Dokąd zmierza Europa? Prezydium CCEE u papieża

Papież Franciszek spotkał się w czwartek w Watykanie z Prezydium Rady Konferencji Biskupich Europy (CCEE). Wśród omawianych tematów znalazły się: sekularyzacja, „zima demograficzna”, bezrobocie wśród młodzieży, zjawisko migracji i handel ludźmi.

Do Watykanu przyjechali: przewodniczący kard. Angelo Bagnasco, dwaj wiceprzewodniczący kard. Vincent Nichols i abp Stanisław Gądecki oraz sekretarz generalny, prał. Duarte da Cunha.

Podczas spotkania – jak później relacjonował na konferencji prasowej kard. Bagnasco – stwierdzono, że „sekularyzacja pobudza nas do odnowionej ewangelizacji naszych Kościołów i naszych krajów”. Zwrócił uwagę, że sekularyzacja Europy jest formą neopoganizmu. Dusi ona Europę i odbiera jej ducha. – Życie tak, jakby Boga nie było jest zapowiedzią kultury śmierci. Ludzie się jednak reflektują i pytają, dokąd zmierza Europa. W sytuacji zaś osamotnienia wielu osób, powinniśmy być blisko ludzi – stwierdził włoski hierarcha.

Ze swej strony kard. Nichols zaznaczył, że ewangelizacja Europy rozpoczyna się od miłości do tego kontynentu, którego częścią jest Wielka Brytania, choć nie będzie już w Unii Europejskiej.

Do miłości do Europy nawiązał także abp Gądecki. „Mówiliśmy także o naszej tożsamości, o odniesieniu się do Europy. Naszym punktem wyjścia nie jest krytyka Europy albo odsądzanie od czci i wiary, ale miłość do naszego kontynentu. Zdajemy sobie sprawę, że Europa to rzeczywistość niezwykle bogata, od maleńkich krajów do dużych, od bogatych do biednych. W ramach tego projektu Europa podejmujemy także myśl Benedykta: na tyle, na ile uda się nawrócić Europę, na tyle nawrócą się także inne kontynenty. A to oznacza, że trzeba projekt ewangelizacyjny wziąć na serio, a widząc, że sekularyzacja pozbawia Europę duszy, czego dowodem są chociażby tak liczne samobójstwa pośród młodych ludzi i wszystkie kryzysowe sytuacje, które odbierają im nadzieję, trzeba pokazywać, że stworzenie bez Stwórcy niszczeje, ginie. Dlatego trzeba przypominać, iż człowiek z Bogiem jest bogatszy, niż człowiek bez Boga, człowiek z Bogiem ma rodzinę, a bez Boga jest sierotą. To są te tematy, które nam przyświecają” – powiedział wiceprzewodniczący CCEE w rozmowie z Radiem Watykańskim.

Czytaj także: Kościół kocha młodzież – rozmowa z abp. Gądeckim, nowym wiceprzewodniczącym CCEE

Podczas spotkania z Prezydium CCEE Franciszek mówił o konieczności dialogu ludzi młodych z dziadkami („przyszłość i historia w dialogu”), a także o leżącym mu szczególnie na sercu bezrobociu wśród młodych Europejczyków, które np. we Włoszech dotyczy już 40 proc., a w niektórych państwach południa kontynentu nawet 57-60 proc. młodzieży.

Papież podziękował Kościołom w państwach europejskich za podejmowane na miarę swych możliwości starania, by odpowiedzieć na kryzys migracyjny. Kard. Bagnasco ze swej strony zapewnił, że wysiłki te będą „kontynuowane i wzmacniane”.

Wreszcie Ojciec Święty wyraził przekonanie, że „handel ludźmi jest zjawiskiem, które stanowi formę niewolnictwa bardziej wyrafinowaną i z pewnością bardziej okrutną niż w przeszłości”.

