Dyskusja o stereotypach na temat Kościoła na Kiermaszu Wydawców Katolickich

O stereotypach dotyczących Kościoła i jakości powielającego je dziennikarstwa rozmawiali uczestnicy spotkania 21 listopada w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.

W trakcie XV Kiermaszu Wydawców Katolickich została zaprezentowana książka „Kościół – stereotypy, uprzedzenia, manipulacje” pod redakcją Marcina Przeciszewskiego, wydana przez lubelskie Wydawnictwo Gaudium.

Na książkę składa się 16 tekstów autorstwa redaktorów Katolickiej Agencji Informacyjnej. Jak zauważył prowadzący spotkanie ks. Leszek Surma z lubelskiej telewizji, raport wpisuje się w historię apologii Kościoła, który niemalże w każdym wieku stawał się przedmiotem oskarżeń, posądzeń i fałszywych recept.

Szef KAI i zarazem redaktor publikacji, Marcin Przeciszewski wyjaśnił, dlaczego książka ukazała się właśnie teraz. – Dotąd wydawało się nam, że wystarczy media po prostu rzetelnie informować o tym, co Kościół robi, co w nim się dzieje, i czego naucza. Jeśli spojrzymy na historię, to rzeczywiście zaczynaliśmy w momencie bardzo trudnego zderzenia Kościoła i mediów świeckich, ale wydawało się, że z każdym rokiem będzie lepiej – mówił. Tymczasem okazało się, że mniej więcej po 2005 roku zaczęło następować wyraźne załamanie, zaś obecną sytuację w mediach można określić jako bardzo poważny kryzys dziennikarstwa.

Prezes KAI przedstawił przyczyny tego kryzysu, wskazując na tabloidyzację rynku mediów w Polsce. – Media coraz bardziej opierają się na sprzedaży stereotypów, stereotypizacji ulega cały sposób przekazu, dotyczy to także życia politycznego. Mamy taki czas, że zanika etos i pojęcie misji pracy dziennikarskiej. Szczególnie mocno uderza to w Kościół – zauważył.

Zwrócił też uwagę na pojawienie się siły ideologicznej w postaci nowej radykalnej lewicy. – Przez te kręgi Kościół postrzegany jest jako główny przeciwnik ideologiczny, bo przekazuje zupełnie inny obraz świata. Metoda polega na podważaniu autorytetu Kościoła, przedstawianiu go jako instytucji bogatej, wewnętrznie zdeprawowanej moralnie, zainteresowanej wyłącznie własnymi interesami, próbującej wykorzystać państwowe pieniądze na własne cele, nie zainteresowanej losem ubogich, nie mającej żadnej koncepcji działania i pozostającej bez przywódcy. To jest obraz Kościoła inspirowany głównie przez media i lewicowe kręgi i świetnie się sprzedający – dodał.

W tej sytuacji, zaznaczył Przeciszewski, potrzebna była publikacja nie tyle podejmująca polemikę, ile odpowiadająca na te stereotypy w sposób merytoryczny, źródłowy.

Adresatami książki są dziennikarze zajmujący się Kościołem, może być także cenną pomocą dla katechetów, duszpasterzy, liderów ruchów katolickich.

Agnieszka Oleszczuk z Wydawnictwa Gaudium dodała, że jej zdaniem książkę można polecić wszystkim, „którzy czują się Kościołem”. – Świadomość bycia Kościołem wśród katolików jest nikła, także świadomość nauczania Kościoła. Książka daje w pigułce odpowiedzi na pytania, z którymi spotykamy się ciągle – zaznaczyła.

Ks. Surma zastanawiał się, skąd w dobie katechezy w wymiarze dwóch godzin tygodniowo, a także szerokiego dostępu do prasy i książki katolickiej ignorancja wśród wiernych? Na pytanie, dlaczego kolporterami stereotypów są sami katolicy, spróbował odpowiedzieć Marcin Przeciszewski. Zauważył, że mimo upływu niemal 50 lat nie udało się wdrożyć podstawowej prawdy przypomnianej przez Sobór Watykański II: że być chrześcijaninem to znaczy uczestniczyć w misji apostolskiej Kościoła i że każdy człowiek jest do tej misji powołany w tym samym stopniu co kapłan, tylko inaczej. Dlatego jego zdaniem potrzebna jest generalna rewolucja w rozumieniu Kościoła przez ogół członków, czyli świeckich.

W spotkaniu promocyjnym wziął udział także ks. Roman Szpakowski SDB, prezes Stowarzyszenia Wydawców Katolickich, który podkreślił, że w tym roku impreza od pierwszego dnia przyciągnęła licznych uczestników z miasta, oprócz zawsze obecnych studentów i pracowników uniwersyteckich.