Debata Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej o prawdzie i wolności

„Prawda jako zasada przewodnia wolności” – to myśl przewodnia debaty środowisk intelektualnych, która odbyła się dzisiaj w Wyższym Seminarium Duchownym Diecezji Bydgoskiej. Spotkanie zorganizowane w ramach XXX Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej zgromadziło ludzi nauki, przedstawicieli ruchów i stowarzyszeń katolickich oraz wiernych.

Według o. prof. Jacka Salija OP, wolność to jedna z cech naszego człowieczeństwa, która dodaje nam „duchowej urody”. Dominikanin podkreślił, że człowiek, który troszczy się o to, aby być wewnętrznie wolny, ma szansę być człowiekiem w sposób piękny. – Czymś niesłychanie ważnym jest uświadomienie sobie, że być wolnym, to w swojej istocie znaczy – być panem samego siebie, swoich myśli, decyzji, działań. Na tej zasadzie o. Kolbe był wolny heroicznie nawet w obozie koncentracyjnym. Bywa i odwrotnie, że ktoś ma wszystkie zewnętrzne możliwości bycia wolnym, a jednak jest niewolnikiem czy to własnych namiętności, czy cudzych opinii, czy wreszcie własnego egoizmu – powiedział.

O. prof. Salij uważa, że stawianie granic wolności to poważny błąd. Istotą jest uświadomienie sobie tego, że wolność nie jest celem naszego ludzkiego życia. – Jest jedynie pewną przestrzenią, środkiem. Życie ludzkie ma tym więcej sensu, im więcej w nim będzie dobra, miłości, prawdy. A wolność to narzędzie, które – jeżeli mądrze z niego korzystamy – pomaga nam, umożliwia realizowanie wysokich celów – dodał dominikanin.

Doktor Barbara Fedyszak-Radziejowska odpowiadając na pytanie, co się dzieje, kiedy w sferze wolności brakuje człowiekowi prawdy, powiedziała, że odpowiedź tkwi w hierarchii, w której postawimy wyżej wolność lub prawdę. – Jeżeli uważnie czytamy Jana Pawła II, to nie ma cienia wątpliwości, że wyżej nad wolność stawiał on prawdę i wspólnotę. Nazywamy go „papieżem wolności”, ale jak czytamy jego homilie, zawsze mówił o wspólnocie, o narodzie, o prawdzie – podkreśliła.

Pracownik naukowy Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk nawiązując do bł. Jana Pawła II, zauważyła, że bardzo wyraźnie traktował wolność jako zadanie, które musi być podporządkowane prawdzie. – Wolność ma wtedy sens, kiedy wybieramy naprawdę. W świecie, w którym zlikwidujemy prawdę – także wśród niewierzących, prawdę jako punkt odniesienia – nie będzie śladu z wolności – dodała.

Z kolei dr Marek Chamot z bydgoskiej Wyższej Szkoły Gospodarki podkreślił istnieje przekonania, że nie ma sfery wolności bez prawdy. – Jednak zauważamy we współczesnym świecie – zwłaszcza w nurtach filozoficznych, czy w pewnych środowiskach intelektualnych – tendencję do zachowania sfery wolności przy jednoczesnym relatywizowaniu pojęcia prawdy – powiedział. Naukowiec dodał, że istnieje duża łatwość odrzucania klasycznego pojęcia prawdy. – Z języka potocznego prawda absolutna zniknęła. Proces ten dzieje się w kontekście absolutyzowania wolności. Dożyliśmy czasów, w których i jedna i druga wartość ma pewien problem gdy chodzi o powszechną zgodę, nawet w świecie intelektualnym – stwierdził.

XXX Tydzień Kultury Chrześcijańskiej w Bydgoszczy odbywa się pod hasłem „Żyć wiarą pierwszych chrześcijan” i potrwa do 13 listopada. – Prawda jest podstawową zasadą i miarą wolności. Dlatego podejmujemy ten temat z różnych punktów widzenia. Jest z nami filozof, socjolog oraz historyk. Być człowiekiem prawdziwym i wolnym to szczęście. Jednak to szczęście, które trzeba sobie budować. Dlatego, że te obszary wolności mogą być szersze i węższe. Rzecz w tym, aby nie były zbyt wąskie – powiedział Albin Zieliński z Rady Programowej TKCh.