fortepian, skrzypce, flet poprzeczny, gitara, wiolonczela).

Uczniowie uczestniczą też w koncertach szkolnych, oprawie muzycznej szkolnych Mszy Św. na Jasnej Górze, a także mają możliwość wstąpienia do Jasnogórskiego Chóru Chłopięco-Meskiego „Pueri Claromontani”.
Jasnogórska Szkoła Muzyczna jest szkołą publiczną.

Wśród zakonników jednym z pierwszych kompozytorów jasnogórskich był o. Władysław Leszczyński, później – o. Eryk Brikner, o. Zachariasz Gerit, o. Cyryl Gietrzyński. Natomiast spośród muzyków świeckich – to przede wszystkim Marcin Józef Żebrowski, kompozytor wybitny w skali nie tylko polskiej, ale i europejskiej. Działał w poł. XVIII w., na Jasnej Górze zachowało się ponad 30 jego utworów. Uważany jest za twórcę o nieprzeciętnym talencie, nieszablonowej inwencji melodycznej, który doskonale opanował warsztat kompozytorski, zarówno ten nawiązujący do barokowej tradycji, jak też już ilustrujący nowe przemiany rodzącego się wówczas nowego stylu wczesnoklasycystycznego w Europie. Oprócz Żebrowskiego tworzyli tacy kompozytorzy wielkiego formatu jak Filip Gotschalk, Franciszek Pernecker, Ignacy Rygall, Ludwik Maader.

Hołd muzyczny składali Maryi Jasnogórskiej wybitni współcześni polscy kompozytorzy jak Mikołaj Górecki czy Wojciech Kilar.

W jasnogórskim Muzeum 600-lecia zobaczyć można jedną z największych i najbardziej wartościowych, nie tylko w kraju, kolekcji dawnych instrumentów.

Zbiór instrumentów liczy ponad 200 egzemplarzy.

Wśród nich najstarsza w skali Europy trąbka ze znakomitego warsztatu Johannesa Starka z Norymbergi, wykonana w roku 1693. Trąbka Starcka to jedyny zachowany egzemplarz w Polsce. Choć instrument pozostawał na Jasnej Górze od bardzo dawna, dopiero podczas badań w 2007 r. okazało się, jak bardzo jest cenny. Wartość trąbki Heronymusa Starcka dla trębaczy jest tym, czym dla skrzypków skrzypce Stradivariusa. Hieronimus Starck pracował w Norymberdze, która od XVI do połowy XVIII wieku była najważniejszym ośrodkiem budowy instrumentów dętych blaszanych w Europie. To jeden z zaledwie pięciu takich instrumentów zachowanych na świecie.