Dzień Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego

W Krotoszynie i Kaliszu w diecezji kaliskiej 27 i 28 kwietnia odbędzie się III edycja Kongresu 108. Błogosławionych Męczenników II Wojny Światowej. Wydarzenie zainauguruje tegoroczne ogólnopolskie obchody Dnia Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego, które zakończą się 29 kwietnia Mszą św. pod przewodnictwem Prymasa Polski w Narodowym Sanktuarium Świętego Józefa w Kaliszu.

– Przed nami kolejny Dzień Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego. Jak co roku 29 kwietnia spotkamy się w bazylice św. Józefa, aby wspominać niezwykłe wyzwolenie kapłanów z obozu w Dachau za przyczyną św. Józefa. Chcemy podejmować ich zobowiązanie, które złożyli św. Józefowi. Chcemy pamiętać o kapłanach męczennikach i prosić świętego patrona, żeby kapłani byli gotowi do mężnego wyznawania wiary tak jak ich poprzednicy – powiedział KAI bp Damian Bryl.

Biskup kaliski podkreślił, że w tym roku obchody będą miały charakter bardzo rozbudowany, ponieważ w diecezji kaliskiej zaplanowano Kongres 108. Błogosławionych Męczenników II Wojny Światowej. – Z racji przypadającej w tym roku 80. rocznicy śmierci bł. biskupa Michała Kozala chcemy wspominać w szczególny sposób tę niezwykłą postać, dziękując za to wszystko co wniósł w życie Kościoła – zaznaczył bp Bryl.

90 lat temu, 21 marca 1933 r., Heinrich Himmler wydał rozkaz utworzenia obozu koncentracyjnego w Dachau. Przez KL Dachau przeszło łącznie ponad 200 tys. osób, z czego 1/3 to Polacy. Zmarło ponad 41 tys.

W Dachau, które stało się głównym, choć nie jedynym miejscem zagłady polskiego duchowieństwa, od końca 1940 r. prześladowano i mordowano duchownych wszystkich wyznań, z całej Europy. Polscy księża stanowili wśród nich grupę nie tylko najliczniejszą, lecz także poddawaną najbardziej okrutnym represjom. Przebywało tam łącznie 1 780 księży, zakonników i kleryków z terenu całej Polski. Cudem ocalało 800.

22 kwietnia 1945 r. uroczystym ślubowaniem oddali oni siebie i pozostałych współwięźniów w opiekę Świętemu Józefowi i tydzień później, 29 kwietnia, zostali ocaleni z obozowej niewoli przez niewielki oddział patrolowy armii amerykańskiej. Stało się to niespodziewanie, na dwie godziny przed likwidacją obozu i na kilkanaście godzin przed atakiem na KL Dachau planowanym przez dowództwo amerykańskie. Fakt wcześniejszego wyzwolenia obozu uznany został przez więźniów za szczególną łaskę otrzymaną od Pana Boga za przyczyną Świętego Józefa.

Po zakończeniu wojny i powrocie do kraju polscy księża i zakonnicy wypełnili swoje obozowe ślubowanie i corocznie 29 kwietnia pielgrzymowali do Sanktuarium Świętego Józefa w Kaliszu. W 1970 r., w 25. rocznicę wyzwolenia obozu, ufundowali w podziemiach kaliskiego sanktuarium Kaplicę Wdzięczności i Męczeństwa oraz utworzyli Muzeum i Archiwum, w których zgromadzone zostały dokumenty i przedmioty z lat ich obozowej gehenny.

Od 2005 r., decyzją Konferencji Episkopatu Polski, w miejsce pielgrzymek byłych więźniów KL Dachau, w Kaliszu odbywają się ogólnopolskie obchody Dnia Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego.

Tegoroczne uroczystości poprzedzi dwudniowa III edycja Kongresu 108. Błogosławionych Męczenników II Wojny Światowej, po raz pierwszy organizowanego w diecezji kaliskiej, po Gdańsku i Fromborku. Patronat honorowy nad wydarzeniem objął biskup kaliski Damian Bryl, a także ks. Dariusz Wilk CSMA, przewodniczący Konferencji Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich w Polsce.

Inauguracja obrad odbędzie się w Krotoszynie, w miejscu związanym z bł. bp. Michałem Kozalem, aby w kontekście 80. rocznicy męczeńskiej śmierci najmłodszego Biskupa II Rzeczypospolitej, w sposób szczególny uhonorować i przybliżyć duchowość autentycznego przywódcy polskiego duchowieństwa w KL Dachau. 26 stycznia 1943 r. bp Kozal został zabity przez Niemców zastrzykiem z fenolu.

28 kwietnia w Narodowym Sanktuarium Świętego Józefa w Kaliszu, planowane jest nabożeństwo drogi krzyżowej, która została przygotowana 14 lutego 1945 r. przez księży-więźniów niemieckiego obozu koncentracyjnego w KL Gusen.

29 kwietnia o godz. 11.00 w Narodowym Sanktuarium Świętego Józefa odbędzie się otwarcie wystawy o księżach męczennikach II wojny światowej. W samo południe Mszy św. przewodniczyć będzie Prymas Polski abp Wojciech Polak.

Organizatorem III edycji Kongresu 108. Błogosławionych Męczenników II Wojny Światowej jest Pomorskie Stowarzyszenie Wspólna Europa z Gdańska.

Patronat medialny nad wydarzeniem objęły m.in. Katolicka Agencja Informacyjna oraz media diecezji kaliskiej.

Szczegółowy program Kongresu jest dostępny na stronie internetowej k108.pl

Ewa Kotowska-Rasiak/Diecezja Kaliska