Kazanie arcybiskupa większego kijowsko-halickiego Światosława Szewczuka podczas uroczystej proklamacja utworzenia nowej eparchii olsztyńsko-gdańskiej
Rok: 2020
Autor: abp Światosław Szewczuk
Wasza Ekscelencjo Arcybiskupie Eugeniuszu,
Wasze Ekscelencje, Drogi Biskupie Arkadiuszu,
Czcigodni księża, ojcowie, siostry zakonne
i umiłowani w Chrystusie wierni nowej eparchii olsztyńsko-gdańskiej
Szanowni przedstawiciele władz Rzeczypospolitej różnych szczebli
Szanowny Panie Konsulu Ukrainy i drodzy przedstawiciele społeczności ukraińskiej w Polsce
Drodzy w Chrystusie bracia i siostry, Chrystus się narodził!
Życiodajne Słowo Boskiej Ewangelii, które przed chwilą usłyszeliśmy, pokazuje nam szczególną walkę i opór Chrystusa wobec złego ducha na pustyni. Po swoim chrzcie w Jordanie z rąk Jana, Duch Święty przyprowadził naszego Zbawiciela na pustynię, gdzie przed rozpoczęciem publicznej działalności czterdzieści dni i nocy pości i modli się, i jest kuszony przez diabła. Kusiciel, dotykając granic ludzkiej natury Boskiego Zbawiciela, jego głodu, bezbronności wobec ran i cierpień, konieczności poszanowania godności ludzkiej, próbuje jeszcze przed rozpoczęciem Jego ziemskiej misji skrzywić jej cel i wypaczyć jej sens.
Jakże często widzimy różnych działaczy, którzy zajmują się działalnością religijną wyłącznie po to, aby zarobić. Jakże często nawet ci, którzy uważają się za wierzących, faktycznie szukają w życiu religijnym jakiejś magicznej samoobrony przed niebezpieczeństwami ziemskiego życia albo przy pomocy różnych zabobonów czy praktyk okultystycznych próbują niemal „zmusić Boga”, aby był gwarancją ich własnej wygody i bezpieczeństwa tego ziemskiego życia, i tym samym kuszą Boga, wystawiając Go na próbę siły i wierności człowiekowi. Jakże często nawet dla tych, którzy uważają, że pracują dla dobra Kościoła, ziemskie bogactwa, władza i ludzkie pochwały stają się ważniejsze niż Boża prawda, Boża chwała i wieczna nagroda w niebie. Zwyciężając kusiciela – to mówi do nas dzisiaj Chrystus: „Nie samym chlebem żyje człowiek, ale każdym Słowem, które pochodzi z ust Bożych!”. To nam dzisiaj nakazuje: „Nie będziesz kusił Pana Boga swego”. To nam dzisiaj przypomina o chrześcijańskim powołaniu we współczesnym świecie: „Panu, Bogu swemu, będziesz oddawał pokłon i jemu samemu służyć będziesz!”.
Dziś uroczyście obchodzimy pamięć Pratulińskich Męczenników. Męczennik to świadek zmartwychwstania, świadek zwycięstwa zmartwychwstałego Chrystusa nad śmiercią. To świadek życia wiecznego i niezniszczalny drogowskaz, że ta wieczność, do której Chrystus jest drogą, prawdą i życiem, jest otwarta i przygotowana dla każdego z nas. Historia ich męczeństwa, ich ostatniego i ostatecznego świadectwa chrześcijańskiej wiary jest dokładnym spełnieniem słów naszego Zbawiciela, które słyszymy w dzisiejszym czytaniu z Ewangelii. Wypełniając te Chrystusowe słowa, męczennicy niejako odtworzyli i zaświadczyli o tym samym zwycięstwie nad kusicielem, nad diabłem i jego sługami, zwycięstwie, którego dokonał nasz Pan na pustyni po Objawieniu nad Jordanem. Akty ich męczeństwa opowiadają nam, że ci biedni i bezbronni chłopi wyrzekli się pochlebstw kusiciela, odrzucili obietnice „lepszego i bardziej sytego” życia za zdradę wiary ojców oraz zrezygnowali z ochrony i bezpieczeństwa religii państwowej. Poszli na męczeńską śmierć jak na święto, włożyli najlepsze ubrania i okryli własnymi piersiami swoją cerkiew przed bagnetami i kulami obcego wojska.
