Przemówienie Benedykta XVI podczas Nieszporów w katedrze w Zagrzebiu, 5 czerwca 2011 r.
Rok: 2011
Autor: Benedykt XVI
Drodzy Bracia w biskupstwie i kapłaństwie,
Drodzy bracia i siostry!
Dziękuję Bogu za to modlitewne spotkanie, które pozwala mi przeżyć szczególną chwilę wspólnoty z Wami, biskupi, kapłani, osoby konsekrowane, seminarzyści, nowicjusze i nowicjuszki. Serdecznie was wszystkich pozdrawiam i dziękuję wam za świadectwo, jakie dajecie Kościołowi, jak to zrobiło tak wielu pasterzy i męczenników na tej ziemi, od św. Domniusza aż po błogosławionego kardynała Stepinaca, umiłowanego kardynała Kuharicia i wielu innych.
Dziękuję kardynałowi Josipowi Bozaniciowi za skierowane do mnie uprzejme słowa. Dziś wieczorem pragniemy pobożnie i modlitewnie przypomnieć bł. Alojzego Stepinaca, nieustraszonego Pasterza, przykład gorliwości apostolskiej i chrześcijańskiej stanowczości, którego bohaterskie życie jeszcze dziś oświetla wiernych diecezji chorwackich, wspierając ich wiarę i życie kościelne. Zasługi tego niezapomnianego biskupa wypływają zasadniczo z jego wiary: w swym życiu zawsze kierował wzrok ku Jezusowi i do Niego zawsze się upodabniał tak bardzo, że stawał się żywym obrazem Chrystusa, również cierpiącego. Właśnie dzięki swemu mocnemu sumieniu chrześcijańskiemu potrafił oprzeć się wszelkim formom totalitaryzmu, stając się w czasie dyktatury nazistowskiej i faszystowskiej obrońcą Żydów, prawosławnych i wszystkich prześladowanych, a następnie, w okresie komunizmu, „obrońcą” swoich wiernych, zwłaszcza licznych kapłanów prześladowanych i zamordowanych. Tak, stał się „obrońcą” Boga na tej ziemi, ponieważ uparcie bronił prawdy i prawa człowieka do życia z Bogiem.
„Jedną bowiem ofiarą [Chrystus] udoskonalił na wieki tych, którzy są uświęcani”(Hbr 10,14). To wyrażenie z odczytanego przed chwilą fragmentu Listu do Hebrajczyków wzywa nas do rozważenia postaci błogosławionego kardynała Stepinaca według „formy” Chrystusa i Jego Ofiary. Męczeństwo chrześcijańskie jest bowiem najwyższą miarą świętości, ale jest nią zawsze i tylko dzięki Chrystusowi, ze względu na Jego dar, jako odpowiedź na Jego ofiarę, którą otrzymujemy w Eucharystii. Błogosławiony Alojzy Stepinac odpowiedział swym kapłaństwem, biskupstwem, ofiarą życia: jedno jedyne „tak” złączone z „tak” Chrystusowym. Jego męczeństwo jest szczytowym punktem przemocy względem Kościoła podczas strasznego okresu prześladowań komunistycznych. Katolicy chorwaccy, a zwłaszcza duchowieństwo zostali poddani systematycznym prześladowaniom i przemocy, zmierzającym do zniszczenia Kościoła katolickiego, począwszy od jego najwyższych władz miejscowych. Ów szczególnie trudny czas charakteryzował się pokoleniem biskupów, kapłanów i osób zakonnych, gotowych umrzeć, by nie zdradzić Chrystusa, Kościoła i Papieża. Ludzie widzieli, że kapłani nigdy nie stracili wiary, nadziei i miłości i w ten sposób zawsze pozostawali w jedności. Jedność ta wyjaśnia to, co po ludzku jest niewytłumaczalne: że tak surowy reżim nie mógł ujarzmić Kościoła.
Również dzisiaj Kościół w Chorwacji jest powołany do jedności, aby sprostać wyzwaniom zmienionego kontekstu społecznego, rozpoznając z misyjną odwagą nowe drogi ewangelizacji, zwłaszcza w służbie młodych pokoleń. Drodzy Bracia w biskupstwie, chciałbym dodać odwagi przede wszystkim was w wypełnianiu waszej misji. Im bardziej będziecie działać w owocnej harmonii między sobą i we wspólnocie z Następcą Piotra, tym bardziej będziecie mogli sprostać trudnościom naszych czasów. Ważne jest ponadto, aby przede wszystkim biskupi i kapłani działali zawsze w służbie pojednania między podzielonymi chrześcijanami oraz między chrześcijanami a muzułmanami, idąc śladami Chrystusa, który jest naszym pokojem. Niech nie zabraknie kapłanom waszych jasnych wskazówek duchowych, doktrynalnych i duszpasterskich. Wspólnota kościelna ukazuje bowiem w swoim łonie uprawnione zróżnicowanie, ale wierne świadectwo Panu może składać wyłącznie w komunii swoich członków. Wymaga to od was posługi czujności, sprawowanej w dialogu, z wielką miłością, ale również z jasnością i stanowczością.