– Ojciec Święty zwrócił uwagę na całą gamę wszystkich nieszczęść, które przetaczają się przez Europę począwszy od migracji, uchodźców, bezrobocia i depresji. Zwrócił także uwagę na dużą liczbę samobójstw, na brak nadziei dla młodzieży i ogólnie krytyczną sytuację młodzieży, która kształci się, a później nie znajduje pracy – ujawnił abp Gądecki.

Pytany przez dziennikarzy o różnice między Kościołami Europy wschodniej i zachodniej w kwestii pomocy migrantom, kard. Bagnasco stwierdził, że różnice istnieją na poziomie państw, a nie Kościołów. – To nie Kościoły, ale państwa budują mury – wskazał przewodniczący CCEE.

Wyjaśnił, że „biskupi wszystkich krajów europejskich są biskupami Kościoła katolickiego, dlatego odnoszą się do Ewangelii, do tradycyjnych zasad katolickiej doktryny i nieprzerwanego magisterium Ojca Świętego, które jest jasne dla wszystkich. Takie są inspirujące kryteria i tylko takie mogą być”.

Dodał, że mowa była o przyjmowaniu i integracji, które stanowią „kryterium postępowania dla wspólnoty chrześcijańskiej i episkopatu Kościoła katolickiego”. – Te dwa słowa muszą być wcielone w czyn w konkretnych sytuacjach, które oczywiście są odmienne w różnych państwach kontynentu – wskazał włoski kardynał.

Potwierdził tę opinię abp Gądecki, który dodał, że w Polsce jest ponad milion emigrantów z Ukrainy. W kwestii zaś uchodźców Kościół w Polsce stara się robić to, co w danej sytuacji jest możliwe. Przykładem jest program „Rodzina Rodzinie”, którym objęte zostało ok. 3 tys. rodzin z Syrii. Przewodniczący KEP nawiązał do swych wizyt w Syrii oraz Iraku i do rozmów z tamtejszymi patriarchami, którzy zachęcają do podtrzymania obecności chrześcijan na Bliskim Wschodzie. Jednocześnie zaznaczył, że Kościół w Polsce przypomina nauczanie ewangeliczne i papieskie w tej kwestii.

Z kolei prał. Duarte da Cunha zapowiedział, że 22 września papież przyjmie osoby odpowiedzialne w europejskich konferencjach episkopatów za duszpasterstwo migrantów.

Podczas konferencji prasowej kard. Bagnasco skrytykował też populizmy, które – jego zdaniem – są „nieprzyjacielem narodów”. Tłumaczył, że „populizmy dzielą, negują, myślą tylko o sobie, a nie o dobru ludu”. Świat polityki, społeczeństwa i kultury musi traktować je poważnie, bez arystokratycznej wyższości, gdyż są niebezpieczne. Łudzą bowiem ludzi pozorami uczestnictwa oraz dawaniem natychmiastowych i łatwych rozwiązań problemów. Lecz „wszystko to jest stekiem kłamstw, wielką iluzją”, stwierdził przewodniczący CCEE.

Papież Franciszek przyjął Prezydium CCEE na zakończenie obrad, które miały miejsce w Rzymie w dniach 16-18 maja. – Cieszymy się, że spotkanie nowego Prezydium [wybranego w październiku ub.r. – KAI] przebiegło pomyślnie. Przygotowujemy się już do Zgromadzenia Plenarnego CCEE w Mińsku, które będzie trwało od 27 września do 1 października. Odbędzie się ono w warunkach nieco odmiennych od tych, w jakich do tej pory się spotykaliśmy. Nasz cel nie jest jednak polityczny. Jedziemy po to, by wesprzeć Kościół katolicki łaciński i Kościół katolicki grecki, a także Cerkiew prawosławną na Białorusi. Myślę, że przy serii spotkań, które zostały już tam wyznaczone, będzie można wprowadzić pozytywny motyw integrujący Białoruś z resztą Europy – powiedział abp Gądecki.