Dziś poniedziałek Wielkanocny u prawosławnych

Prawosławni i inni wierni Kościołów chrześcijańskich obrządku wschodniego zgodnie z kalendarzem juliańskim w poniedziałek (3 maja) obchodzą drugi dzień świąt wielkanocnych. Spędzają go głównie w gronie rodzinnym.

Prawosławni zasadniczo świętują Wielkanoc (Paschę) przez trzy dni. Zmartwychwstanie Pańskie nazywane jest świętem świąt i jest najważniejszym wydarzeniem w roku liturgicznym Cerkwi. Przez cały tydzień trwać będzie oktawa uroczystości Zmartwychwstania Pańskiego, tzw. Jasny Tydzień. W tym czasie drzwi do ikonostasu pozostają cały czas otwarte. Okres paschalny w Cerkwi trwa przez 40 dni, aż do święta Wniebowstąpienia Pańskiego.

W paschalny poniedziałek wierni obdarowują się pisankami na znak zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. U prawosławnych nie ma popularnego wśród polskich katolików lanego poniedziałku. Do zwyczajów wielkanocnych należy dzwonienie na dzwonach cerkiewnych. W Cerkwi tradycją jest odwiedzanie grobów zmarłych (w trzeci dzień świąt) i pozostawianie na nich poświęconych jajek.

Okres paschalny w Cerkwi jest ważnym czasem wspominania zmarłych. Zwłaszcza podczas tzw. Radonicy – dnia modlitw za zmarłych, przypadający w drugi wtorek po Zmartwychwstaniu Pańskim. Wówczas na cmentarzach także pojawią się nie tylko znicze, ale i pisanki. W poniedziałek wielkanocny rano (podobnie jak we wtorek) w cerkwiach odprawione są poranne nabożeństwa, a późnym popołudniem Paschalna Wieczernia.

W tym roku u chrześcijan obrządków wschodnich Wielkanoc wypada miesiąc po obchodach w Kościele rzymskokatolickim. Różnica w terminie świętowania wynika ze stosowania kalendarza juliańskiego, a nie gregoriańskiego, oraz nieco innego sposobu wyznaczania daty tych świąt. We wszystkich Kościołach wypadają one w pierwszą niedzielę po wiosennej pełni księżyca, ale Wschód dodaje do tego jeszcze jeden warunek: nie może to być wcześniej niż wiosenne zrównanie dnia z nocą (co wiąże się z obchodami Paschy żydowskiej). W efekcie bywa tak, że Wielkanoc obchodzi się wspólnie, ale i tak, że różnica może dochodzić nawet do pięciu tygodni.

W ostatnim spisie powszechnym przynależność do Kościoła prawosławnego w Polsce zadeklarowało 156 tys. osób. Przedstawiciele polskiej Cerkwi szacują, że wiernych jest 450-500 tys.