Byli męczennikami za jedność Kościoła Chrystusowego, tej jedności, którą nasz Pan Jezus Chrystus nakazał nam zachowywać i w niej wzrastać. Byli świadkami i głosicielami tej jedności, której chrześcijanie wszystkich Kościołów i wyznań dopiero w XX wieku zaczęli pragnąć, tej jedności, o którą się modlimy, kończąc w Kościele katolickim tydzień modlitw o jedność chrześcijan.
Dziś święto Pratulińskich Męczenników, w świetle ich przykładu i ofiary życia, tutaj w Olsztynie przeżywamy szczególny i historyczny moment. Dziś byliśmy świadkami potrójnej radości Kościoła greckokatolickiego w Polsce, która jest radością całego Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego, zarówno w ojczyźnie, jak i na całym świecie. Dziś świętujemy uroczystą proklamację utworzenia naszej nowej eparchii olsztyńsko-gdańskiej, jesteśmy uczestnikami święceń biskupich Jego Ekscelencji Biskupa Arkadiusza, a także jesteśmy świadkami intronizacji do katedry olsztyńsko-gdańskiej jej pierwszego w historii ordynariusza.
Dziś pod sklepieniami tej nowo ogłoszonej katedry, zgodnie z naszą tysiącletnią tradycją, wielokrotnie radośnie śpiewaliśmy potrójne: „Aksios!”, co oznacza „Godny!”. Tak, naprawdę „Aksios-Dostojny!” jesteś ty, nasz narodzie, nasz ludu Boży na tej ziemi, aby mieć swoją nową eparchię. Droga do jej utworzenia była wypełniona krwią męczeństwa, łzami wysiedleńców i wygnańców, niesamowitymi wysiłkami przeciwstawienia się komunistycznym represjom oraz żmudną pracą w organizowaniu naszego życia duchowego i kulturalnego na tych terenach.
Dziś wyrażamy naszą synowską wdzięczność Ojcu Świętemu, Papieżowi Franciszkowi, za to, że pobłogosławił decyzję Synodu Biskupów naszego Kościoła i ogłosił utworzenie tej nowej eparchii.
Wyrażam szczerą wdzięczność Nuncjuszowi Apostolskiemu, całemu Katolickiemu Episkopatowi Polski za wsparcie, pomoc i pracę na rzecz narodzin tej struktury kościelnej.
W tej radosnej chwili wyrażamy wdzięczność wszystkim biskupom, księżom, siostrom zakonnym i wszystkim naszym wiernym, którzy pracowali na rzecz budowy i rozwoju naszego Kościoła na tych terenach.
Utworzenie nowej eparchii jest uznaniem dojrzałości naszego Kościoła, jego organizacji i spójności, zdolności tworzenia i życia w tej eparchii.
Tak, naprawdę „Aksios-Dostojny!” jesteś Ty, drogi biskupie Arkadiuszu, pierwszy ordynariuszu tej eparchialnej rodziny, którego Pan Bóg objawił nam dzisiaj jako szafarza arcykapłańskiej łaski! Dzisiaj ty, nasz czcigodny współbracie, otrzymałeś szczególny dar Ducha Świętego – dar pełni Chrystusowego Kapłaństwa, dar dziedzictwa świętych apostołów i zadanie nauczania Słowa Boskiej Ewangelii, uświęcania powierzonego Ci Ludu Bożego sakramentami Kościoła Chrystusowego, siłą i łaską Ducha Świętego, kierowania Bożym ludem i rozróżniania Bożych darów, które ten otrzymał dla wzrastania.
To nie ludzie, lecz Pan Bóg Cię powołał, namaścił i dziś ogłosił, że jesteś „Aksios-Godny!” do tej służby. Pamiętaj, Władyko, że jako biskup katolicki masz obowiązek dbać nie tylko o swoją eparchię, ale także o dobro całego Kościoła powszechnego, na czele którego stoi następca św. Piotra i w jedności z katolickim episkopatem, jednakowo na całym świecie naucza prawd wiary i moralności, które otrzymaliśmy od świętych apostołów.
Pamiętaj, drogi wpółbracie w biskupstwie, że jako członek Synodu Biskupów Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego, powinieneś być wiernym synem swojego Kościoła i swojego ludu, dbać o jedność z jego zwierzchnikiem i całym naszym episkopatem w różnych krajach naszego przebywania, troszczyć się o dobro naszych wiernych tam, gdzie bije ukraińskie serce!
