Ekosystem mediów społecznościowych – jak uczynić go bardziej ludzkim?

„Ku pełnej obecności” to nowy dokument watykańskiej Dykasterii ds. Komunikacji, który oferuje refleksję duszpasterską na temat zaangażowania ludzi w sferze cyfrowej. Jego celem jest zainicjowanie dialogu na temat tego, jak uczynić ten ekosystem bardziej ludzkim.

„Ku pełnej obecności” to tytuł dokumentu Dykasterii ds. Komunikacji opublikowanego 29 maja. Proponuje on promowanie wspólnej refleksji nad zaangażowaniem chrześcijan w media społecznościowe, które stają się coraz bardziej częścią ludzkiego życia. Dokument zainspirowany przypowieścią o miłosiernym Samarytaninie, ma na celu zainicjowanie wspólnej refleksji dla promowania kultury bycia „miłosiernym bliźnim” również w sferze cyfrowej.

W kontekście mediów społecznościowych, w których jednostki są często zarówno konsumentami, jak i towarem, ta refleksja duszpasterska poszukuje odpowiedzi opartej na wierze. Odpowiedź ta zaczyna się od rozeznania bodźców, które otrzymujemy i od uważnego słuchania. Uważność, wraz z poczuciem przynależności, wzajemności i solidarności, są filarami budowania poczucia jedności, które ostatecznie powinno wzmocnić lokalne społeczności, umożliwiając im stanie się motorem zmian. Stając się „tkaczami komunii” poprzez kreatywność miłości, możemy wyobrazić sobie nowe modele zbudowane na zaufaniu, przejrzystości i włączeniu, ucząc się bycia obecnymi w Bożym stylu i niosąc znak świadectwa.

Strzeżmy się pułapek na „cyfrowych drogach”

Rewolucja cyfrowa z pewnością stworzyła nowe możliwości, ale niesie ze sobą też wiele wyzwań. Dokument identyfikuje kilka pułapek, których należy unikać, gdy podróżujemy „cyfrowymi drogami”. Od redukcji indywidualnych użytkowników do konsumenta i towaru, po tworzenie „indywidualistycznych przestrzeni”, które są ukierunkowane na podobnie myślących ludzi lub zachęcają do ekstremalnych zachowań, podróż przez środowisko internetowe jest jedną z tych, w których wielu zostało zmarginalizowanych i zranionych. Dla chrześcijan rodzi to pytanie: w jaki sposób możemy uczynić cyfrowy ekosystem miejscem dzielenia się, współpracy i przynależności, opartym na wzajemnym zaufaniu?

Od świadomości do prawdziwego spotkania

Stawanie się „bliźnim” w środowisku mediów społecznościowych zaczyna się od skłonności do słuchania, wiedząc, że ci, których spotykamy online, są prawdziwymi ludźmi. Nawet w środowisku charakteryzującym się „nadmiarem informacji”, postawa uważnego słuchania i otwartości serca pozwala nam przejść od zwykłego postrzegania drugiej osoby do autentycznego spotkania. Możemy zacząć rozpoznawać naszych cyfrowych sąsiadów, zdając sobie sprawę, że ich cierpienie dotyka nas samych. Naszym celem jest budowanie nie tylko „połączeń”, ale spotkań, które stają się prawdziwymi relacjami i wzmacniają lokalne społeczności.

Od spotkania do społeczności

W naszej podróży „cyfrowymi drogami” możemy spotkać innych albo w duchu obojętnego przyglądania się, albo w duchu wsparcia i przyjaźni. W tym drugim przypadku, my – którzy czasami jesteśmy Miłosiernymi Samarytanami, a nieraz rannymi – możemy zacząć pomagać leczyć rany stworzone przez toksyczne środowisko cyfrowe. Musimy odbudować cyfrowe przestrzenie, aby stały się bardziej ludzkimi i zdrowszymi środowiskami. Jednocześnie możemy pomóc uczynić te środowiska bardziej zdolnymi do wspierania prawdziwych społeczności, opartych na ucieleśnionym spotkaniu, które jest niezbędne dla tych, którzy wierzą w Słowo, które stało się ciałem.

Charakterystyczny styl

Chrześcijanie wnoszą do mediów społecznościowych charakterystyczny „styl”, styl dzielenia się, który ma swoje źródło w Chrystusie, który nas umiłował i oddał się za nas swoimi słowami, czynami, duszą i ciałem. Nauczył nas, że prawda objawia się w komunii i że komunikacja również wypływa z komunii, czyli z miłości. Obecność chrześcijan w mediach cyfrowych powinna odzwierciedlać ten styl, aby przekazywać prawdziwe informacje w kreatywny sposób, w sposób, który wywodzi się z przyjaźni i buduje wspólnotę. Ten styl będzie wykorzystywał historie; będzie wywierał wpływ online w odpowiedzialny sposób, gdy chrześcijanie staną się „tkaczami komunii”; będzie refleksyjny, a nie reaktywny; będzie aktywny we wspieraniu działań i projektów promujących godność ludzką; i będzie synodalny, pomagając nam otworzyć nasze serca i przyjąć naszych braci i siostry.

Świadectwo w świecie cyfrowym

Obecność chrześcijan w mediach społecznościowych będzie również nosić znamiona świadectwa. Chrześcijanie nie są tam po to, aby sprzedawać produkt lub uprawiać prozelityzm, ale raczej po to, by dawać świadectwo. Są tam, aby potwierdzać swoimi słowami i życiem to, co uczynił Bóg, tworząc komunię, która jednoczy nas w Chrystusie. Niezależnie od tego, czy chrześcijanie są czasem rannymi, czasem Miłosiernymi Samarytanami, czy też jednymi i drugimi, ich okazjonalne spotkania na platformach mediów społecznościowych stają się spotkaniami z bliźnim, którego życie ich dotyczy, a tym samym z Panem. W ten sposób komunikacja oferuje przebłysk komunii, która jest zakorzeniona w Trójcy Świętej i jest naszą prawdziwą „ziemią obiecaną”.

Cały dokument: https://www.vatican.va/roman_curia/dpc/documents/20230528_dpc-verso-piena-presenza_it.html

Strona inicjatywy: https://www.fullypresent.website/it.html