Przesłanie papieża Franciszka do uczestników forum w ramach Roku „Rodzina Amoris laeticia”

Rok: 2021
Autor: Papież Franciszek

Drodzy Bracia w biskupstwie,

Drodzy bracia i siostry,

Zwracam się do was z okazji Forum zorganizowanego przez Dykasterię ds. Świeckich, Rodziny i Życia, w piątą rocznicę ogłoszenia adhortacji apostolskiej Amoris laetitia. Dziękuję dykasterii za podjęcie tej inicjatywy, pomimo praktycznych trudności spowodowanych pandemią. Jestem wdzięczny wszystkim, którzy odpowiedzieli na to zaproszenie: są tu dzisiaj obecni przedstawiciele Biur ds. Rodziny ponad 60 Konferencji Episkopatów i ponad 30 ruchów międzynarodowych, połączeni z okazji tego spotkania.

W panoramie najważniejszych inicjatyw „Roku Rodziny Amoris laetitia”, Forum stanowi istotny moment dialogu między Stolicą Apostolską, Konferencjami Episkopatów, ruchami i stowarzyszeniami rodzinnymi. Niech Duch Święty uczyni go wydarzeniem owocnym zarówno dla Kościoła, pasterzy jaki i świeckich, aby wspólnie wsłuchiwać się w konkretne potrzeby rodzin i pomagać sobie nawzajem w inicjowaniu procesów koniecznych dla odnowy przepowiadania Kościoła.

Pytanie, jakie sobie stawiacie – „W jakim punkcie znajdujemy się w kwestii stosowania Amoris laetitia?” – pragnie pobudzić do dokonania owocnego rozeznania kościelnego na temat stylu i celu duszpasterstwa rodzin w perspektywie nowej ewangelizacji. Adhortacja „Amoris laetitia” jest owocem pogłębionej refleksji synodalnej na temat małżeństwa i rodziny i jako taka wymaga cierpliwej pracy wdrażania i misyjnego nawrócenia. Forum to jest kontynuacją drogi synodalnej, która musi być w stanie przybrać konkretną formę w Kościołach lokalnych i która wymaga współpracy, podziału odpowiedzialności, zdolności do rozeznawania i dyspozycyjności, aby być blisko rodzin.

Wobec trudności spowodowanych przez pandemię, która „niszczy rodzinę i jej intymną wspólnotę życia i miłości” [1], rodzina jest dziś bardziej niż kiedykolwiek znakiem czasu, a Kościół jest wezwany przede wszystkim do aktywnego wsłuchiwania się w rodziny, a jednocześnie do włączenia ich jako podmiotów troski duszpasterskiej. Należy odrzucić „głoszenie czysto teoretyczne i wyizolowane od rzeczywistych problemów ludzi” [2], a także przekonanie, że ewangelizacja jest zarezerwowana dla elity duszpasterskiej. Każdy ochrzczony „jest aktywnym podmiotem ewangelizacji”[3]. Aby nieść miłość Boga rodzinom i ludziom młodym, którzy będą budować rodziny jutra, potrzebujemy pomocy samych rodzin, ich konkretnego doświadczenia życia i komunii. Potrzebujemy małżonków obok duszpasterzy, aby szli z innymi rodzinami, aby pomagali słabszym, aby głosili, że także w trudnościach Chrystus uobecnia się w sakramencie małżeństwa, aby obdarzać czułością, cierpliwością i nadzieją wszystkich, w każdej sytuacji życiowej.

Jak ważne jest, aby ludzie młodzi mogli na własne oczy zobaczyć miłość Chrystusa żywą i obecną w miłości małżeństw, które swoim konkretnym życiem świadczą, że miłość na zawsze jest możliwa!

Tak jak małżeństwo Akwili i Pryscylli było cennymi współpracownikami Pawła w jego misji, tak również dzisiaj wiele małżeństw, a nawet całych rodzin z dziećmi [4] może stać się prawomocnymi świadkami, aby towarzyszyć innym rodzinom, tworzyć wspólnotę, zasiewać ziarno komunii wśród ludów, które otrzymują pierwszą ewangelizację, przyczyniając się w sposób decydujący do głoszenia kerygmatu.

Małżeństwo, podobnie jak kapłaństwo, ma „bezpośredni cel budowania Ludu Bożego” [5] i powierza małżonkom szczególną misję w budowaniu Kościoła. Rodzina jest „Kościołem domowym” [6], miejscem, w którym działa sakramentalna obecność Chrystusa między małżonkami oraz między rodzicami i dziećmi. W tym sensie „miłość przeżywana w rodzinach jest nieustanną mocą dla życia Kościoła” [7], stale ubogacaną przez życie wszystkich Kościołów domowych. Dlatego na mocy sakramentu małżeństwa każda rodzina staje się ze wszech miar dobrem dla Kościoła [8].