Tak, naprawdę „Aksios-Dostojny!” jesteście wy, duchowni, ojcowie, siostry zakonne i wierni eparchii olsztyńsko-gdańskiej. To do was i dla was dzisiaj Pan posyła swojego biskupa jako odwieczne pragnienie Boga, aby być razem ze swoim ludem i w ten sposób szerzyć Królestwo Boże na ziemi.
Przed wami teraz stoi zadanie tę nową eparchię rozwijać i rozbudowywać. Nasz Kościół tworzy swoje nowe struktury w różnych krajach świata właśnie po to, aby wasi biskupi, kapłani i osoby konsekrowane mogły być jak najbliżej swoich wiernych: dzieci, młodzieży i starszych, opiekować się naszymi rodzinami i dbać o powołania do kapłaństwa i życia zakonnego. Dlatego hasłem najbliższej sesji naszego Patriarszego Soboru jest wezwanie: „Twój Kościół jest zawsze i wszędzie z Tobą!”. To ewangeliczne towarzyszenie naszym wiernym w różnych okolicznościach i w różnych potrzebach ich ziemskiej wędrówki do Chrystusa i z Chrystusem jest, według Papieża Franciszka, główną metodą duszpasterstwa Kościoła we współczesnym nam świecie.
Dlatego Wasz Kościół, umiłowani w Chrystusie, wyrusza do Was, aby z Wami rozbudowywać chrześcijańską wspólnotę wiernych w tej eparchii. Iluż naszych wiernych nie jest jeszcze objętych siecią naszych parafii i wspólnot, ilu zagubiło się w nowych warunkach emigracji i poszukiwaniach pracy w tym nowym i dotychczas nieznanym nam „postkoronawirusowym świecie”. Będziemy w stanie przetrwać, zachować wiarę, nadzieję i miłość tylko wtedy, gdy będziemy razem! Z góry serdecznie dziękuję wszystkim, którzy będą pomagać nowemu biskupowi w jego nieprostej służbie.
Korzystając z okazji, chciałbym wyrazić wdzięczność organom władzy państwowej Rzeczypospolitej Polskiej za otwartość i pomoc w utworzeniu tej nowej eparchii, za wszelkie wsparcie, jakie otrzymują tutaj nasi wierni przybywający z Ukrainy, a także za gotowość wyciągnięcia pomocnej dłoni naszemu biskupowi Arkadiuszowi w powodzeniu jego duszpasterskiej misji.
Drogi Władyko Arkadiuszu! Być może słuchając tego radosnego i uroczystego śpiewu „Aksios”, który ogłasza dziś cały Kościół Chrystusowy, jesteś prawdopodobnie wzruszony, ale i zaniepokojony w swoim sercu. Tak wiele oczekiwań i zadań…
Tak wiele wyzwań i trudności przed Tobą, że są one większe niż ludzkie możliwości i zdolności. Czy można to wszystko urzeczywistnić? Odpowiedzią i zapewnieniem dla Ciebie niech będzie przykład błogosławionych męczenników Pratulina.
Miejsce ich męczeństwa jest dziś terytorium Twojej eparchii, a oni w niewidzialny duchowy sposób stają się dziś członkami Twojej wspólnoty jako niewyczerpana skarbnica łaski Ducha Świętego.
Oni stają się dziś orędownikami i patronami dla Ciebie i Twojej eparchii przed obliczem Boga na niebiosach. Ta komunia świętych w jedności Kościoła uwielbionego w niebie i wędrującego do wieczności tutaj, na ziemi, modlitwy naszych poprzedników, którzy spoczęli w Bogu, skuteczna solidarność waszych współbraci w biskupstwie oraz wsparcie całego duchowieństwa, ojców, sióstr zakonnych oraz wiernych dadzą Ci siłę wypełniać Twoją arcypasterską służbę, przezwyciężać kusiciela i jego sztuczki, tak jak nasz Zbawiciel raz i na zawsze uczynił to swoją śmiercią i zmartwychwstaniem, jak to nam przepowiedział w Słowie Bożym czytanym dziś w Świętej Ewangelii.
Niech Matka Boża, Matka Kościoła i Brama Miłosierdzia okryje Ciebie i powierzony Twej pieczy lud Boży płaszczem swej opieki.
Chrystus się narodził!