Drohiczyn: konferencja „Chrzest Polski w kulturze narodowej” w Drohiczynie

Sesję popularno – naukową zatytułowaną "Chrzest Polski w kulturze narodowej" zorganizowało w Podlaskim Centrum Dialogu w Drohiczynie, Stowarzyszenie Podlaskie Dziedzictwo Kultury.

Na początku konferencji Alina Simanowicz, przypomniała, że Stowarzyszenie Podlaskie Dziedzictwo Kultury zrzesza ludzi kultury działając na rzecz kształtowania i wzmacniania tożsamości historyczno – kulturowej Podlasia oraz integracji środowisk kultury w diecezji drohiczyńskiej i w regionie historycznego Podlasia. Funkcjonuje ono w oparciu o naukę Kościoła katolickiego oraz wspiera inicjatywy kulturalne i artystyczne. Inspiratorem jego powstania i duchowym opiekunem jest natomiast senior ks. bp Antoni Dydycz.

Rozpoczynając spotkanie, biskup drohiczyński Tadeusz Pikus przypomniał, że działalność człowieka obejmuje działania w zakresie cywilizacji, kultury i religii. Człowiek funkcjonuje jak połączenie anioła i zwierzęcia, czyli ducha i fizyczności, zaś tylko człowiek tworzy kulturę. Wskazał także na związki religii i kultury, które przenikają się. Religia ma jednak wyższy – nadprzyrodzony cel, a kultura chociaż niczego nie dodaje Bogu, to dodaje nam, prowadząc do Boga.

Senior ks. bp Antoni Dydycz w referacie zatytułowanym: „Początki chrześcijaństwa w Polsce”, przypomniał, że 1050 lat temu furtką do chrześcijaństwa na ziemiach Polan stały się Czechy, a chrześcijaństwo dotarło do nas przez miłość Mieszka do Dobrawy, dlatego przychodziło ono bez zewnętrznych oporów. Ksiądz biskup pokreślił również, że nie było ono przyjmowane na zasadzie czystej recepcji od innych, ale twórczego działania kulturowego, co przez wieki skutkowało dynamizmem, a kolejne pokolenia i władcy, pomimo licznych swoich słabości, zabiegali o chrześcijańską tożsamość. Podkreślił także wielką rolę świętych z początków chrześcijaństwa w Polsce, które promieniowało na inne narody, a cywilizacja w różnych dziedzinach, zrodziła się na chrześcijaństwie.

Ks. dr Zenon Czumaj dyrektor Muzeum i Archiwum Diecezjalnego, mówiąc o rozwoju chrześcijaństwa na Podlasiu, przypomniał, że był to teren osadników polskich i ruskich, gdzie splatały się wpływy kulturowe wschodnie i zachodnie. Chrześcijaństwo docierało tam powoli od XI wieku, najpierw przez misjonarzy, wśród których wymienia się św. Brunona z Kwerfurtu, następnie przez osadnictwo bractw rycerskich i zakładanie osad, a od XIV wieku przez pierwsze struktury parafialne, zarówno obrządku łacińskiego, do których można zaliczyć: Drohiczyn, Sokołów Podlaski Węgrów, Perlejewo, Kożuchówek, czy Mielnik, jak też obrządku wschodniego, zjednoczonych w większości z Rzymem, takich jak Bielsk Podlaski, czy Drohiczyn, gdzie już w XIII wieku miała miejsce koronacja króla Rusi Halickiej Daniela Romanowicza przez legata papieskiego.

Od XV wieku tereny Podlasia należały do łacińskiej diecezji łuckiej, a następnie do wileńskiej i kijowskiej oraz brzeskiej i włodzimierskiej obrządku wschodniego. Powstała wówczas sieć parafii, zachowała się w większości do XIX wieku. Ks. Czumaj powiedział również, że obecnie największa część historycznego Podlasia znajduje się w diecezji drohiczyńskiej, a mniejsze jego fragmenty w diecezjach: siedleckiej, białostockiej i łomżyńskiej. Na terenie Podlasia urodziło się 20 osób wyniesionych na ołtarze, a 30 miało z nim związek, pracując tutaj lub umierając.

Sławomir Szyller z Warszawy zaprezentował zebranym najcenniejsze rękopisy pierwszych wieków chrześcijaństwa w Polsce ze zbiorów Biblioteki Narodowej, w których jest mowa o przyjęciu chrztu przez Mieszka i znaczeniu tego wydarzenia oraz historii Kościoła, pieśniach i liturgii tamtego czasu. Ukazał takie zabytki jak: „Roczniki świętokrzyskie”, „Kroniką polską” Galla Anonima, „Kronikę" Wincentego Kadłubka z komentarzem Jana z Dąbrówki na temat chrztu Mieszka, „ Bogurodzicę”, „Psałterz floriański”, „Sakramentarz tyniecki” oraz „Katalog arcybiskupów gnieźnieńskich i biskupów krakowskich” Jana Długosza.

Zabytkowe teksty wraz z tłumaczeniem można było także obejrzeć na wystawie zatytułowanej: „Kronikarze piszą – Chrzest Polski”.

Dorota Pikula kustosz Muzeum Diecezjalnego w Siedlcach zaprezentowała natomiast wykład: „Chrzest Polski w malarstwie Jana Matejki”, podczas którego ukazała pamiątki z czasów Mieszka i Dobrawy oraz ich portrety, autorstwa tego wielkiego malarza. Wyjaśniła również bogatą symbolikę chrześcijańskiej nadziei zawartą w jego obrazie zatytułowanym: „Zaprowadzanie Chrześcijaństwa Roku Pańskiego 965 ”, na którym ukazał on postacie Mieszka i Dobrawy oraz innych osób związanych z przyjęciem chrześcijaństwa.

Na zakończenie sesji wystąpił chór seniora „Jesień” oraz była możliwość zwiedzenia Muzeum Diecezjalnego w Drohiczynie.