Droga św. Jakuba – kolejny rekord liczby pielgrzymów

Drogą św. Jakuba przeszła w 2019 roku rekordowa liczba pielgrzymów. Biuro pielgrzymkowe poinformowało, że w mijającym roku 344 828 pielgrzymów otrzymało certyfikat potwierdzający, iż przybyli do grobu Jakuba Apostoła w Santiago de Compostela. Jest to liczba najwyższa z dotychczasowych.

Aby otrzymać zaświadczenie (Certificado de Distancia), należy w książeczce pielgrzyma otrzymać pieczątki potwierdzające, że co najmniej 100 ostatnich kilometrów pielgrzymki do Santiago odbyło się pieszo lub ostatnie 200 kilometrów rowerem. Ostatnie rekordy odnotowano w latach 2018 (327 378) i 2017 (301 036). Dla porównania: przed 10 laty, w 2009 roku, liczba pątników była mniejsza o więcej niż połowę tegorocznej i wyniosła 145 877 osób, a w 2005 – było ich tylko 93 924.

Upalne lato w obecnym roku rekordowym spowodowało, że miasto świętego Apostoła „pękało w szwach”. Do Santiago de Compostela przybywało średnio dwa tysiące pielgrzymów dziennie. Zaskoczeniem dla biura pielgrzymkowego był listopad, gdy odnotowano ponad 8 tys. pątników. W przeszłości, ze względu na pogodę, liczby te były znacznie niższe. Także w grudniu do grobu św. Jakuba przybywa po kilkadziesiąt osób dziennie. Inną znamienną cechą, w okresie od kwietnia do października bieżącego roku, był fakt, że dyplom pielgrzyma otrzymywało więcej kobiet niż mężczyzn.

Najbardziej uczęszczane drogi pielgrzymkowe w tym roku, to – po raz kolejny – tzw. „droga francuska” (Camino Francés), prowadząca przez Pireneje, Pamplonę, Borgos i Leon. Coraz mniej pątników rejestruje „droga wzdłuż wybrzeża” przez północną Hiszpanię i „droga portugalska”. Poza oficjalnie zgłoszonymi pielgrzymami, którzy otrzymali dokument przebycia Drogi św. Jakuba, do Santiago de Compostela przybywa rocznie ok. miliona turystów z całego świata.

Pielgrzymki Drogą św. Jakuba stanowią dla Hiszpanii ważny wymiar gospodarczy. Nowe „rekordowy rok” potwierdził, że Droga św. Jakuba jest z pewnością najbardziej znanym chrześcijańskim szlakiem pielgrzymkowym.

W tym roku wielu turystów było rozczarowanych rusztowaniami we wnętrzu katedry w Santiago de Compostela. Powodem tego jest renowacja świątyni w ramach przygotowań do uroczystość 2021 roku, kiedy będzie obchodzony Rok św. Jakuba.

Droga św. Jakuba, czyli Camino de Santiago, jest europejskim szlakiem pielgrzymkowym, prowadzącym do katedry w Santiago de Compostela w Galicji w północno-zachodniej Hiszpanii. Od IX wieku szlak ten wiedzie pielgrzymów od krajów bałtyckich przez Polskę, Niemcy, Szwajcarię i Francję do grobu św. Apostoła Jakuba (Większego) w hiszpańskim Santiago de Compostela. W tamtejszej katedrze ma znajdować się jego ciało. Nie ma jednej trasy pielgrzymki – uczestnicy mogą dotrzeć do celu jednym z wielu szlaków. Droga oznaczona jest muszlą św. Jakuba, która jest także symbolem pielgrzymów.

Jest to jeden z najważniejszych chrześcijańskich szlaków pielgrzymkowych, obok dróg do Rzymu i Jerozolimy. Według legendy, ciało św. Jakuba przewieziono łodzią do północnej Hiszpanii, gdzie pochowano je w miejscu, w którym dziś istnieje Santiago de Compostela. Od hiszpańskiej postaci imienia apostoła – Santiago (od Santus Iacopus) i od miejsca, w którym złożono szczątki – Campus Stellae (Pole Gwiazdy) – pochodzi współczesna nazwa miasta.

Przybycie pierwszego udokumentowanego pielgrzyma – biskupa francuskiej diecezji Le Puy, Godescalco – datuje się na rok 950, ale ślady pielgrzymek z IX w. istnieją na monetach Karola Wielkiego. Jednakże największe nasilenie ruchu pątniczego przypada na wieki XII-XIV. W XII w. dokument papieski uznał Compostelę za trzecie po Jerozolimie i Rzymie miejsce święte chrześcijaństwa. Wówczas też pojawiła się nowa terminologia: pątnika udającego się do Santiago zaczęto nazywać peregrino w odróżnieniu od romeros, którzy wędrowali do Rzymu i od palmeros, pielgrzymujących do Jerozolimy.

O ogromnej roli pielgrzymek po Camino świadczą słowa Johanna Wolfganga Goethego, że „drogi św. Jakuba ukształtowały Europę”. Po rewolucji francuskiej znaczenie pielgrzymek wyraźnie spadło i dopiero od końca lat osiemdziesiątych XX w. szlak znowu zaczął przyciągać coraz większą liczbę pielgrzymów z całego świata. W ostatnich latach Droga św. Jakuba cieszy się ogromnym zainteresowaniem. Obok motywów religijnych dużą rolę odgrywają też względy turystyczne i sportowe. Pielgrzymi, którzy zebrali pieczątki ze schronisk na ostatnim, stukilometrowym odcinku pielgrzymki pieszej bądź konnej lub przemierzyli ostatnie 200 km na rowerze, otrzymują certyfikat pielgrzymi. W 2013 roku dokument taki uzyskało 215 tysięcy pielgrzymów.

Dwukrotnie w Santiago był papież Jan Paweł II najpierw 9 listopada 1982, na zakończenie swej pierwszej podróży do Hiszpanii, a następnie w dniach 19-20 sierpnia 1989, gdy w Santiago odbywał się IV Światowy Dzień Młodzieży. To wtedy ponad półkilometrowy odcinek papież przeszedł pieszo, jako zwykły pątnik, ubrany w tradycyjną dla tego miejsca pelerynę i kapelusz, ozdobione muszelkami. W dniach 6-7 listopada 2010 w Santiago de Compostela modlił się jego następca, Benedykt XVI.

Po pierwszej wizycie Jana Pawła II w tym miejscu w 1982 Rada Europy uznała Camino de Santiago za drogę ważną dla kultury kontynentu i zaapelowała o odtwarzanie i utrzymywanie dawnych szlaków pątniczych. Droga św. Jakuba została ogłoszona pierwszym Europejskim Szlakiem Kulturowym Rady Europy w październiku 1987 r., a sześć lat później wpisano ją na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO.