Dziś 90. rocznica urodzin Karola Wojtyły

Dziś przypada 90. rocznica urodzin Karola Wojtyły – Jana Pawła II. Był to pierwszy po ponad 450 latach papież nie-Włoch, a jego ponad 26-letni okres służby w Kościele powszechnym okazał się najdłuższym pontyfikatem w XX stuleciu i trzecim co do długości w dziejach Kościoła.

Był jednocześnie najbardziej rekordowym, i to pod wieloma względami, np. pod względem liczby podróży zagranicznych – 104 i odwiedzonych podczas nich krajów – 129, przemierzonych kilometrów – prawie 1,3 mln, przeprowadzonych beatyfikacji – 148 i kanonizacji – 51 oraz ogłoszonych podczas nich błogosławionych – 1343 i świętych – 482.

Karol Wojtyła urodził się 18 maja 1920 w małopolskim miasteczku Wadowice, niedaleko Krakowa jako drugie z trójki dzieci Karola i Emilii Kaczorowskiej. Już w 1929 przeżył śmierć matki a 3 lata później – starszego brata. Ojciec zmarł w 1941 r. w Krakowie.

Przyszły papież rozpoczął w 1938 studia polonistyczne na UJ w Krakowie, przerwane przez II wojnę światową, podczas której pracował zawodowo jako robotnik. Następnie zaczął się kształcić w podziemnym seminarium duchownym, mieszczącym się w pokojach abp Adama Stefana Sapiehy w jego pałacu arcybiskupim. Święcenia kapłańskie przyjął 1 listopada 1946 z jego rąk i wkrótce potem wyjechał na dalsze studia do Rzymu.

Po powrocie do kraju w 1948 był przez pół roku wikarym w wiejskiej parafii w Niegowici, następnie zajmował podobne „stanowisko” w krakowskim kościele św. Floriana, by następnie osiąść na ul. Kanoniczej, gdzie przygotowywał pracę habilitacyjną.

Przez cały ten czas, łącznie z wojną, żywo interesował się literaturą piękną i teatrem, a gdy jako kapłan działał w Krakowie, wiele uwagi poświęcał studentom, których otaczał szczególną opieką duszpasterską.

Od 1954 pracował jako profesor akademicki na KUL i właśnie na obozie kajakowym na Mazurach z grupą studentów z tej uczelni zastała go papieska nominacja z 4 lipca 1958 na biskupa pomocniczego archidiecezji krakowskiej. Sakrę przyjął 28 września tegoż roku z rąk ówczesnego administratora apostolskiego w Krakowie abp Eugeniusza Baziaka. Po śmierci arcybiskupa w czerwcu 1962 r. w Warszawie, kapituła krakowska wybrała bp. Wojtyłę wikariuszem kapitulnym (tymczasowym rządcą) archidiecezji.

Decyzję tę potwierdził Paweł VI, mianując oficjalnie 13 stycznia 1964 niespełna 44-letniego hierarchę arcybiskupem metropolitą krakowskim. Ten sam papież powołał go w skład Kolegium Kardynalskiego 26 czerwca 1967 r.

Jako pasterz Kościoła krakowskiego kard. Wojtyła żywo interesował się swą archidiecezją, wizytując parafie, zwołując synod itp., nie zaprzestając przy tym działalności naukowo-dydaktycznej jako profesor KUL-u. Brał też czynny udział we wszystkich sesjach Soboru Watykańskiego II, sporo jeździł po świecie, odwiedzając przede wszystkim środowiska polonijne, ale także miejscowe wspólnoty kościelne. Wraz z prymasem Polski kard. Stefanem Wyszyńskim złożył we wrześniu 1978 historyczną rewizytę z ramienia episkopatu Polski w RFN, wysoko ocenioną na płaszczyźnie narodowej przez ówczesne władze PRL.

16 października 1978 na konklawe w Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie 111 zgromadzonych tam kardynałów wybrało 58,5-letniego arcybiskupa krakowskiego 264. Biskupem Rzymu. Był pierwszym od 1523 r. nie-Włochem na tym urzędzie i oczywiście pierwszym Polakiem i Słowianinem. Od tamtego czasu trwa najdłuższy w XX wieku i trzeci w historii (łącznie ze św. Piotrem, którego lata rządów w Kościele nie są jednak dokładnie znane) pontyfikat, zdecydowanie natomiast rekordowy pod wieloma innymi względami.

Jednym z najbardziej znaczących jego wyznaczników jest niezwykła ruchliwość Ojca Świętego, który nie rozpoczął wprawdzie zwyczaju podróżowania przez papieży, ale ogromnie go rozwinął, ustanawiając trudne do pobicia rekordy.

