Dyrektor Muzeum Auschwitz-Birkenau Kawalerem Legii Honorowej

Dyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, historyk Piotr Cywiński został odznaczony orderem Kawalera Legii Honorowej, najwyższym francuskim odznaczeniem. Uroczystość odbyła się w czwartek 17 stycznia w siedzibie Ambasady Francji w Polsce.

Piotra Cywińskiego uhonorowano za jego wkład i wyjątkowe zaangażowanie na rzecz zachowania i szerzenia pamięci o ofiarach obozu zagłady Auschwitz-Birkenau.

Odznaczenie wręczył Pierre Lévy, ambasador Francji w Polsce. W swoim przemówieniu podkreślił, że Piotr Cywiński pełni jako dyrektor Muzeum Auschwitz-Birkenau misję, która staje się coraz bardziej wymagająca w obliczu stopniowego odchodzenia Ocalałych, którzy mogą świadczyć o okropieństwie Holokaustu. – Historia pomału się zaciera, gdy przeważać mogą zapomnienie, ignorancja, obojętność czy negacja. Nie pozwólmy, by pojawiła się pustka intelektualna, w której rodzi się zło – mówił ambasador Francji.

„Stąd tak ważne jest, by wsłuchiwać się w świadectwa ostatnich Ocalałych, pozwolić historyko swobodnie pracować i sprzyjać prowadzeniu badań” – podkreślił Pierre Lévy.

Jak zaznaczył, nadanie Piotrowi Cywińskiemu najwyższego francuskiego orderu ma „wzniosłą i piękną wymowę”. – Republika Francuska w pełni utożsamia się z pana zaangażowaniem. Walka z rasizmem, antysemityzmem, ksenofobią zajmuje centralne miejsce pośród wartości we Francji cenionych na równi z walką o prawa człowieka i wolną Europę – dodał ambasador.

Piotr Cywiński zaznaczył, że przyznane mu odznaczenie jest dla niego szczególnie ważne, gdyż w przeszłości Francja udzieliła jemu i jego rodzinie gościny w trudnym dla Polski czasie. – Były to ciężkie lata 80., gdy zmieniało się oblicze Europy. Upadał komunizm i obserwowanie tego upadku we francuskiej prasie było dla takiego dorastającego nastolatka jak ja bardzo dużą szkołą, którą po latach naprawdę doceniam – powiedział.

Zaznaczył, że nadanie mu odznaczenia przypada w dzień dla niego szczególny, ponieważ 17 stycznia obchodzony jest Dzień Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce. – To jest bardzo wzruszające, choć wcale tego nie planowaliśmy. Francja często jest postrzegana jako kraj nie tylko laicki, ale i bardzo zlaicyzowany. Nie do końca tak jest. Jest to kraj, który po wojnie stworzył wiele spośród najbardziej prężnych ruchów chrześcijańskich, jak Chemin Neuf, Emmanuel czy Taize – dodał Cywiński.

List z gratulacjami dla Piotra Cywińskiego, podkreślając m.in. jego rolę w budowaniu znaczenia kierowanej przez niego placówki muzealnej, przesłał minister nauki i szkolnictwa wyższego, wicepremier Jarosław Gowin.

W uroczystości wzięli udział przedstawiciele korpusu dyplomatycznego, w tym ambasad RFN i Izraela, przedstawiciele Muzeum Pamięci Shoah w Paryżu, Żydowskiego Instytutu Historycznego i Muzeum POLIN w Warszawie.

Order Kawalera Legii Honorowej jest najwyższym francuskim odznaczeniem. Został ustanowiony w 1802 r. przez Napoleona Bonaparte i przyznawany jest w uznaniu zasług tym osobom, które z przykładnym zaangażowaniem działają na rzecz promowania Francji oraz szerzenia wartości, których Francja broni i które propaguje w świecie.

Piotr M.A. Cywiński (ur. 1972) to doktor nauk humanistycznych, historyk mediewista, absolwent Uniwersytetu Marka Blocha w Strasburgu, Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk. Od września 2006 kieruje Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu.

W latach 1996-2000 wiceprezes, a w latach 2000-2010 prezes warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej. Od 1996 do dziś jest członkiem jego zarządu. Uczestnik dialogu polsko-żydowskiego i chrześcijańsko-żydowskiego, a także ukraińsko-polskiego i innych dialogów pogranicza. Absolwent „Międzynarodowej Szkoły Pogranicza dla Liderów Organizacji Kulturalnych, Edukacyjnych i Społecznych Działających na rzecz Regionów Wielokulturowych Europy Środkowo-Wschodniej”. Od 2002 członek Zespołu Episkopatu Polski ds. rozmów z Kościołem Grekokatolickim na Ukrainie. Od 2007 członek Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów. W 2008 mianowany Ambasadorem Międzynarodowego Roku Dialogu Międzykulturowego.

Szef akredytacji wizyty Jana Pawła II do Polski w 1999 r., następnie pełnomocnik zarządu Polskiej Agencji Informacyjnej. W latach 2000-2002 wicedyrektor Biura Wykonawczego Festiwalu „Europalia 2001 Polska”, potem szef działu projektów zagranicznych w Instytucie Adama Mickiewicza.

Współzałożyciel i do 2008 r. przewodniczący Forum Świętego Wojciecha, skupiającego kilkadziesiąt ruchów i stowarzyszeń chrześcijańskich pragnących razem działać na rzecz chrześcijańskiego wkładu w kształtującą się Europę. Współorganizator Zjazdów Gnieźnieńskich w latach 2003-2005 i 2007. W latach 2004-2008 wiceprezes (ds. Europy) Międzynarodowej Federacji Organizacji Intelektualistów Katolickich „Pax Romana”.

Członek Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej, a w latach 2000-2006 jej sekretarz. W latach 2005-2014 wiceprzewodniczący Rady Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście. W latach 2010-2016 członek Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. W latach 2009-2018 członek Rady do spraw Muzeów przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Mianowany przez Władysława Bartoszewskiego prezesem Fundacji Auschwitz-Birkenau, której jest współtwórcą.

W latach 2009-2017 członek Rady Powierniczej budowanego wówczas Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Członek Rady Fundacji na rzecz Maximilian-Kolbe-Werk, założonej przez Konferencję Episkopatu Niemiec. Od 2010 r. członek, a od 2011 członek zarządu Miejsca Pamięci Maison d’Izieu we Francji. W 2015 przyjęty na członka moskiewskiego „Memoriału”. W 2017 został przewodniczącym Rady Programowej Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie.

Autor wielu książek, wśród których najważniejsze to: „Epitafium… i inne spisane niepokoje”, pięć tomów z serii „Miejsce Prawdy”: „Początki Auschwitz w pamięci pierwszego transportu polskich więźniów politycznych”, „Zagłada w pamięci więźniów Sonderkommando”, „Marsz śmierci w pamięci ewakuowanych więźniów Auschwitz”, „Sny obozowe w pamięci ocalałych z Auschwitz” oraz „Rampa obozowa w pamięci Żydów deportowanych do Auschwitz”. Jest także współautorem wywiadu-rzeki z Władysławem Bartoszewskim „Mój Auschwitz”, kompendium „Auschwitz od A do Z. Ilustrowana historia obozu” oraz katalogu „Auschwitz Legacies”.