Drohiczyn: konferencja o 25-leciu istnienia diecezji

W ramach obchodów 25 rocznicy powołania do istnienia diecezji drohiczyńskiej w poniedziałek, 6 czerwca, w auli Wyższego Seminarium Duchownego w Drohiczynie odbyła się konferencja naukowa poświęcona historii Kościoła na ziemiach obecnej diecezji drohiczyńskiej.

Obrady rozpoczął jubileuszową modlitwą oraz wprowadzeniem w istotę zagadnienia rektora WSD w Drohiczynie ks. prof. dr hab. Tadeusz Syczewski.

Referat na temat: „Powstanie sieci parafialnej od XV – XVII wieku na terenie diecezji drohiczyńskiej” wygłosił historyk dr Tomasz Jaszczołt. Ukazał w nim obraz tworzonych pierwszych świątyń na tych terenach w wieku XII i XIII oraz tworzenie sieci parafialnych po Unii Polsko – Litewskiej. Przypomniał, że w Średniowieczu parafie liczyły od kilku do kilkunastu wsi i utrzymywali je właściciele ziemscy. Od XIII wieku powstawały przy nich także szkoły, szpitale i przytułki. Pełniły one też role pierwotnej administracji państwowej, w których istniały rejestry podatkowe i sądowe. Od XIV wieku teren obecnej diecezji drohiczyńskiej należał do diecezji włodzimierskiej, łuckiej, płockiej i poznańskiej. Do XVII wieku powstała także większość, bo 52 z 98 istniejących obecnie na tym terenie parafii. Najstarsze z nich to parafie w Liwie i Drohiczynie. Po tym okresie, w związku w zaborami ziem polskich, parafie katolickie raczej likwidowano lub przemieniano na prawosławne i protestanckie, niż tworzono nowe. Powstawanie kolejnych parafii i odradzanie się starych nastąpiło dopiero po 1918 roku w strukturach nowych diecezji.

Tegoroczny neoprezbiter ks. mgr Paweł Koc w swoi referacie zatytułowanym: „Ekumeniczna wizyta Jana Pawła II w Drohiczynie i jej pamiątka – Dzień Podlasia”, przybliżył to najważniejsze wydarzenie z 25 lat istnienia diecezji drohiczyńskiej.

Przypomniał on słowa ks. bp. Antoniego Dydycza, dzięki któremu wizyta apostolska św. Jana Pawła II w Drohiczynie, nazywana drugim Zjazdem Drohiczyńskim doszła do skutku.

Prelegent przypomniał, że celem spotkania św. Jana Pawła II w Drohiczynie było nabożeństwo ekumeniczne. Przypomniał także historyczne znaczenie tego miasta. Drohiczyn był bowiem przez wiele lat stolicą województwa podlaskiego, religijnym centrum regionu, gdzie swoje siedziby miały liczne zakony. Podzielił on wielokrotnie tragiczne losy Rzeczypospolitej. W 1950 roku znalazła w nim także siedzibę tymczasowa stolica administratora apostolskiego diecezji pińskiej. Większa jej część znalazła się po stronie ZSSR, a obecna katedra drohiczyńska była przez te lata prokatedrą diecezji pińskiej.

Wspomniał on przygotowanie do ekumenicznego nabożeństwa, na które zostali zaproszeni, nie tylko przedstawiciele Kościołów chrześcijańskich, ale także wyznawcy judaizmu i islamu. W trakcie nabożeństwa oprócz przesłania św. Jana Pawła II, głos zabrali również ks. bp Antoni Dydycz i zwierzchnik Cerkwi prawosławnej w Polsce abp Sawa. Znaczącym elementem była także wspólna modlitwa oraz przekazanie znaku pokoju.

Św. Jan Paweł II nawiedził również katedrą drohiczyńską, a po jego odjeździe była celebrowane dziękczynne Eucharystia, której przewodniczył ks. kard. Kazimierz Świątek metropolita mińsko–mohylewski i administrator apostolski diecezji pińskiej na Białorusi. Po chodna tamtego wydarzenia było ustanowienie Dnia Podlasia, obchodzonego w kolejne jego rocznice. Jako święto o charakterze religijno–kulturalnym zastało zatwierdzone przez Sejmiki Samorządowe województw podlaskiego, mazowieckiego i lubelskiego i ogłoszone 10 czerwca 2006 roku w Drohiczynie przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego. W 2009 roku został tez usypany Kopiec Pamięci, zwieńczony metalową replika pękniętego krzyża przypominający symbol spotkania ekumenicznego ze św. Janem Pawłem II. Został on umieszczony także na fladze i sztandarze diecezji oraz jako podstawa odznaczenia duchownych w postaci Papieskiego Krzyża Diecezji Drohiczyńskiej.

Ks. dr Zenon Czumaj w referacie zatytułowanym: „Diecezja drohiczyńska. Ćwierć wieku dziejów Kościoła lokalnego (1991-2016)” przypomniał najważniejsze fakty z minionych 25 lat, które złożyły się na obecny wizerunek diecezji. Przypomniał, że powołanie zarówno diecezji białostockiej, jak też drohiczyńskiej w 1991 roku, uprzedziło reformę administracyjną Kościoła w Polsce, która została dokonana 25 marca 1992 roku. Powodem takiej decyzji św. Jana Pawła II, którą spisał odręcznie o odczytał 5 czerwca w Białymstoku było powstanie po upadku ZSSR na Litwie i Białorusi samodzielnych diecezji. Powiedział o wówczas: „Ustanawiam dziś (… ) w tym rejonie Polski: diecezję drohiczyńską – ze stolicą w Drohiczynie – obejmującą teren tej części diecezji pińskiej, który znajduje się w obecnych granicach Rzeczypospolitej Polskiej. Biskupa Władysława Jędruszuka – dotychczasowego administratora apostolskiego – mianuję biskupem diecezji drohiczyńskiej. Kościół Przenajświętszej Trójcy w Drohiczynie staje się katedrą biskupa i diecezji”.

W chwili powstania diecezja drohiczyńska liczyła 38 parafii i 4 rektoraty oraz około 100 tysięcy wiernych. W 1992 roku została ona powiększona o 48 parafii z diecezji siedleckiej, zamieszkałych przez około 130 tysięcy wiernych. Obecnie jest ona nadal, najmniejszą pod względem ilości wiernych, diecezją w Polsce. W czasie 25 lat powstały także nowe parafie, w 1995 roku została zmieniona struktura podziału dekanatów, powołano do istnienia kurię diecezjalną, wikariuszy generalnych, sąd biskupi, kapituły – katedralną w Drohiczynie i kolegiackie w Węgrowie i Bielsku Podlaskim, Wyższe Seminarium Duchowne, kontynuujące tradycje seminarium pińskiego, które zostało umieszczone w nowym budynku. Odbył się także I Synod Diecezji Drohiczyńskiej, po raz pierwszy wyruszyła Drohiczyńska Pielgrzymka Piesza na Jasną Górę, zorganizowano odbywające się cyklicznie kongresy, festiwale i spotkania.

Ukazując liczne powody do radości z minionych 25 lat, powiedział również o bolesnych sprawach, takich jak morderstwo ks. Tadeusza Krakówki, niewierności, czy apostazje, które jednak nie mogą zasłonić o wiele większego dobra. Ks. Czumaj zaprezentował również wystawę, która została przygotowana w drohiczyńskim seminarium przez alumnów, ukazująca najważniejsze wydarzenia w diecezji drohiczyńskiej.

Po referatach odbyła się też część dyskusyjna.