Drodzy Bracia, przynależność do Chrystusa oznacza „zachowywanie Jego nauki” w każdych okolicznościach (por. J 14,23). W związku z tym błogosławiony kardynał Stepinac wyrażał się w ten sposób: „Jednym z największych nieszczęść naszych czasów jest przeciętność w sprawach wiary. Nie łudźmy się… albo jesteśmy albo nie jesteśmy katolikami. Jeśli jesteśmy, musi się to przejawiać w każdej dziedzinie naszego życia” (Homilia na uroczystość św. Piotra i Pawła, 29 czerwca 1943 r.). Nauczanie moralne Kościoła, często dzisiaj nie zrozumiane, nie może być odłączane od Ewangelii. To właśnie do pasterzy należy, aby przedstawiać je autorytatywnie wiernym, aby im pomóc w ocenie ich osobistej odpowiedzialności, spójności między ich decyzjami a wymogami wiary. W ten sposób będzie się dokonywał postęp w owym „przełomie kulturowym”, niezbędnym, by krzewić kulturę życia i społeczeństwo na miarę człowieka.
Drodzy kapłani – a zwłaszcza proboszczowie – znam wagę i różnorodność waszych zadań w czasie, gdy zaczyna się odczuwać dotkliwie brak księży. Zachęcam was, abyście nie tracili ducha, do zachowania czujności w modlitwie i w życiu duchowym, abyście owocnie pełnili swą posługę: nauczania, uświęcania i prowadzenia tych, którzy są powierzeni waszej trosce. Wielkodusznie przyjmujcie tych, którzy pukają do drzwi waszych serc, dając każdemu dary, jakie powierzyła wam Boża dobroć. Trwajcie w komunii ze swym biskupem i we wzajemnej współpracy. Podtrzymujcie swe zaangażowanie u źródeł Pisma Świętego, sakramentów, nieustannego wysławiania Boga, otwarci i posłuszni działaniu Ducha Świętego. W ten sposób będziecie skutecznymi robotnikami nowej ewangelizacji. Macie ją wypełniać razem ze świeckimi, w sposób skoordynowany, bez mieszania tego, co zależy od posługi kapłańskiej i tego, co należy do powszechnego kapłaństwa ochrzczonych. Niech wam leży na sercu troska o powołania do kapłaństwa: starajcie się swym entuzjazmem i swoją wiernością przekazywać żywe pragnienie udzielenia wielkodusznej i bez wahania odpowiedzi Chrystusowi, który wzywa, aby jak najgłębiej upodobnić się do Niego – Głowy i Pasterza.
Drogie osoby konsekrowane, Kościół oczekuje wiele od was, którzy macie misję dawania świadectwa w każdej epoce o „formie życia, jaką Jezus — najdoskonalszy konsekrowany i misjonarz Ojca w Jego Królestwie — obrał dla siebie i wskazał uczniom, którzy szli za Nim” (adhortacja apostolska „Vita Consacrata”, 22). Niech Bóg będzie zawsze waszym jedynym bogactwem: pozwólcie się Jemu kształtować, aby ukazać współczesnemu człowiekowi, spragnionemu prawdziwych wartości, świętość, prawdę, miłość Ojca niebieskiego. Wsparci łaską Ducha Świętego, mówcie ludziom przekonująco o życiu przemienionym przez nowość Paschy. Całe wasze życie stanie się ten sposób znakiem i posługą konsekracji, jaką każdy ochrzczony otrzymał, gdy został włączony w Chrystusa.
Wam, młodym, którzy przygotowujecie się do kapłaństwa lub życia konsekrowanego, chciałbym przypomnieć, że Boski Nauczyciel nieustannie działa w świecie i mówi każdemu z tych, których wybrał: „Pójdź za Mną” (Mt 9,9). Jest to wezwanie wymagające codziennego potwierdzenia odpowiedzi miłości. Niech wasze serce będzie zawsze gotowe! Bohaterskie świadectwo błogosławionego Alojzego Stepinaca niech pobudzi odnowę powołań wśród chorwackiej młodzieży. A wy, drodzy bracia w biskupstwie i kapłaństwie, nie szczędźcie młodym alumnom i nowicjuszom zrównoważonej formacji, która przygotuje ich do posługi dobrze wszczepionej w społeczeństwo naszych czasów, dzięki głębi ich życia duchowego i powadze ich studiów.
Umiłowany Kościele w Chorwacji, przyjmij z pokorą i odwagą zadanie bycia moralnym sumieniem społeczeństwa, „solą ziemi” i „światłem świata” (por. Mt 5,13-14). Bądź zawsze wierny Chrystusowi i orędziu Ewangelii w społeczeństwie, które usiłuje zrelatywizować i zeświecczyć wszystkie aspekty życia. Bądź domem radości w wierze i nadziei.
Najdrożsi! Niech błogosławiony kardynał Alojzy Stepinac i wszyscy święci waszej ziemi wstawiają się za waszym narodem, a Matka Zbawiciela niech was chroni! Z wielką miłością udzielam wam i całemu Kościołowi w Chorwacji apostolskiego błogosławieństwa. Amen. Niech będzie pochwalony Jezus i Maryja!
tłum. st, kg (KAI)