W ciągu 26 lat swego posługiwania w Kościele papież odbył 104 podróże zagraniczne, podczas których 205 razy odwiedził 129 krajów (nie licząc Włoch), a w nich 715 razy przebywał w 617 miejscowościach, wygłaszając łącznie 2382 przemówienia oficjalne. Najwięcej wizyt złożył w Polsce – 8, a następnie we Francji i w Stanach Zjednoczonych – po 7. Podróże te trwały łącznie 543 dni i 55 minut, czyli ponad 5,7 proc. czasu pontyfikatu, a Ojciec Święty przemierzył w tym czasie 1162615 km.

Po Włoszech odbył 146 podróży, odwiedzając 307 razy 259 miejscowości i wygłaszając tam 906 przemówień.

Ponadto Ojciec Święty jako pierwszy w historii biskup Rzymu rozpoczął regularne odwiedzanie parafii swej diecezji. Do końca 2004 r. odbył 308 takich wizytacji, nawiedzając łącznie 318 parafii (na 333 istniejące w Wiecznym Mieście), przy czym od 2003 r., w związku z coraz bardziej postępującym unieruchomieniem, nie jeździł już do kościołów, ale to do niego przybywały delegacje poszczególnych parafii.

Jan Paweł II jest też absolutnym rekordzistą pod względem liczby beatyfikacji i kanonizacji oraz wyniesionych na ołtarze osób. Podczas 148 beatyfikacji ogłosił 1343 błogosławionych a 51 kanonizacji pod jego przewodnictwem dało Kościołowi 482 świętych. W tej liczbie jest prawie 160 błogosławionych (podczas19 obrzędów) Polek i Polaków oraz 11 świętych (10 kanonizacji) z naszego narodu, z tym że 5 osób znajduje się w obu grupach.

Ojciec Święty konsekrował też osobiście 321 mianowanych przez siebie biskupów. Pierwszym z nich był jego bezpośredni następca w Krakowie, obecny kardynał Franciszek Macharski, który przyjął sakrę w Watykanie 6 stycznia 1979. Później przez wszystkie następne lata do r. 2003 w tym właśnie dniu, gdy Kościół obchodzi uroczystość Objawienia Pańskiego, papież udzielał sakry kolejnym biskupom, zwykle kilkunastu (tylko w roku 2001, ze względu na obchodzoną wtedy ceremonię zakończenia Roku Świętego, obrzęd ten odbył się 19 marca). Ponadto uroczystości takie odbywały się w innych terminach i miejscach, np. podczas niektórych podróży zagranicznych (Afryka, Albania itp.). Z polskich biskupów sakrę z rąk Jana Pawła II przyjęło 17 członków episkopatu oraz 12 hierarchów o polskich korzeniach za granicą (w tym 9 w Kurii Rzymskiej).

Na 9 konsystorzach Ojciec Święty wyniósł do godności kardynalskiej 232 duchownych (nie licząc Ursa von Balthasara, który zmarł przed konsystorzem w 1988 r. i kardynała „in pectore” z 2003 r.) – najwyższą liczbę w dziejach Kościoła.

Jan Paweł II odnowił 2/3 składu światowego episkopatu, który dzisiaj liczy przeszło 4,5 tys. biskupów. Jest wśród nich 115 biskupów polskich, z których 10 zmarło. Ponadto Jan Paweł II mianował biskupami ok. 30 hierarchów polskiego pochodzenia lub związanych z Polską, ale urodzonych i działających w innych krajach, łącznie z Kurią Rzymską.

Dorobkiem tego pontyfikatu jest ogromna liczba różnych dokumentów, m.in. 14 encyklik, 15 adhortacji apostolskich, 11 konstytucji apostolskich, 45 listów apostolskich, 29 dokumentów w formie motu proprio i idąca w tysiące liczba listów papieskich, przesyłanych do różnych odbiorców: Kościołów lokalnych, sanktuariów, diecezji, kardynałów, biskupów itp. z okazji ich ważnych rocznic czy innych doniosłych wydarzeń.

Oryginalnym pomysłem Jana Pawła II były jego listy otwarte do różnych środowisk: rodzin (2 II 1994), dzieci w Roku Rodziny (13 XII 1994), kobiet (29 VI 1995), artystów (4 IV 1999) i osób w podeszłym wieku (1 X 1999).

