Dziś wigilia Bożego Narodzenia w Kościołach wschodnich

Zgodnie z kalendarzem juliańskim Kościoły wschodnie obchodzą dziś wigilię Bożego Narodzenia. Wieczorem w cerkwiach całego kraju odbędą się specjalne nabożeństwa o narodzinach Chrystusa. Boże Narodzenie w Kościele greckokatolickim i prawosławnym poprzedza 40-dniowy Post Filipowy, który swoją nazwę nosi od imienia apostoła, którego wspomnienie wypada w przeddzień rozpoczęcia postu.

W Wigilię, zwaną też Swiatym Weczerem obowiązuje ścisły post. Wieczorem rodziny zasiadają do uroczystej kolacji. Wśród 12 potraw, do głównych należy kutia zrobiona m.in. z pszenicy (symbol rodzącego się życia), miodu (symbol wiecznego szczęścia), maku, orzechów i bakalii. Na stole znajdą się też ryby, barszcz, kompot z suszonych owoców i potrawy z grzybami. Posiłek rozpoczyna się od modlitwy i odśpiewania Troparionu – hymnu sławiącego narodzenie Chrystusa. Następnie odczytywany jest fragment Pisma Świętego. Potem wszyscy składają sobie życzenia, dzieląc się nie opłatkiem, lecz prosforą – pszennym chlebem, zazwyczaj posmarowanym miodem.

W cerkwiach wieczorem odbywa się Powieczeria Wełyke (Wielkie Powieczeria), czyli trwające ok. godziny nabożeństwo.

Ks. Bogdan Kruba, proboszcz greckokatolickiej parafii pw. Przemienienia Pańskiego w Jarosławiu zaznacza, że pomocnym w poczuciu świąt jest śpiew kolęd, do czego zachęca. – Warto zwracać na to uwagę i kultywować, bo to jest ważne. Święta trzeba poczuć nie tylko przez pryzmat wigilijnego stołu – mówi. Jak zaznacza, w jego parafii, ludzie bardzo lubią kolędować i po zakończeniu liturgii, jeszcze długo zostają w cerkwi, aby wspólnie śpiewać pieśni o narodzeniu Jezusa.

W cerkwiach nie ustawia się szopek, natomiast w centralnej części świątyni ustawiona jest ikona ukazująca narodziny Jezusa i krzyż. Obok w specjalnym naczyniu znajduje się pięć małych chlebków, wino, pszenica i oliwa, które na zakończenie nabożeństwa są błogosławione.

W pierwszy dzień Świąt na zakończenie Eucharystii poświęconym olejem kapłan czyni na czołach wiernych znak krzyża. Następnie podzielone chlebki polewa się oliwą i rozdaje każdemu uczestnikowi Liturgii.

W drugim dniu obchodzona jest uroczystość Świętej Bogurodzicy i świętego Józefa, nazywana uroczystością Świętej Rodziny, a w trzecim św. Stefana (w polskiej tradycji: Szczepana) pierwszego męczennika i diakona.