Dzień Islamu w Kościele katolickim w Polsce

Pod hasłem „Chrześcijanie i muzułmanie: dzieląc radości i smutki” 26 stycznia 2023 roku obchodzony będzie XXII Dzień Islamu w Kościele katolickim w Polsce. Podczas centralnych obchodów, które odbędą się w Warszawie, przedstawiciele obydwu religii czytać będą Biblię i Koran, modlić się i dyskutować. Inicjatywa polskiego Episkopatu o ustanowieniu Dnia Islamu jest pionierską w skali światowej.

Obok polskich muzułmanów, w wydarzeniu organizowanym na terenie jezuickiego Collegium Bobolanum, wezmą udział także ambasadorowie państw muzułmańskich akredytowani w Polsce. Gospodarzem spotkania będzie bp Henryk Ciereszko, przewodniczący Komitetu KEP ds. Dialogu z Religiami Niechrześcijańskimi i Delegat KEP ds. Dialogu Katolików i Muzułmanów.

Tradycyjnie już, spotkanie rozpocznie się przy dźwiękach muzyki Orientu. Po odczytaniu fragmentów Ksiąg Świętych – Biblii i Koranu nastąpi dwugłos chrześcijańsko-muzułmański nawiązujący do hasła tegorocznych obchodów. Następnie muzułmanie wzniosą modlitwę spontaniczną – „Dua”, natomiast chrześcijańską modlitwę wiernych zakończy odmówienie „Ojcze nasz”, po czym uczestnicy spotkania przekażą sobie nawzajem znak pokoju. Całość zwieńczy agapa – wspólny posiłek chrześcijan i muzułmanów.

Dzień Islamu, obchodzony tradycyjnie po zakończeniu Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan, nawiązuje do tematu orędzia Papieskiej Rady ds. Dialogu Międzyreligijnego, kierowanego do wyznawców islamu na zakończenie muzułmańskiego miesiąca postu, ramadanu. Tematyka tegorocznego koncentrowała się wokół słów „Chrześcijanie i muzułmanie: dzieląc radości i smutki”.

„Do wspólnie przeżywanych radości należą narodziny dziecka, wyzdrowienie z choroby, sukcesy na studiach w pracy czy w przedsięwzięciach finansowych, bezpieczny powrót z podróży i z pewnością wiele innych – czytamy w orędziu. – Dla osób wierzących jest jeszcze jedna szczególna okazja do radości: świętowanie ważnych świąt religijnych. Kiedy odwiedzamy wówczas naszych przyjaciół i sąsiadów innej religii lub składamy im życzenia, dzielimy ich radość bez konieczności przyjmowania religijnego wymiaru świętowanej tej okazji za własny”.

Przeżywane smutki to, przede wszystkim, śmierć bliskiej osoby, choroba członka rodziny, utrata pracy, niepowodzenie w projekcie lub biznesie, kryzys w rodzinie skutkujący nieraz jej rozpadem – głosi orędzie. Dokument podpisał kard. Miguel Ángel Ayuso Guixot, M.C.C.I., przewodniczący Papieskiej Rady ds. Dialogu Międzyreligijnego.

Idea dialogu chrześcijan i muzułmanów w Polsce, obecna wyraźniej pod koniec XX w., nawiązuje do ponad trzechsetletniej tradycji obecności muzułmanów i tolerancyjnej postawy ludności chrześcijańskiej wobec nich.

Pod koniec ubiegłego stulecia odbywało się wiele spotkań międzyreligijnych z udziałem wyznawców islamu.

Dzień Islamu w Kościele katolickim w Polsce obchodzony jest od 2001 r. z inicjatywy Rady Wspólnej Katolików i Muzułmanów zaaprobowanej przez Konferencję Episkopatu Polski. Organizację tego wydarzenia Episkopat powierzył Komitetowi ds. Dialogu z Religiami Niechrześcijańskimi Konferencji Episkopatu Polski. Obecnie funkcję tę pełni bp Henryk Ciereszko.

Na czele Rady Wspólnej Katolików i Muzułmanów stoją obecnie: prof. Agata Skowron-Nalborczyk, współprzewodnicząca ze strony katolickiej i Rafał Berger, współprzewodniczący ze strony muzułmańskiej.

Regularne obchody Dnia Islamu odbywają się także w Lublinie i Krakowie (od 2004 r.), a okazyjne w Olsztynie (2001), Opolu (2002) i Poznaniu (2008).

Od początku XVI do lat osiemdziesiątych XX wieku polskimi muzułmanami byli niemal wyłącznie Tatarzy – zwraca uwagę Muzułmański Związek Religijny. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX w. do mieszkających od wieków w Polsce Tatarów zaczęli dołączać nowi przybysze z krajów muzułmańskich, zwiększając liczebność wyznawców islamu w Polsce. Byli to głównie Arabowie podejmujący studia na polskich uczelniach, w mniejszym stopniu imigranci.

Większość z nich po zakończeniu studiów wracała do rodzinnych stron, niektórzy jednak zostawali w Polsce na stałe.

W Polsce funkcjonują dwa religijne związki muzułmańskie wpisane do rejestru Kościołów i Związków Religijnych.

Muzułmański Związek Religijny w RP, uznany oficjalnie w 1925 r., liczy obecnie ok. 6 tys. członków, zrzesza przede wszystkim Tatarów Muzułmanów Polskich. Największe ich skupiska mieszkają w województwie podlaskim (w Białymstoku, Sokółce, Suchowoli i Dąbrowie Białostockiej). Zabytkowe meczety znajdują się w Bohonikach i Kruszynianach, gdzie mieszkają już tylko pojedyncze rodziny tatarskie.

Drugim związkiem wyznawców islamu jest zarejestrowana w 2004 r. Liga Muzułmańska w RP. Zrzesza ona muzułmanów przybywających do Polski na studia oraz do pracy, a także osoby przyjmujące islam za swoją religię. Według szacunków liczy ok. 25 tysięcy członków.