Jan Paweł II odbył 1161 środowych audiencji ogólnych, na które przybyło w ciągu tych lat prawie 17,7 mln pielgrzymów z całego świata. W Watykanie odbyło się 38 oficjalnych wizyt głów państw (tzn. nie licząc audiencji dla tych szefów państw, którzy odwiedzili papieża przy okazji pobytu we Włoszech), 737 innych audiencji i spotkań z nimi (prezydenci, królowie, książęta i inni) i 245 audiencji i wizyt szefów rządów (premierów i ich odpowiedników).

Gdy Jan Paweł II obejmował swój urząd, Stolica Apostolska utrzymywała stosunki dyplomatyczne z 96 krajami, obecnie jest ich 174, do których trzeba dodać stosunki z Unią Europejską i Zakonem Maltańskim oraz szczególne stosunki z Federacją Rosyjską i Organizacją Wyzwolenia Palestyny.

Ojciec Święty zapoczątkował szereg ciekawych inicjatyw duszpasterskich o zasięgu ogólnokościelnym i międzynarodowym. Od 1986 obchodzone są Światowe Dni Młodzieży – co roku w Niedzielę Palmową na szczeblu diecezjalnym i krajowym, a co dwa lata (na ogół) – najczęściej latem – w różnych krajach odbywają się ogólnoświatowe zloty młodych ludzi pod przewodnictwem papieża.

Od 1993 obchodzony jest 11 lutego Światowy Dzień Chorego, co roku w innym sanktuarium maryjnym i na innym kontynencie: w tym roku odbył się on już po raz 13, a główne jego uroczystości zorganizowano w stolicy Kamerunu – Jaunde.

Od 1997 swój dzień mają osoby konsekrowane – przypada on zawsze w uroczystość Ofiarowania Pańskiego 2 lutego.

Papież podjął także i twórczo rozwinął szereg inicjatyw Pawła VI, takich jak Światowe Dni: Pokoju, obchodzone co roku 1 stycznia (od 1968), Środków Społecznego Przekazu (od 1967 – różne terminy, najczęściej w maju), Modlitw o Powołania Kapłańskie (od 1964, najpierw II, potem IV Niedziela Wielkanocna) i ustanowione jeszcze przez Piusa XI w 1929 Niedziele Misyjne (w październiku) a także Światowe Dni Migranta i Uchodźcy, obchodzone od 1972 z inicjatywy ONZ (Stolica Apostolska włączyła się w nie w 1986). Z okazji tych Dni (i kilku innych, o których już nie wspomniano) Ojciec Święty co roku przygotowuje okolicznościowe orędzie.

Jan Paweł II kontynuował również zwoływanie średnio co dwa-trzy lata zgromadzeń Synodu Biskupów, przy czym rozwinął nawet tę instytucję, przywróconą w Kościele powszechnym w 1965 przez Pawła VI, tworząc nowe formy, takie jak zgromadzenia specjalne Synodu dla różnych kontynentów, a nawet krajów (Liban). W sumie dotychczas odbyło się 10 posiedzeń zwyczajnych, z których Jan Paweł II zwołał i przewodniczył 6, 2 nadzwyczajne (jedno w obecnym pontyfikacie) oraz 7 specjalnych i 1 partykularne – wszystkie z inicjatywy papieża-Polaka. Owocem większości tych zgromadzeń są adhortacje apostolskie, których papież ogłosił 15.

Jan Paweł II zmarł 2 kwietnia o godz. 21.37 w swym pokoju w Watykanie. Został pochowany w 8 kwietnia w grotach watykańskich.

9 maja ogłoszono 2005 r., że Benedykt XVI zezwolił na odstąpienie od wymaganego przez przepisy kościelne okresu 5 lat od śmierci danej osoby i na rozpoczęcie procesu beatyfikacyjnego Jana Pawła II od zaraz.

Oficjalne rozpoczęcie procesu w diecezji rzymskiej nastąpiło 28 czerwca; postulatorem sprawy został mianowany ks. Sławomir Oder.
4 listopada rozpoczęto proces beatyfikacyjny w archidiecezji krakowskiej. Przewodniczącym Trybunału Rogacyjnego (pomocniczego) został bp. Tadeusz Pieronek.

19 grudnia 2009 r. Benedykt XVI podpisał dekret o uznaniu heroiczności cnót Jana Pawła II, który zamyka zasadniczą część jego procesu beatyfikacyjnego.

Nadal trwa postępowanie dotyczące przypisywanego wstawiennictwu polskiego papieża niewytłumaczalnego z medycznego punktu widzenia nagłego ustąpienia objawów zaawansowanej choroby Parkinsona u s. Marie-Simone Pierre.