List Kongregacji Nauki Wiary do Biskupów
Rok: 2001
Autor: Kongregacja Nauki Wiary
List Kongregacji Nauki Wiary do Biskupów całego Kościoła Katolickiego oraz pozostałych zainteresowanych Ordynariuszy i Hierarchów o cięższych wykroczeniach, które są zastrzeżone dla Kongregacji Nauki Wiary.
Celem wypełnienia kościelnego prawa, które w artykule 52 Konstytucji o Kurii Rzymskiej głosi: „[Kongregacja Nauki Wiary] wykroczenia poczynione przeciwko wierze a także cięższe wykroczenia tak przeciw moralności jak podczas sprawowania sakramentów, o których zostało jej doniesione, i w razie potrzeby przystępuje do ogłoszenia lub nałożenia sankcji kanonicznych na mocy prawa zarówno ogólnego jak i własnego, było rzeczą konieczną, na pierwszym miejscu, określenie trybu postępowania wobec wykroczeń przeciw wierze. Zostało to spełnione dzięki normom zatytułowanym „Agendi ratio in doctrinarum examine” wraz z artykułami 28 – 29, zatwierdzonym sposób szczególny przez Papieża Jana Pawła II.
Prawie równocześnie w ramach komisji ad hoc Kongregacja Nauki Wiary zainicjowała pilne badanie kanonów dotyczących wykroczeń, zarówno w Kodeksie Prawa Kanonicznego jak i w Kodeksie Kanonów Kościołów Wschodnich, celem określenia „cięższych wykroczeń przeciw moralności lub w sprawowaniu Sakramentów” i celem przygotowania specjalnych norm procesowych dotyczących orzeczenia lub nałożenia sankcji kanonicznych, gdyż obowiązująca dotychczas Instrukcja „Crimen sollicitationis”, wydana przez Kongregację Świętego Oficjum w dniu 16 marca 1962 roku, wymagała dostosowania do promulgowanych nowych Kodeksów Prawa Kanonicznego. Po dokładnym przebadaniu zdań i przeprowadzeniu stosownych konsultacji, Komisja ostatecznie zakończyła swoją pracę; Ojcowie Kongregacji Nauki Wiary, z wielką uwagą to przebadali i przedłożyli Ojcu Świętemu swoje wnioski co do określenia cięższych przewinień i trybu ogłaszania lub nakładania sankcji, bez pomniejszania wyłącznej kompetencji Trybunału Apostolskiego rzeczonej Kongregacji w tych sprawach.
Wszystko to zostało zatwierdzone, potwierdzone i ogłoszone przez Papieża w Jego Liście Apostolskim „Sacramentorum sanctitatis tutela”.
Cięższymi wykroczeniami popełnianymi w ramach sprawowania Sakramentów lub przeciw moralności, zastrzeżonymi dla Kongregacji Nauki Wiary są:
– Wykroczenia przeciwko świętości Najświętszej Ofiary i Sakramentu Eucharystii a mianowicie:
1. Branie i przetrzymywanie konsekrowanych postaci w celu świętokradczym lub rzucanie ich na ziemię;
2. Usiłowanie lub naśladownictwo czynności liturgicznej Ofiary Eucharystycznej;
3. Zakaz koncelebracji Ofiary Eucharystycznej z szafarzami wspólnot kościelnych, które nie posiadają sukcesji apostolskiej i nie uznają sakramentalnej godności święceń kapłańskich;
4. konsekrowanie w celu świętokradczym jednej z materii sprawowanej Eucharystii albo obu, poza Liturgią Eucharystyczną.
– Przewinienia przeciwko świętości Sakramentu Pokuty, a mianowicie
1. Rozgrzeszenie współwinowajcy grzechu przeciwko szóstemu przykazaniu Dekalogu;
2. Zabieganie podczas spowiedzi, lub z jej okazji albo pod jej pretekstem o grzech przeciw szóstemu przykazaniu Dekalogu, jeżeli ma się na celu zgrzeszenie z tymże spowiednikiem
3. Bezpośrednie pogwałcenie przysięgi sakramentalnej
– Przewinienie przeciw moralności, a mianowicie: grzech przeciw szóstemu przykazaniu Dekalogu, popełniony przez duchownego z młodocianym poniżej 18 roku życia.
Jedynie grzechy ukazane wyżej z tymże ich określeniem są zastrzeżone dla Trybunału Apostolskiego Kongregacji Nauki Wiary.
Ilekroć Ordynariusz lub Hierarcha dowie się chociażby o prawdopodobieństwie grzechu zastrzeżonego, po przeprowadzeniu wstępnego dochodzenia, winien powiadomić o nim Kongregację Nauki Wiary, która, z wyjątkiem zastrzeżenia dla siebie procesu z powodu szczególnych okoliczności sprawy, winna zarządzić ostateczne postępowanie Ordynariuszowi lub Hierarsze w ramach jego własnego Sądu, któremu winna wskazać odpowiednie normy; prawo odwołania od wyroku pierwszej instancji czy to przez oskarżonego lub jego patrona, albo przez promotora sprawiedliwości, dotyczy tylko Najwyższego Trybunału tejże Kongregacji.
Należy zaznaczyć, że karalność za wykroczenia zastrzeżone dla Kongregacji Nauki Wiary wygasza na mocy przepisów po upływie dziesięciu lat. Okres preskrypcji zaczyna się liczyć zgodnie z normą prawa powszechnego i ogólnego; w przypadku jednak przestępstwa popełnionego przez duchownego z osobą niepełnoletnią preskrypcja zaczyna się liczyć od dnia w którym osoba młodociana kończy 18 lat.
W sądach ustanowionych dla tych procesów przez Ordynariuszy lub Hierarchów, funkcję sędziego, promotora sprawiedliwości, notariusza i patrona mogą w sposób ważny sprawować jedynie kapłani. Niezależnie od tego, jak zakończy się instancja w trybunale, należy jak najwcześniej wypełnić obowiązek przekazania Kongregacji Nauki Wiary wszystkie akta sprawy.
Wszystkie sądy Kościoła Łacińskiego i Katolickich Kościołów Wschodnich są zobowiązane do przestrzegania odnośnych kanonów dotyczących wykroczeń i kar zawartych w obu Kodeksach, jak też dotyczących procesu karnego oraz szczególnych norm, które Kongregacja Nauki Wiary winna wskazać dla każdego przypadku.
Wszystkie sprawy tego rodzaju podlegają sekretowi papieskiemu.
Poprzez ten list posłany z nakazu Ojca Świętego do wszystkich Biskupów Kościoła Katolickiego, Przełożonych Generalnych, kleryckich instytutów zakonnych z prawa papieskiego i kleryckich stowarzyszeń życia apostolskiego z prawa papieskiego oraz inni zainteresowani Ordynariusze i Hierarchowie, ma się nadzieję, że nie tylko będzie się całkowicie unikać najcięższych grzechów, ale że także nade wszystko ordynariusze i hierarchowie będą troskliwie dbali o świętość duchownych i wiernych ustanawiając nawet w tym celu niezbędne sankcje.
W Rzymie, siedzibie Kongregacji Nauki Wiary, dnia 18 maja 2001 roku