Współodpowiedzialność za misję wzywa zatem małżonków i szafarzy święceń, zwłaszcza biskupów, do owocnej współpracy w trosce i opiece nad Kościołami domowymi. Dlatego my, pasterze, musimy pozwolić się oświecić Duchowi Świętemu, aby to zbawcze przepowiadanie mogło być realizowane przez małżeństwa, które często są, są gotowe, ale nie zostają wzywane [9]. Jeśli natomiast je wezwiemy, wezwiemy je do współpracy z nami, jeśli damy im przestrzeń, będą mogły wnieść swój wkład w budowę tkanki kościelnej. Podobnie jak wątek i osnowa męskości i kobiecości, wzajemnie się uzupełniając, tworzą gobelin rodziny, tak też sakramenty święceń i małżeństwa są niezbędne do budowania Kościoła jako „rodziny rodzin”. W ten sposób będziemy mogli prowadzić duszpasterstwo rodzin, w którym w pełni będzie się wyrażał duch komunii kościelnej. Ta jedność bowiem „jest […] jednością „organiczną”, analogiczną do jedności żywego i sprawnego ciała. […], odznacza się ona w istocie współistnieniem wielorakich powołań i stanów”[10].

Zachęcam was zatem do ponownego sięgnięcia po Amoris laetitia, aby wśród wskazanych w niej priorytetów duszpasterskich wyłonić te, które najbardziej odpowiadają konkretnym potrzebom każdego Kościoła lokalnego, i aby je realizować z kreatywnością i misyjnym zapałem. W czasie pandemii Pan dał nam okazję do ponownego przemyślenia nie tylko potrzeb i priorytetów, ale także stylu i sposobu, w jaki planujemy i realizujemy nasze zaangażowanie duszpasterskie. W ślad za programową wartością Evangelii gaudium i konkretnym programem duszpasterskim nakreślonym przez Amoris laetitia dla duszpasterstwa rodzin, „mam nadzieję, że wszystkie wspólnoty znajdą sposób na podjęcie odpowiednich kroków, aby podążać drogą duszpasterskiego i misyjnego nawrócenia, które nie może pozostawić rzeczy w takim stanie, w jakim są” [11].

Należy podjąć szczególny wysiłek formacji świeckich, a w szczególności małżonków i rodzin, aby lepiej zrozumieli znaczenie swego zaangażowania kościelnego, to znaczy znaczenie misji, która wynika z bycia małżonkami i rodzinami. Wiele rodzin nie zdaje sobie sprawy z tego, jak wielki dar otrzymały w sakramencie, będącym skutecznym znakiem obecności Chrystusa, który towarzyszy każdej chwili ich życia. Kiedy rodzina w pełni odkrywa ten dar, odczuwa pragnienie dzielenia się nim z innymi rodzinami, ponieważ radość ze spotkania z Panem dąży do rozprzestrzeniania się i rodzi inną komunię, jest naturalnie misyjna[12].

Droga, którą przebyły zgromadzenia synodalne poświęcone rodzinie, pomogła Kościołowi wydobyć na światło dzienne tak wiele konkretnych wyzwań, których doświadczają rodziny: naciski ideologiczne, które utrudniają procesy wychowawcze, problemy relacyjne, ubóstwo materialne i duchowe, a w istocie tak wielka samotność wynikająca z trudności w dostrzeganiu Boga w swoim życiu. Niektóre z tych wyzwań są jeszcze trudne do zrealizowania i wymagają odnowionego impulsu duszpasterskiego w niektórych szczególnych dziedzinach: myślę tu o przygotowaniu do małżeństwa, towarzyszeniu młodym małżeństwom, edukacji, trosce o osoby starsze, bliskości z rodzinami zranionymi lub z tymi, którzy w nowym związku pragną w pełni przeżywać doświadczenie chrześcijańskie.

Mam zatem nadzieję, że te dni pracy będą dobrą okazją do wymiany myśli i doświadczeń duszpasterskich, a także do stworzenia sieci, która w komplementarności powołań i stanów życia, w duchu współpracy i komunii kościelnej, będzie mogła głosić Ewangelię rodziny w sposób najbardziej skuteczny, odpowiadając na znaki czasu.

Powierzam was wstawiennictwu Najświętszej Maryi Panny i św. Józefa, aby łaska Boża uczyniła owocnym wasze zaangażowanie dla dobra rodzin dnia dzisiejszego i jutra. Błogosławię was i życzę wam wszystkiego dobrego w waszej pracy i proszę was, byście modlili się za mnie. Dziękuję.

___________________________

1] Adhortacja apostolska Amoris laetitia (zwana dalej AL), 19.

[2] AL, 201.

[3] Adhortacja apostolska. Evangelii gaudium (24 listopada 2013), 120.

4] Por. św. Jan Paweł II, Adhortacja apostolska, Familiaris consortio (22 listopada 1981), 50.

5] Katechizm Kościoła Katolickiego, n. 1534.

6] Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna. Lumen gentium, 11.

[7] AL, 88.

[8] Por. tamże, 87.

[8] Przemówienie do Trybunału Roty Rzymskiej, 25 stycznia 2020 r.; w: „L’Osservatore Romano” wyd. pl. n. 2-3/(420)2020, s. 11 nn.

10] Św. Jan Paweł II, Adhortacja apostolska, Christifideles laici (30 grudnia 1988), 20.

[11] Adhortacja apostolska. Evangelii gaudium, 25.

[12] Por. tamże, 23.

st