Dobry krok do pojednania

Moim zdaniem podpisanie przesłania do narodów polskiego i rosyjskiego jest pierwszym dobrym krokiem na drodze pojednania i mocnym wskazaniem kierunku potrzebnej przemiany – uważa abp Jakub, prawosławny metropolita białostocko-gdański.

W rozmowie z KAI mówi też o znaczeniu wizyty patriarchy Moskwy i całej Rusi Cyryla I, która rozpocznie się jutro.

KAI: Jakie znaczenie ma wizyta Patriarchy Moskwy i całej Rusi Cyryla I dla Kościoła prawosławnego w Polsce i dla Księdza Arcybiskupa?

JE Abp Jakub: Wizyta Jego Świątobliwości Cyryla Patriarchy Moskwy i całej Rusi jest historycznym wydarzeniem. Jest to bowiem pierwsza wizyta zwierzchnika Rosyjskiej Cerkwi w Polsce i w Polskim Autokefalicznym Kościele Prawosławnym. Jest to również ważne wydarzenie dla naszego regionu, chociażby z tego względu, że podczas bardzo krótkiej wizyty w Polsce nasze miasto i nasza diecezja została uwzględniona w programie pobytu.

KAI: Podczas wizyty Patriarchy Cyryla I w Polsce ma być podpisane polsko-rosyjskie przesłanie do obydwu narodów. Często próbuje się je porównywać do listu biskupów polskich do niemieckich, gdzie padło słynne „przebaczamy i prosimy o przebaczenie”. Czy słusznie?

– W pewnej mierze można doszukiwać się tu pewnych, a może nawet i dużych analogii. Jest jednak w tych dwóch dokumentach istotna różnica. Po pierwsze, nie ma tu prośby biskupów o wzajemne przebaczenie, ale przesłanie skierowane do narodów. Niestety, relacje między narodami rosyjskim i polskim nie są w tej chwili najlepsze. Osobiście zauważam nawet narastanie wrogości. Wiele środowisk, w tym i media, skłonne są wręcz do podsycania antagonizmów.
Kościoły: polski rzymskokatolicki i rosyjski prawosławny, które są największe liczebnie w swoich krajach i niejako reprezentują narody, widząc zagrożenie chcą wskazać wiernym i obywatelom swoich krajów właściwy kierunek w rozwoju stosunków międzyludzkich. Potrzebna jest zmiana mentalności, a stąd potrzebna jest przemiana wewnętrzna zmieniająca nastawienie człowieka. Moim zdaniem podpisanie przesłania jest pierwszym dobrym krokiem na drodze pojednania i mocnym wskazaniem kierunku potrzebnej przemiany.

KAI: Czy wierzy Ksiądz Arcybiskup, że wspólne przesłanie o wybaczenie wszelkiego zła, przyniesie dobre owoce dla narodów Polski i Rosji?

– Przebaczanie sobie wyrządzonych wzajemnie krzywd jest dobrem samym w sobie. Codziennie powtarzamy przecież za Chrystusem prosząc o wybaczenie naszych grzechów: „jako i my odpuszczamy naszym winowajcom”. W dobie moralnych zagrożeń, kiedy wszyscy chrześcijanie, bez względu na wyznanie, widzą wielkie niebezpieczeństwo wynikające z upadku chrześcijańskich wartości, moralnej rozwiązłości, czy wręcz antychrześcijańskich działań ważnym jest, by działać wspólnie. Pojednanie między narodami powinno pomóc w zrozumieniu, że nie jesteśmy sobie wrogami, lecz sprzymierzeńcami i że to właśnie wspólnie możemy i powinniśmy zabiegać o zachowanie naszych tradycji, wartości i chrześcijańskich korzeni Europy

KAI: Czy zdaniem Księdza Arcybiskupa wizyta ta i wspólne przesłanie będzie miało wpływ na relacje katolików i prawosławnych?

– Choć patriarcha Cyryl I przyjeżdża na zaproszenie bratniego Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, to jednak w programie pobytu dużo czasu zostało poświęcone na spotkania z władzami naszego kraju i hierarchami Kościoła rzymskokatolickiego. Te spotkania jak również wspomniane przesłanie do narodów mam nadzieję wpłynie na relacje między wiernymi obu wyznań. Mam nadzieję, że ten wpływ będzie pozytywny.

KAI: Patriarcha odwiedzi nie tylko Warszawę ale także ten rejon wschodni. Dlaczego ta wizyta jest ważna dla naszych terenów?

– Na naszym terenie zamieszkuje najwięcej prawosławnych. Stąd w programie wizyty znalazły się takie miasta i miejscowości jak Białystok, Supraśl, Hajnówka, Św. Góra Grabarka. Podczas wizyty patriarcha weźmie udział w dorocznych uroczystościach święta Przemienienia Pańskiego w żeńskim klasztorze na górze Grabarce. Wizyta ma wymiar kościelny, kiedy sprawowana jest wspólnie Eucharystia. Kościół prawosławny ma inną strukturę organizacyjną niż chociażby Kościół rzymskokatolicki. Nie ma tu zcentralizowanego ośrodka zarządzania, lecz funkcjonują i autonomicznie zarządzają się Kościoły autokefaliczne, które w sensie eklezjalnym są sobie równe. We wspólnym sprawowaniu Liturgii zwierzchników tych lokalnych Kościołów wyraża się ich jedność, uczestniczą bowiem podczas Sakramentu Eucharystii w jednym Ciele i Krwi Chrystusowej. Taka „demonstracja” jedności będzie również miała miejsce podczas pobytu Patriarchy w naszym regionie.